Zakończył się audyt w górnictwie: problemem nadprodukcja i nierentowne ściany
Szacowana nawet na 10 mln ton nadprodukcja węgla, utrzymywanie nierentownych ścian wydobywczych, rozbudowana administracja i nieefektywny system wynagradzania - to niektóre problemy śląskich spółek węglowych, wskazane w raporcie z audytu w górnictwie.
Zakończony właśnie audyt w Kompanii Węglowej, Katowickim Holdingu Węglowym i Jastrzębskiej Spółce Węglowej przeprowadzili specjaliści z firmy doradczej Roland Berger Strategy Consultants. Była to pierwsza niezależna ocena sytuacji śląskiego górnictwa, zlecona przez spółki węglowe z inspiracji resortu gospodarki. Raport z badania ma pomóc zarządom spółek w restrukturyzacji, ale także zawiera propozycje zmian w przepisach.
Audyt potwierdził zjawisko nadprodukcji węgla, które jednak może zostać z czasem zniwelowane, jeżeli wstrzymane będzie wydobycie z tych ścian wydobywczych, gdzie koszty produkcji tony węgla znacznie przekraczają osiąganą na rynku cenę. Specjaliści oceniają, że wymagałoby to zamknięcia nawet 5-6 nierentownych kopalń i skoncentrowania eksploatacji w zakładach o najniższych kosztach.
Doradcy firmy konsultingowej wskazują, że mimo spodziewanego w kolejnych latach wzrostu zużycia energii elektrycznej, udział węgla kamiennego w krajowym miksie energetycznym maleje i nadal będzie malał, z racji rozwoju innych źródeł energii. Śląskie kopalnie są też poddane krajowej konkurencji - im więcej tańszego węgla z prywatnych polskich kopalń, tym mniej miejsca na rynku dla węgla wydobywanego drożej na Śląsku. Autorzy raportu nie upatrują natomiast wielkiego zagrożenia w imporcie węgla koleją ze Wschodu, uważając, że długofalowo większym problemem od importu kolejowego może być import drogą morską.
Audyt wykazał poważny przerost zatrudnienia w administracji we wszystkich trzech badanych spółkach. Doradcy wskazują jednak, że wynika to w części ze skomplikowanego systemu płacowego w górnictwie; sugerują jego uproszczenie i uczynienie bardziej motywacyjnym.
Eksperci Roland Berger Strategy Consultants przychylnie patrzą na projekt sprzedaży należącej do Kompanii Węglowej kopalni Knurów-Szczygłowice Jastrzębskiej Spółce Węglowej. Dzięki temu JSW zyska możliwość zwiększenia wydobycia węgla koksowego, na który jest rynek, zmniejszy się podaż węgla energetycznego, a Kompania pozyska środki na inwestycje w innych kopalniach.
Konsultanci nie przewidują, aby KW i KHW miały w bliskiej perspektywie wejść w skład holdingów górniczo-energetycznych, traktując to jako swoisty "czarny scenariusz", w którym restrukturyzacja górnictwa odbywałaby się na koszt energetyki. Pozytywny scenariusz to samodzielna restrukturyzacja, odzyskanie rentowności i ewentualne poszukiwanie kapitału na giełdzie.