Minimalne odległości
Aby korzystanie ze wszystkich urządzeń znajdujących się w łazience było wygodne, trzeba zachować między nimi odpowiednie odległości. W tabeli podajemy minimalne odstępy (w centymetrach), które zapewnią pełną funkcjonalność wszystkich sprzętów.
W niektórych przypadkach krawędź umywalki może zachodzić ponad krawędź wanny, nie więcej jednak niż kilka centymetrów. Ważne jest także zachowanie wolnej przestrzeni wokół urządzeń sanitarnych.
Umywalki
Na początek trzeba dobrać odpowiedni kształt i rozmiar umywalki. Najpopularniejsze kształty to owale, półkola, koła i prostokąty z zaokrąglonymi lub ostrymi narożnikami. Dostępne są również umywalki asymetryczne, zwłaszcza narożnikowe. Poza urządzeniami o standardowych kształtach można również znaleźć umywalki bardzo nietypowe, trzeba sobie jednak zdawać sprawę, że im wymyślniejszy kształt, tym wyższa cena.
Typowe wymiary umywalek to 50-60 cm szerokości i 30-40 cm głębokości. Na rynku są oczywiście dostępne także umywalki mniejsze, przeznaczone do małych łazienek, jak i znacznie większe, nawet do 150 cm szerokości, które montuje się jedynie w bardzo dużych łazienkach. W tym przypadku jednak zamiast jednej dużej umywalki lepiej jest zamontować dwie mniejsze lub jedną podwójną.
Podstawowym materiałem do produkcji umywalek jest ceramika - fajans, porcelit i porcelana. Na rynku można też spotkać urządzenia wykonane z kamienia, szkła, stali i tworzyw sztucznych. Zdarzają się także umywalki - mające z reguły fantazyjne kształty - ze specjalnie preparowanego drewna drzew egzotycznych.
Bardzo istotny jest sposób montażu, który może zostać wykonany na kilka sposobów:
• przykręcenie do ściany za pomocą dwóch śrub;
• zawieszenie na uchwytach mocowanych do ściany;
• zamontowanie na zbudowanym ze stalowych ram stelażu, w którym umieszcza się podejścia wodociągowe i kanalizacyjne; ponieważ stelaże takie zabudowuje się (najczęściej za pomocą płyt gipsowo-kartonowych), stosowane są najczęściej w przypadkach, gdy nie ma możliwości ukrycia instalacji wodno-kanalizacyjnej w ścianach;
• zamontowanie na wspornikach, postumentach lub konsolach, które równocześnie mogą pełnić funkcję zarówno dekoracyjną, jak i użytkową (np. do wieszania ręczników);
• osadzanie w blacie odpornym na wilgoć lub specjalnie przygotowanych szafkach.
Nie każda umywalka da się zamontować w dowolny sposób, ale wiele z nich jest przystosowanych do kilku metod. Umywalki mogą mieć przygotowane otwory pod baterie, ale gdy chcemy baterię zamontować np. w ścianie, trzeba wybrać urządzenie bez takich otworów.
W różnych umywalkach różnie rozmieszczane są otwory, różna może być także ich liczba - od jednego do czterech.
Producenci na kilka sposobów rozwiązują też kwestię przelewu, który chroni przed przelaniem się wody przez krawędź umywalki. Najczęściej stosuje się specjalny otwór połączony osobną rurką z syfonem odpływowym.
Otwór taki jednak często obrasta kamieniem i osadami - osobom, którym to przeszkadza, oferowane są umywalki bez przelewu lub z zewnętrznym systemem przelewowym.
Miski sedesowe
Ze względu na wewnętrzne profilowanie wśród misek sedesowych wyróżniamy dwa rodzaje: płaskie (z półką) i lejowe. Wszystkie miski są tak projektowane i profilowane, aby spłukująca je woda mogła dotrzeć w każde miejsce, jednak miski lejowe zdominowały obecnie rynek, ponieważ łatwiej utrzymać
je w czystości. Miski sedesowe różnią się między sobą także innymi cechami.
• Sposób montażu
Miski mogą być stojące, wiszące i kompaktowe. Miski stojące to najstarszy, tradycyjny rodzaj. Do ich spłukiwania jest potrzebny oddzielny zbiornik na wodę, czyli rezerwuar, montowany najczęściej na wysokości miski (dolnopłuk), z rzadka wysoko na ścianie (górnopłuk). Miski wiszące montuje się na stelażach obudowywanych płytami gipsowo-kartonowymi lub obmurowywanych, dzięki czemu można ukryć w ścianie elementy instalacji wodno-kanalizacyjnej oraz zbiornik na wodę.
Nad stelażem najczęściej uzyskuje się półkę, a sam sedes wiszący zajmuje tyle samo miejsca co stojący. Miski kompaktowe to połączenie miski sedesowej i zbiornika. Kompakty mogą być stojące lub wiszące, a zbiornik może tworzyć z miską jedną całość lub być dostawiany.
• Rodzaj odpływu
Są dwa rodzaje odpływu. Odpływ poziomy, tzw. poznański, wymaga przyłącza kanalizacyjnego w ścianie. Natomiast odpływ pionowy, tzw. warszawski, potrzebuje odpływu w podłodze.
• Rodzaj spłuczki i rezerwuaru
Spłuczki mogą być zbiornikowe lub ciśnieniowe. Zbiornikowe wykorzystują ciśnienie wody zgromadzonej w rezerwuarze, ciśnieniowe natomiast ciśnienie wody w instalacji wodociągowej.
Zdecydowanie częściej stosowane są spłuczki zbiornikowe (ciśnienie w instalacji wodociągowej bywa za słabe do odpowiedniego spłukania miski). Ich rezerwuary mogą być montowane wysoko pod sufitem (górnopłuki) lub nisko nad lub bezpośrednio na misce sedesowej. Obecnie stosuje się niemal wyłącznie drugie rozwiązanie, czyli dolnopłuki. Odmianą dolnopłuku jest coraz bardziej popularny zbiornik podtynkowy stosowany najczęściej do misek wiszących.
Bidety
Bidety nie są zbyt rozpowszechnione w naszym kraju, ale powoli zdobywają popularność. Te przypominające miski sedesowe urządzenia wbrew pozorom są bardzo przydatne w zachowaniu codziennej higieny osobistej. Obsługa bidetu zbliżona jest do obsługi umywalki. Trzeba do niego doprowadzić ciepłą i zimną wodę oraz podłączyć do odpływu. Trzeba też zainstalować specjalną baterię bidetową, która umożliwia ustawienie wypływu wody pod różnym kątem.
Jeśli do dyspozycji jest jedynie mała łazienka, można zastosować jedno z rozwiązań zastępczych. Gdy sedes stoi w pobliżu umywalki, można na niej zamontować baterię z rączką natryskową i używać miski sedesowej jak bidetu. Innym rozwiązaniem jest zakup montowanej na sedesie specjalnej deski bidetowej, która jest wyposażona w kranik i mały podgrzewacz wody.
W niektórych deskach bidetowych instalowana jest także suszarka, a nawet wentylator. Podobnie jak sedesy, bidety mogą być stojące lub wiszące. Montaż także jest podobny, jednak ze względu na brak instalacji spłukującej nie instaluje się rezerwuaru.
Wanny
Kąpiel w wannie co prawda pochłania więcej czasu, energii i wody niż korzystanie z natrysku, jest jednak zdecydowanie bardziej relaksująca. Z tego też powodu trudno sobie wyobrazić pokój kąpielowy bez wanny.
Wanny produkowane są przede wszystkim z trzech materiałów - akrylu, stali i żeliwa. Oferta wanien akrylowych jest zdecydowanie najbardziej urozmaicona. Szeroka gama kolorów, ogromny wybór kształtów zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznego profilowania (podłokietniki, zagłówki, siedziska), łatwość wykonania otworów pod baterie czy montażu systemu do hydromasażu - wszystko to sprawia, że są bardzo popularne. Niestety wanny z tego tworzywa są stosunkowo mało odporne na uszkodzenia mechaniczne. Jedynie wyroby wysokiej jakości są niemal w pełni odporne na ścieranie, zarysowania i działanie środków chemicznych. Wanny z akrylu są ciepłe w dotyku, a woda w nich nie stygnie zbyt szybko. Są lekkie, więc łatwo je transportować i montować.
Wanny stalowe są oferowane w podobnie szerokiej gamie kolorów i kształtów jak akrylowe, choć najczęściej spotykane są białe, prostokątne. Wykonywane są z blachy stalowej (im grubsza blacha, tym trwalsza wanna) pokrytej warstwą emalii, na którą niektórzy producenci nakładają dodatkowo warstwę ułatwiającą spływanie wody. W wannach tego typu nie można wykonywać otworów, ale można kupić wyroby z gotowymi otworami na baterie.
Żeliwo jest materiałem ciężkim i bardzo mało plastycznym. W związku z tym wanny z tego materiału są niemal wyłącznie prostokątne i białe (pokryte emalią). Ten rodzaj wanien jest coraz mniej popularny i niewielu producentów ma go w swej ofercie.
Oprócz akrylu, stali i żeliwa do wyrobu wanien stosuje się także sztuczny marmur, jednak ze względu na jego wysoką cenę wanny marmurowe produkuje się praktycznie tylko na zamówienie.
Ponieważ wanny produkowane są w najróżniejszych kształtach, niełatwo wybrać ten, który będzie nam najbardziej odpowiadał. Warto pamiętać, że wanna jest z reguły największym i najbardziej widocznym elementem wyposażenia łazienki. To ona w znacznej mierze wpływa na wygląd i styl wnętrza. Nie należy przy tym zapominać, że większa wanna to co prawda większy komfort, ale także większy koszt zakupu i eksploatacji.
Podstawowym, tradycyjnym kształtem wanny jest prostokąt. Typowe wanny prostokątne mają szerokość 60-90 cm i długość 100-200 cm. Wanny prostokątne (głównie akrylowe) mają często profilowane podłokietniki i zagłówki, czasem również siedziska.
Największą różnorodność kształtów można znaleźć wśród wanien narożnikowych, które mogą być symetryczne lub asymetryczne. Symetryczne stosuje się przede wszystkim w dużych łazienkach, natomiast asymetryczne dzięki łukom i ściętym bokom znakomicie nadają się do mniejszych pomieszczeń. Ich wielkość jest bardzo różna, najmniejsze mają 90 cm w najwęższym miejscu i 120 cm długości, górna granica w zasadzie nie jest określona.
Wanny narożnikowe asymetryczne zawsze produkuje się w dwóch wersjach - prawej i lewej.
Do najbardziej dekoracyjnych należą wanny owalne, które można ustawić zarówno pod ścianą, jak i na środku pomieszczenia. Produkowane są w rozmiarach o podobnym zakresie jak w przypadku wanien prostokątnych.
Większość wanien akrylowych oraz niektóre stalowe można kupić wraz z systemem hydromasażu. Oferowane są trzy rodzaje masażu:
• powietrzny, czyli za pomocą powietrza wtłaczanego do wanny;
• wodny, polegający na wtłaczaniu poprzez dysze strumieni wody pod ciśnieniem;
• wodno-powietrzny, w którym masaż odbywa się za pomocą strumieni wody z dodatkiem powietrza.
Liczba dysz, przez które wtłaczana jest woda i powietrze, uzależniona jest głównie od wielkości i kształtu wanny. Najczęściej system składa się z 4-12 dysz. W niektórych wannach można spotkać dysze nastawne, co pozwala na dokładniejsze ukierunkowanie strumieni, oraz zamykane.
Systemy do hydromasażu muszą być okresowo oczyszczane i dezynfekowane specjalnym płynem, który wlewa się do wanny napełnionej wodą, po czym uruchamia się hydromasaż na kilka minut. Niektóre wanny mają własne dozowniki płynu i wtedy dezynfekcja odbywa się automatycznie.
Prysznice
Kabina prysznicowa znakomicie sprawdza się nie tylko w małych łazienkach, gdzie nie ma miejsca na wannę. Nawet w pokojach kąpielowych jest bardzo przydatna, gdy trzeba wziąć szybką kąpiel.
Kabin prysznicowych jest wiele rodzajów - podstawową różnicą jest zabudowanie ściankami i zamontowanie parawanu oraz brodzik o różnej głębokości, który może być instalowany na cokole lub bezpośrednio w podłodze. Warto wiedzieć, co oferują producenci.
• Kabiny narożne. Ich popularność wynika głównie z tego, że łatwo znaleźć dla nich miejsce i właśnie dlatego oferta tego typu kabin jest największa na rynku. Można znaleźć kabiny narożne o praktycznie dowolnym kształcie - od typowego kwadratu, poprzez zaokrąglone, aż po najbardziej wymyślne i nieregularne figury.
• Kabiny przyścienne. Podobnie jak w kabinach narożnych, w przyściennych montuje się baterię z rączką prysznicową na ścianie. Wybór ich kształtu jest nieco mniejszy, zajmują też więcej powierzchni. Mogą jednak przy tym podzielić łazienkę na różne funkcjonalnie części (np. oddzielić miejsce, w którym stoi pralka).
• Kabiny wolno stojące. Ponieważ ten typ kabin wymaga bardzo dużo miejsca, sprawdza się jedynie w dużych łazienkach i pokojach kąpielowych. Co prawda można je stawiać w dowolnym miejscu, jednak warto to zrobić możliwie najbliżej odpływu. Mogą mieć bardzo różne kształty, ale najczęściej można spotkać koliste i kwadratowe.
• Kabiny wnękowe. Jeśli w łazience mamy wnękę, np. utworzoną przez komin, warto dla zaoszczędzenia miejsca zamontować kabinę wnękową, a dokładnie wstawić odpowiednie drzwi, a na podłodze wnęki zainstalować brodzik. Czasem opłaca się wybudowanie dodatkowej ścianki tylko po to, aby stworzyć wnękę.
• Wymiary. Najpopularniejsze są kabiny o wymiarach 80 x 80 cm i 90 x 90 cm. Do małych łazienek przeznaczone są modele o ściankach szerokości 70 cm.
W odpowiednio dużych kabinach (100 x 100 cm, a nawet większych) najczęściej montuje się panele prysznicowe z systemem hydromasażu. Wysokość kabin także jest zróżnicowana - najczęściej jest to 175-185 cm, ale bywają znacznie wyższe. Przy wyborze odpowiednio wysokiej kabiny trzeba pamiętać, że konieczne jest jeszcze dodanie wysokości brodzika, chyba że parawan będzie ustawiony bezpośrednio na podłodze.
Baterie
Wszystkie urządzenia sanitarne można wyposażyć w armaturę utrzymaną w jednolitej stylistyce. Zwłaszcza baterie umywalkowa, bidetowa, wannowo-prysznicowa i prysznicowa przygotowywane są przez niemal wszystkich jako komplet (choć każdą baterię można kupić osobno).
Obecnie zdecydowana większość baterii ma jeden uchwyt do regulowania zarówno natężenia, jak i temperatury strumienia wody. Jest to wygodniejsze niż przy bateriach, w których regulacja odbywa się za pomocą dwóch pokręteł.
Istnieją dwa podstawowe rodzaje baterii: sztorcowe (stojące) i ścienne. Pierwsze najczęściej montuje się w specjalnie przygotowanych otworach w umywalkach i bidetach, nieco rzadziej w wannach. Natomiast baterie wannowo-prysznicowe i prysznicowe są zwykle ścienne. Wśród baterii ściennych można także znaleźć montowane podtynkowo - na zewnątrz wystaje jedynie płytka montażowa z wylewką i pokrętłem, reszta zaś ukryta jest w ścianie.
Szczególnym rodzajem baterii są panele prysznicowe z dyszami, rączką prysznicową, odpowiednimi pokrętłami i różnymi dodatkowymi udogodnieniami. Baterie produkowane są praktycznie wyłącznie z metalu. Obok najpopularniejszego polerowanego chromu również matowa stal zdobyła
już wielu zwolenników. Stal jest odporna na działanie substancji chemicznych i można ją dowolnie kształtować, dzięki czemu na rynku dostępne są najbardziej wyszukane kształty.
