Nieporządek w księgach

Komisja Senacka przyjęła bez poprawek ustawę o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, która porządkuje sytuację prawną nieruchomości na tych obszarach.

Nieporządek w księgach

Ustawa reguluje sprawy własnościowe gruntów, które na mocy przepisów wydanych po wojnie przeszły na własność Skarbu Państwa, ale w prowadzonych dla nich księgach wieczystych i w zbiorach dokumentów wpisani są dawni właściciele, którzy nie są obywatelami polskimi. Często dla tych nieruchomości przez zaniedbanie nie zostały nawet założone polskie księgi wieczyste. Nierzadko też księgi zostały spalone lub zaginęły. Dlatego byli właściciele poniemieckich nieruchomości starają się o ich odzyskanie. Jednakże adwokaci uspokajają obecnych właścicieli nieruchomości położonych na Ziemiach Odzyskanych.

- Obecny właściciel majątku należącego do 1945 roku do obywatela Niemiec nie musi obawiać się jego roszczeń - tłumaczy Wojciech Biernacki, radca prawny z Kancelarii Biernaccy.

W odpowiedzi na pozew powinien powołać się na przepisy, na podstawie których po wojnie nieruchomości na ziemiach odzyskanych i na terenie byłego Wolnego Miasta Gdańska przejął Skarb Państwa. Aktualny właściciel nieruchomości mógł kupić ją od Skarbu Państwa, otrzymać w wieczyste użytkowanie lub jako rekompensatę za mienie pozostawione za Bugiem - wyjaśnia Biernacki.

Nowe obowiązki

Przyjęta ustawa przewiduje, że starostowie przeprowadzą inwentaryzację gruntów na Ziemiach Odzyskanych. Będą na to mieli sześć miesięcy od wejścia w życie nowych przepisów. Następnie przekażą wojewodom, marszałkom województw, wójtom, burmistrzom i prezydentom miast wykaz nieruchomości, które po wojnie przeszły na własność Skarbu Państwa albo jednostek samorządu terytorialnego bądź też, mimo że nie zmieniły właścicieli, nie dysponują oni swoimi nieruchomościami. Wojewodowie sporządzą zbiorcze zestawienie tych nieruchomości wraz z informacjami niezbędnymi dla ustalenia ich stanu prawnego. Na tym zakończy się inwentaryzacja gruntów, po której rozpocznie się regulowanie ich stanu prawnego i ujawnianie w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa. Aby tego dokonać, starostowie i marszałkowie województw będą musieli złożyć w wydziałach wieczystoksięgowych wnioski razem z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu prawa własności. Ustawa daje im na to rok od dnia jej wejścia w życie. Sąd wieczystoksięgowy natomiast powinien wniosek rozpoznać w ciągu miesiąca od jego złożenia.

Usuwanie zaszłości

- W ten sposób zostaną usunięte zaszłości w księgach wieczystych, na podstawie których dawni właściciele bezzasadnie wytaczają pozwy o zwrot nieruchomości - mówi Andrzej Duda, podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości.

Starostowie będą mieli obowiązek informować przez okres dwóch lat mieszkańców powiatu o potrzebie sprawdzenia zgodności ksiąg wieczystych z rzeczywistym stanem prawnym. Ponadto zobowiązani są do udzielania informacji o tym, jaka jest droga do uzyskania przez właścicieli nieruchomości tytułu prawnego do zajmowanych nieruchomości i w jaki sposób mogą ujawnić swoje prawo w księgach wieczystych.

Małgorzata Ostrzyżek