Umorzenie opłat czynszowych trzeba opodatkować
Wartość umorzonych zaległości z tytułu opłat czynszowych stanowi dla podatnika przychód. W związku z tym podlega on opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, co skutkuje koniecznością wykazania stosownej wartości w rocznym zeznaniu podatkowym.
Przyczyny umorzenia zobowiązania z opłat czynszowych takiej decyzji mogą być różne, aczkolwiek najczęściej wynikają one z trudnej sytuacji materialnej lub życiowej zadłużonego lokatora. Podatnik powinien jednak pamiętać, że może ono również wynikać z przedawnienia przeterminowanych długów.
Tak czy inaczej podatkowe skutki takiego zdarzenia są podobne, co zostało przedstawione w dwóch niezależnych indywidualnych interpretacjach podatkowych - wydanej przez dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (sygn. ILPB1/415-348/09-2/AA) oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygn. IBPBII/1/415-144/10/HK).
Wartość umorzenia zaległości z tytułu opłat czynszowych stanowi dla podatnika ewidentne przysporzenie majątkowe, można zatem zaliczyć je do przychodów uzyskiwanych z innych źródeł. Wynika to wprost z artykułu 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego, przychodami, oczywiście z pewnymi wyjątkami przewidzianymi w zapisie wspomnianego aktu prawnego, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W związku z powyższym, podatnik powinien pamiętać o tym, że z w związku z umorzeniem należności spółdzielni mieszkaniowej, zostaje on obciążony podatkiem z tytułu uzyskanego w ten sposób dochodu. Ponadto, wspomniana kwota umorzenia musi zostać wykazana w zeznaniu rocznym, składanym do urzędu skarbowego w terminie do 30 kwietnia następnego roku podatkowego.
Obowiązek podatkowy powstały po stronie lokatora, będącego dłużnikiem spółdzielni mieszkaniowej nie jest jedyną konsekwencją wynikającą z umorzenia zaległości z tytułu umorzenia czynszu.
Na podstawie art. 42a wspomnianej już ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne, jak również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów.
Oznacza to, że w razie umorzenia zaległych należności pieniężnych z tytułu niezapłaconego czynszu, spółdzielnia jako płatnik podatku będzie obowiązana sporządzić dla każdego lokatora odrębnie stosowną informację podatkową. W praktyce dokonuje się tego na druku PIT-8C i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazuje wszystkim zainteresowanym podatnikom oraz do właściwych dla nich urzędów skarbowych.
Elżbieta Węcławik, Adam Bujalski