Jak zbudować wiatę na drewno? Ile to kosztuje?
Wiata na drewno jest bardzo przydatnym elementem przydomowej architektury. To w niej składujemy drewno na opał, który przyda się w sezonie grzewczym. Odpowiednio wykonana zapewni optymalne suszenie opału i pozwoli na uporządkowanie przydomowej przestrzeni. Poniżej omawiamy, jak wygląda samodzielna budowa wiaty.
Wiaty mogą wpasowywać się w bryłę naszego domu lub posiadać formę wolnostojącą. Każde z tych rozwiązań ma swoje zalety.
Wiata połączona - budowa wiaty może być zaplanowana już na etapie tworzenia projektu domu. W tym wypadku mamy do czynienia z tak zwaną konstrukcją połączoną (szczególnie popularne w przypadku wiaty na drewno kominkowe). W przypadku budowli połączonej wykorzystuje się ścianę garażu lub budynku gospodarczego. Jest ona jednocześnie tylnym elementem konstrukcji. Dach jest tu przeważnie mocowany bezpośrednio na ścianie i posiada formę jednospadową. Z przodu znajdują się słupy podporowe, które stabilizują pokrycie dachowe.
Połączone wiaty są łatwe do wykonania, a ich budowa nie generuje zbyt wysokich kosztów. Dodatkowym atutem okazuje się niewielka odległość od tarasu lub drzwi zewnętrznych domu. Dzięki temu nie musimy przenosić opału z większych odległości.
Wolnostojąca wiata - nie wpasowuje się w bryłę budynku i może być wybudowana w dowolnej lokalizacji. Konstrukcja wolnostojąca może też przybierać mniejsze lub większe rozmiary. W ofertach sprzedaży znajdziemy niewielkie produkty gotowe. Mała wiata wolnostojąca nie będzie zbyt dużym obciążeniem dla naszego budżetu. Dużym atutem jest łatwość montażu wszystkich elementów. Jednak podstawowy mankament to ograniczona przestrzeń użytkowa. Alternatywą dla małych, gotowych wiat jest duża szopa na drewno. Przestronna, wolnostojąca konstrukcja wymaga odpowiedniego rozplanowania i dokładnego montażu, jednak możemy dopasować jej gabaryty do własnych potrzeb magazynowych. Dzięki temu duża wiata będzie mogła posłużyć do łącznego składowania opału kominkowego oraz drewna do pieca na paliwo stałe. Wielkość wiaty zależy od jego ilości. Zachęcamy zatem do zapoznania się z artykułem: Ile drewna potrzeba na zimę do kominka z płaszczem wodnym?
Wiata powinna znajdować się na równym i utwardzonym podłożu. Zaleca się, by wynieść ją nieco wyżej ponad poziom gruntu. Dzięki temu wody opadowe nie będą spływać pod drewno powodując zwiększenie jego wilgotności. Bezpośrednio pod powierzchnią wiaty możemy wykonać wylewkę betonową. Jednak znacznie łatwiejsze i tańsze w wykonaniu będzie ułożenie pełnych płyt chodnikowych. Takie podłoże zabezpieczy składowany opał przed podciąganiem wilgoci pochodzącej z gleby.
Wolnostojąca wiata składa się z czterech słupów nośnych (po dwa z przodu i z tyłu). Słupy nośne osadza się w specjalnych, wkopanych lub wmurowanych w ziemi kotwach. Dzięki temu sprawimy, że drewno konstrukcji nośnej będzie odpowiednio zaizolowane przed wilgocią pochodzącą z podłoża. W przypadku kotew wmurowanych musimy poczekać przynajmniej trzy dni do związania zaprawy betonowej. Dopiero po tym czasie osadzamy słupy nośne.
Słupy nośne muszą być docięte na odpowiedni wymiar. Zwróćmy szczególną uwagę na podcięcie w części górnej. Wykonujemy go pod odpowiednim kątem nachylenia, który będzie odpowiadać kątowi nachylenia dachu.
Płatwie przymocowujemy na końcach słupów nośnych. Najłatwiejszym rozwiązaniem będzie użycie kątowych złączy cieślarskich. Przybijamy je lub przykręcamy do dwóch łączonych elementów. Zaletą tego rozwiązania jest łatwość wypoziomowaniu wszystkich elementów. Jeśli nasza wiata lub szopa na drewno posiada większą powierzchnię, zaleca się montaż złączy cieślarskich z dwóch stron słupów. Dzięki temu zwiększymy sztywność całej konstrukcji nośnej.
Stabilna wiata musi posiadać sztywne połączenie ścian bocznych. Podpory wykonujemy zarówno na górze jak i na dole całej konstrukcji. Łączymy ściany tylne ze ścianami przednimi. Możemy zastosować tu kantówki lub deski. Pamiętajmy jedynie o odpowiednim wypoziomowaniu łączeń. Podpory górne (łączące płatwie) wykonujemy przy zachowaniu odpowiedniego kąta nachylenia. Pamiętajmy także o pozostawieniu przynajmniej 30 cm zapasu przy położonej niżej płatwi. Będzie to niezbędne dla zachowania sztywności przyszłego pokrycia dachowego. Dach wystający na ok. 30 cm poza obrys wiaty będzie zabezpieczał drewno przed opadami atmosferycznymi i ułatwi ich odprowadzanie.
Łączniki dolne powinny łączyć się z pionowymi słupami pod kątem 900. Docinamy je na odpowiedni wymiar i scalamy przy pomocy wkrętów do drewna.
Boczne ściany naszej wiaty mogą być dodatkowo zabezpieczone deskami. W ten zamaskujemy wnętrze drewutni i ochronimy ją przed zacinającym deszczem. Znacznie popularniejszym rozwiązaniem jest zastosowanie ścianek ażurowych. Głównym atutem wynikającym z tego rozwiązania jest elegancki wygląd. Ażurowe ścianki boczne wprowadzają wrażenie lekkości i świetnie komponują się w przydomowych aranżacjach. Nasza drewutnia, wiata może zostać obsadzona przez rośliny pnące, które zwiększą jej spójność z naturalnymi elementami wyposażenia.
Dobrym pomysłem jest także wykończenie tylnej ściany naszej wiaty. Najłatwiej byłoby wykonać połączenie z kantówek łącząc prawy, górny fragment konstrukcji nośnej z lewym, dolnym. Z drugiej strony postępujemy analogicznie, mocując kantówkę pomiędzy górnym, lewym fragmentem konstrukcji a dolnym prawym. W ten sposób wykonujemy połączenie krzyżowe, które zwiększy sztywność wiaty.
Jeśli nasza wiata nie znajduje się bezpośrednio przy ścianie budynku lub granicy posesji, możemy wykończyć jej tył ozdobną ścianką ażurową.
Najprostszym sposobem na wykończenie dachu naszej wiaty jest montaż wodoodpornej płyty ze sklejki (najlepiej grubości 18 cm). Płyta powinna być sztywno przymocowana do konstrukcji nośnej. Pamiętajmy, aby wystawała z przodu i z tyłu wiaty na przynajmniej 30 cm.
Nasza wiata może być pokryta jedynie płytą ze sklejki. Z przyczyn estetycznych warto ją jednak dodatkowo wykończyć głównym pokryciem dachowym. Możemy wykorzystać tu blachę falistą lub gont bitumiczny lub zwykłą papę. Wybór zależy wyłącznie od naszych indywidualnych oczekiwań.
Po zakończeniu montażu musimy jeszcze zaimpregnować wszystkie elementy, które nie zostały zaimpregnowane przez producenta. Wybierzmy dobrej jakości impregnat zabezpieczający przed wilgocią i atakami szkodników. Większość impregnatów nadaje drewnianym elementom odpowiedni kolor. Warto go dopasować do pobliskich elementów architektury ogrodowej.
Najprostsze, wolnostojące wiaty kupimy na aukcjach internetowych za od 200 do 400 zł. Są to lekkie, ażurowe konstrukcje, o szerokości nieprzekraczającej 180 cm. Większe i stabilniejsze wiaty warto już wykonać samodzielnie. Cena zależy oczywiście od metrażu budowli i specyfiki zastosowanych materiałów. Możemy przyjąć, że standardowa wiata z jednospadowym dachem nie powinna przekroczyć kwoty 600 zł. Za wiaty o bardziej skomplikowanej konstrukcji dachu i ponadstandardowym metrażu trzeba już zapłacić ok. 1000 zł. Oczywiście duże wiaty z droższym pokryciem dachowym mogą kosztować nawet kilka tysięcy złotych. Ceny zależą od naszej koncepcji projektowej, dlatego warto wykonać własne kalkulacje przed rozpoczęciem budowy.