Jak powstaje szampan
Za twórcę szampana uważa się żyjącego w XVI w. zakonnika Pierre'a Perignona, który w klasztorze Benedyktów zajmował się produkcją wina na potrzeby braciszków. Kiedyś zauważył on, że jeśli do młodego wina dodać cukru, trunek zaczyna się burzyć. Metodą prób i błędów udało mu się ok. 1690 r. opracować recepturę szampana, która w swoich głównych założeniach nie zmieniła się do dnia dzisiejszego.
Jak powstaje szampan?
Opowiada Zbigniew Pakuła, redaktor naczelny miesięcznika "Świat win"
Szampana wytwarza się z trzech odmian winogron: białej - chardonnay i dwóch czerwonych - pinot noir i pinot meunier. Pierwszy etap to mieszanie moszczu winnego pochodzącego z różnych odmian i winnic. Bywa, że liczba win użytych do uzyskania pożądanej mieszanki dochodzi do pięciuset. Później "wino bazowe" czeka na rozlanie ( po pierwszym stycznia roku następnego) do butelek. W tym momencie dodaje się cukier, drożdże i środki klarujące. Rozpoczyna się proces szampanizacji polegający na musowaniu wina w butelkach w wyniku wtórnej fermentacji. W butelkach wytrąca się osad wzbogacający bukiet szampana. Jednak zanim trafi ono do konsumenta osad ten trzeba usunąć ( procesy: remuage i degorgement ). Aby tego dokonać butelki ustawia się na specjalnych stelażach do góry dnem. Są one codziennie obracane i potrząsane, dzięki temu osad ześlizguje się i osadza się w szyjce, na korku. Następnie szyjki butelek zanurza się w kąpieli zamrażającej, tak by wytworzył się w nich czop lodowy. Po usunięciu korka ciśnienie szampana wypycha czop z zamrożonym w nim osadem. Powstały ubytek wina uzupełnia się roztworem cukru trzcinowego i starych win szampańskich. Zakorkowane i odrutowane butelki leżakować muszą jeszcze przynajmniej trzy miesiące, zanim trafią do sprzedaży.
Mówi się, że w piwnicach Szampanii leżakuje około miliarda butelek. Z tego dwa miliony trafia rocznie do konsumentów na całym świecie. Nazwa "szampan" zastrzeżona jest tylko dla trunków z Szampanii. Pozostałe, wyprodukowane taką samą metodą, ale gdzie indziej, noszą nazwę: wino musujące.
Pomimo wielu zastrzeżeń szampan podbił najpierw dwór królewski, a później cały świat. Początkowo był bardzo drogim trunkiem, prawdziwie królewskim ze względu na wysoką cenę i kruchość butelek. Jednak gdy pod koniec XIX wieku zaczęto wytwarzać butelki z grubego, wytrzymałego szkła, jego cena spadła. W Polsce najtańszy można kupić za około 100-110 zł. Na polskim rynku dostępne są szampany wielu renomowanych firm. Jest więc Ruinart, Moet&Chandon, Jacquart, Piper-Heidsieck, Charles de Cazanove, Henri Abele.
