Rosną grzywny za wykroczenia i przestępstwa skarbowe. To też efekt podwyżki płacy minimalnej

• Płaca minimalna wzrosła od 1 lipca 2023 r. do 3600 zł
• Płaca minimalna to dla skarbówki podstawa do obliczania grzywien za wykroczenia i przestępstwa skarbowe
• Kary wzrosły od 1 lipca 2023 r. o prawie 20 proc. w porównaniu do 2022 r.
• Dziś maksymalna grzywna za wykroczenie skarbowe to 72 tys. zł
•  Najwyższa możliwa grzywna za przestępstwo skarbowe to już 33,5 mln zł

Minimalne wynagrodzenie i wysokość kar za wykroczenia i przestępstwa skarbowe na pierwszy rzut oka nie mają ze sobą nic wspólnego - to jednak tylko pozór, bo wysokość grzywien i mandatów skarbówka oblicza w oparciu właśnie o wartość płacy minimalnej. Skoro więc płaca minimalna mocno rośnie, dotkliwie rosną i kary - od 1 lipca będą niemal o 20 proc. wyższe od tych z lipca ubiegłego roku.

Kodeks karno-skarbowy rozróżnia wykroczenia i przestępstwa skarbowe - w największym skrócie te pierwsze zagrożone są tylko mandatem lub grzywną, te drugie - także karą ograniczenia wolności lub jej pozbawienia. Różna jest też dotkliwość kar finansowych. Podstawa grzywny to 10 proc. płacy minimalnej, dlatego od 1 lipca najniższa grzywna za wykroczenie skarbowe to 360 zł. Maksymalna wysokość grzywny za wykroczenie skarbowe to 20-krotność minimalnego wynagrodzenia, a zatem dziś to już 72.000 zł.

Kara grzywny za wykroczenie skarbowe od 1 lipca:

• minimalna grzywna (10 proc. z 3600 zł) - 360 zł
• maksymalna grzywna (20 × 3600 zł) - 72.000 zł
• mandat karny (do 5 × 3600 zł) - do 18.000 zł

Dla porównania w 2022 r. było to:

• minimalna grzywna (10 proc. z 3010 zł) - 301 zł
• maksymalna grzywna (20 × 3010 zł) - 60.200 zł
• mandat karny (do 5 × 3010 zł) - do 15.050 zł

W przypadku przestępstw skarbowych kary grzywny wynosi od 10 do 720 stawek dziennych. Najmniejsza stawka dzienna to 30 proc. minimalnego wynagrodzenia - czyli od 1 lipca jest to 120 zł - a największa stawka dzienna to 400-krotność płacy minimalnej - od 1 lipca to 48.000 zł. Grzywna wynosi zatem od 12 tys. zł aż do ponad 33 mln zł.

Kara grzywny za przestępstwo skarbowe od 1 lipca:

• minimalna stawka dzienna (30 proc. z 3600 zł) - 120 zł.
• maksymalna stawka dzienna (120 zł × 400 zł) - 48.000 zł.
• minimalna grzywna (10 stawek × 120 zł) - 1200 zł.
• maksymalna grzywna (720 stawek × 48.000 zł) - 33.560.400 zł

W 2022 r. dwie ostatnie wartości wynosiły 1003,30 zł i 28.895.040 zł, nastąpił więc wzrost o 16 proc. Przypomnijmy też, że na przyszły rok zapowiedziano dwie kolejne podwyżki płacy minimalnej - od 1 stycznia 2024 r. do 4242 zł brutto, a od 1 lipca 2024 r. do 4300 zł. Wysokość kar grzywny znów zatem wzrośnie.

- Warto zaznaczyć, że wysokość grzywny ustalana jest indywidualnie. Pod uwagę bierze się m.in. sytuację majątkową sprawcy, stopień winy oraz skutki popełnionego czynu. Ponadto, w niektórych przypadkach, mogą być zastosowane inne sankcje, takie jak np. ograniczenie wolności, prace społeczne, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej czy przepadek mienia. Celem kar jest odstraszanie od popełniania przestępstw i wykroczeń skarbowych oraz naprawienie szkody wyrządzonej przez sprawcę. Tak wysokie kary grzywny zapewne spełniają swoją rolę, należy jednak mieć na uwadze, że grzywny mogą być nakładane także za czyny nieumyślne - komentuje specjalnie dla Interii Biznes Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy w firmie inFakt. 

- Dlatego prowadzenie działalności gospodarczej to nie tylko dbałość o swój biznes pod względem osiągania przychodów, ale to również ryzyka z nim związane. Przepisy, już i tak skomplikowane, podlegają ciągłym zmianom, a przedsiębiorcy muszą być z nimi na bieżąco, jeśli nie chcą narażać się na dotkliwe sankcje - dodaje. 

Wojciech Szeląg