W 2013 r. deweloperzy ograniczyli nowe inwestycje o 10 proc.
Słaby początek 2013 r. spowodował, że deweloperzy rozpoczęli w tym roku budowę o 10,6 proc. mniejszej liczby mieszkań niż w 2012 roku. Podobny regres był widoczny w liczbie mieszkań oddanych do użytkowania, a ponad 20-proc. - w obszarze wydanych pozwoleń. Wyniki byłyby znacznie gorsze, gdyby nie tani kredyt i rosnący popyt ze strony nabywców mieszkań.
Już od pół roku GUS pokazuje pozytywne dane o liczbie mieszkań, których budowę rozpoczęli deweloperzy. Nie inaczej było w grudniu, kiedy zaczęło powstawać 3,1 tys. nowych lokali (wzrost o 15,1 proc. r/r). Dzięki pozytywnym wynikom drugiego półrocza w całym 2013 r. deweloperzy rozpoczęli budowę 51,3 tys. lokali, co jest wynikiem tylko o 10,6 proc. gorszym niż rok wcześniej. Warto przypomnieć, że w okresie od stycznia do czerwca 2013 r. słabe wyniki działalności deweloperów sugerowały w tym zakresie ograniczenie skali działalności aż o 40 proc. W drugim półroczu 2013 r. coraz mocniej na rynek wpływały jednak rekordowo niskie stopy procentowe, a więc też rosnący popyt na mieszkania. W odpowiedzi na to deweloperzy rozpoczynali nowe inwestycje na szerszą skalę, co pozwoliło wyraźnie poprawić wyniki prezentowane przez GUS za cały ubiegły rok.
Gorsze wyniki widoczne są w obszarze liczby mieszkań, na których budowę deweloperzy otrzymali pozwolenia. Co prawda w grudniu 2013 r. wynik w tym zakresie był o 0,5 proc. lepszy niż w analogicznym okresie rok wcześniej, ale sumując dokonania z całego roku 2013 widoczny jest tu regres o 22,4 proc. Deweloperzy otrzymali bowiem w ubiegłym roku pozwolenia na budowę 56 tys. lokali.
W samym grudniu wydano pozwolenia na budowę prawie 6 tys. mieszkań, co przy liczbie rozpoczynanych budów na poziomie 3,1 tys. oznacza poszerzenie bazy niewykorzystanych decyzji pozwalających na przystąpienie do prac budowlanych. Na koniec 2013 r. można ją szacować na przynajmniej 36,6 tys. - o tyle liczba wydanych w ostatnich 3 latach pozwoleń (tyle teoretycznie ważna jest ta decyzja administracyjna) jest wyższa niż liczba rozpoczętych budów. W efekcie można szacować, że przy obecnym poziomie aktywności deweloperów sam zapas posiadanych przez nich pozwoleń wystarczyłby na około trzy kwartały.
Koniec roku przyniósł ponadto ciekawe odczyty w zakresie liczby mieszkań oddawanych do użytkowania przez deweloperów. I tak w dwunastym miesiącu deweloperzy oddali do użytkowania 7,2 tys. mieszkań, czyli o 8 proc. mniej niż w analogicznym okresie przed rokiem, ale o 26,3 proc. więcej niż w listopadzie 2013 roku. Interpretując te dane trzeba pamiętać, że grudzień jest miesiącem, w którym firmom szczególnie zależy na tym, aby oddać do użytkowania mieszkania. Zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości pozwala im to zaliczyć przychody ze sprzedanych lokali do rachunku zysków i strat, a więc polepszyć księgowe wyniki działalności. Nie dziwi więc dwucyfrowa dynamika wzrostu liczby mieszkań oddawanych do użytkowania. Bardziej miarodajna dla oddania obrazu rynku jest jednak raczej dynamika w ujęciu r/r, a ta jak wcześniej wspomniano sugeruje 8-proc. spadek. Takiej zmiany należało się spodziewać. Kolejny lokalny szczyt liczby kończonych projektów powinien przypaść na II kwartał 2014 roku.
Bartosz Turek , Lion's Bank
