Przekształcenie użytkowania wieczystego krok po kroku
Od 1 stycznia 2019 r. obowiązują przepisy, dzięki którym większość użytkowników wieczystych stała się z automatu właścicielami użytkowanych nieruchomości. W celu pełnego "wykupu" gruntów, muszą jednak dopełnić kilku, istotnych formalności. O czym należy pamiętać? Instytucję przekształcenia użytkowania wieczystego prezentuje krok po kroku Bartłomiej Kuźniar, koordynator projektów inwestycyjnych w firmie Saveinvest Sp. z o.o.
1 stycznia 2019 r. weszła w życie ustawa z 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów. Wszyscy użytkownicy gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe z dniem 1 stycznia 2019 r. stali się zatem ich właścicielami. Czym właściwie są takie grunty? Skąd wiadomo, że dany grunt ma charakter mieszkaniowy? Ustawa wskazuje, że przez grunty zabudowane na cele mieszkaniowe należy rozumieć te nieruchomości, na których znajdują się budynki mieszkalne jednorodzinne i wielorodzinne razem z budynkami gospodarczymi, garażami i innymi obiektami budowlanymi lub urządzeniami, umożliwiającymi prawidłowe i racjonalne korzystanie z tych budynków. Oczywiście w kontekście budynków wielorodzinnych przynajmniej połowa lokali musi stanowić lokale mieszkalne. Bierze się przy tym pod uwagę kwalifikację wpisaną do właściwej kartoteki lokali oraz kartoteki budynków, a także treść księgi wieczystej dla danej nieruchomości - mówi Bartłomiej Kuźniar.
Nowi właściciele muszą zatem zadbać o to, aby ich własność została wpisana do właściwych ewidencji. Konieczne jest w szczególności dokonanie zmian w księdze wieczystej nieruchomości oraz ewidencji gruntów i budynków. W tym celu nowy właściciel potrzebuje stosownego zaświadczenia o dokonanym przekształceniu. Taki dokument wydaje: starosta (dla gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa), dyrektor oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa lub dyrektor oddziału regionalnego Agencji Mienia Wojskowego (dla gruntów, w stosunku do których własność wykonują te podmioty), wójta, burmistrza lub prezydenta miasta (dla gruntów stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego) oraz dyrektor Zarządu Zasobów Mieszkaniowych MSWiA (dla gruntów, w stosunku do których prawo własności wykonuje ten podmiot).
Zaświadczenie wydaje się z urzędu lub na wniosek. Jeżeli właściciel sam nie wystąpi z wnioskiem, to organ z urzędu wystawi je i wyśle w ciągu 12 miesięcy od dnia przekształcenia. Jeżeli postawimy na własną inicjatywę, termin oczekiwania na dokument wyniesie 4 miesiące. Zaświadczenie powinno zawierać nie tylko szczegółowe oznaczenie nieruchomości, ale również potwierdzenie przekształcenia i informację o obowiązku wnoszenia opłaty przekształceniowej. Dotychczasowa opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego zamienia się bowiem w opłatę przekształceniową. Można ją zapłacić jednorazowo i skorzystać z nawet 60-procentowej bonifikaty (im później zdecydujemy się na zapłatę, tym mniejszą bonifikatę otrzymamy). Można też płacić ją tak, jak dotychczasową opłatę - raz do roku przez kolejnych 20 lat.
W kontekście przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości warto "trzymać rękę na pulsie". Teraz bowiem istnieje niepowtarzalna okazja, aby "wykupić" nieruchomość stosunkowo tanio, korzystając z dużych bonifikat. Dlaczego warto o to walczyć? Nie chodzi wyłącznie o tę procentową "promocję", którą oferuje ustawodawca, ale także o to, że organy administracji mają możliwość podwyższania opłaty przekształceniowej. W konsekwencji może się okazać, że za chwilę osiągnie ona dużo wyższy poziom niż dotychczas - wskazuje Bartłomiej Kuźniar. Oszczędność przy wniesieniu jednorazowej opłaty może się zatem okazać jeszcze większa. Jeżeli sami nie radzimy sobie z formalnościami, warto zasięgnąć rady specjalistów. Możemy potrzebować pomocy w szczególności przy sporządzeniu wniosku o ustalenie wysokości opłaty jednorazowej w drodze decyzji, pisma dotyczącego zamiaru jednorazowego wniesienia opłaty przekształceniowej, wniosku o rozłożenie opłaty na raty lub zmianę terminu jej wniesienia.