Co się zmieni w podatkach dochodowych?

Jakie zmiany szykują się w PIT?

Dla kogo uchwalenie proponowanych zmian byłoby niekorzystne? Najkrócej można odpowiedzieć, że przede wszystkim dla osób o wyższych dochodach. Projekt zgłoszony przez posłów Samoobrony przewiduje np. wprowadzenie nowej 50-proc. stawki. Stawce tej mieliby podlegać ci, którzy zarabialiby więcej niż 12 tys. zł miesięcznie.

Kto natomiast skorzystałby na proponowanych zmianach? Znów najprościej można by odpowiedzieć, że osoby mniej zamożne. W czasie debaty nad przyszłorocznymi zmianami zaproponowano np. zwiększenie kwoty, która zmniejsza podatek. Rozważano objęcie zwolnieniem z podatku dochodów na poziomie minimum socjalnego, czyli nieco ponad 800 zł miesięcznie.

Problem w tym, że tego rodzaju preferencje podatkowe byłyby bardzo kosztowne. Podczas debaty sejmowej szacowano, że mogłyby uszczuplić dochody budżetowe o około 21 mld zł. Mniejsze wpływy z PIT od określonych podatników to oczywiście mniej pieniędzy dla służby zdrowia (od dochodów zwolnionych nie pobierano by składek) czy dla samorządu terytorialnego (ma swój udział w podatkach). W tym sensie również uchwalenie zmian mogłoby być niekorzystnie dla wielu placówek świadczących usługi medyczne czy lokalnych samorządów, chyba że ubytki te zostałyby zrekompensowane z innych źródeł. Pytanie tylko jakich? Zwiększanie obciążenia lepiej zarabiających raczej niewiele by pomogło.

Korzystne dla wielu podatników mogłyby natomiast okazać się określone zmiany w projekcie rządowym. Rząd zaproponował, żeby z tytułu darowizn można było odliczać maksymalnie 6 proc. dochodu. Projekt rządowy m.in. przewiduje również umożliwienie wspólnego rozliczenia osobom, których małżonek zmarł przed złożeniem zeznania podatkowego.

Jakie nowinki w CIT?

Zgłoszono trzy projekty nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych: dwa poselskie oraz jeden rządowy. Posłowie proponują wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów osób prawnych wydatki poniesione na zakup towarów, usług oraz wartości niematerialnych i prawnych od podmiotów, które mają miejsce zamieszkania, swoją siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową. Kolejną zmianą proponowaną przez posłów jest zwolnienie jednostek organizacyjnych ochotniczych straży pożarnych z obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy ustawy Ordynacja podatkowa w zakresie dochodów przeznaczonych na cele statutowe. Zmiana ta oceniana jest jednak negatywnie, gdyż wiąże się z naruszeniem spójności systemu podatkowego w zakresie gromadzenia dokumentacji, a co za tym idzie, ograniczeniem możliwości czynności sprawdzających i kontrolnych prowadzonych przez służby skarbowe.

Najbardziej obszerne zmiany przewiduje projekt rządowy, w którym proponuje się m.in. dostosowanie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do wymogów prawa wspólnotowego. Zmiany mają na celu również wprowadzenie mechanizmu usprawniającego automatyczną wymianę informacji podatkowych w odniesieniu do dochodów uzyskiwanych przez podatników niemających na terytorium RP siedziby lub zarządu oraz przedłużenie funkcjonowania niektórych zwolnień przedmiotowych, które miały zniknąć pod koniec tego roku (dotyczy to dochodów przeznaczonych na cele statutowe przez wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego itd.).

Proponuje się też wprowadzenie obowiązku publikacji za pomocą internetu, środków masowego przekazu lub poprzez wywieszenie w miejscach ogólnie dostępnych informacji o otrzymanych darowiznach. Projekt rządowy zamierza wprowadzić też zwolnienie z przychodów opodatkowanych ryczałtowo dla spółek podlegających w innym państwie UE niż Polska opodatkowaniu podatkiem od całości swoich dochodów. Zwolnienie to ma obowiązywać bezwzględnie od 1 lipca 2013 r. Zwolnienie ma się odnosić również do wypłacanych przez polskie spółki dywidend spółkom rozliczającym się z podatku w innych krajach UE.

Rząd przeciwny poważniejszym zmianom

Rząd przeciwny jest głębszym zmianom w podatkach i nie zamierza zmieniać swojego stanowiska w tej sprawie - powiedział w czwartek premier Marek Belka. - Majstrowanie przy podatkach przez parlament jest niebezpieczne. Dotyczy to nie tylko PIT, ale i VAT. Rząd powiedział, że w podatkach majstrować się nie powinno, i dał temu wyraz w projekcie budżetu - stwierdził cytowany przez PAP Marek Belka.

Przekazując darowiznę odliczysz 6 procent dochodu

Z początkiem 2004 r. weszły w życie nowe przepisy zezwalające na pomniejszanie dochodu z tytułu darowizn przekazanych na określone cele organizacjom pożytku publicznego oraz kultu religijnego - nie więcej jednak niż 350 zł. Wprowadzono w ten sposób daleko idące ograniczenie dotyczące odliczeń, które szczególnie dotyczy osób lepiej zarabiających.

Rządowy projekt nowelizacji ustawy o PIT przewiduje natomiast, że z tytułu darowizn przekazanych na określone cele organizacjom pożytku publicznego oraz kultu religijnego będzie można maksymalnie odliczyć do 6 proc. dochodu uzyskanego przez podatnika. Także łączna kwota odliczeń z wymienionych tytułów nie będzie mogła przewyższyć w roku podatkowym kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu.

Zgodnie z projektem, podatnicy korzystający z odliczenia darowizn będą zobowiązani wykazać w zeznaniu rocznym kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę, adres i numer identyfikacji podatkowej. W przypadku natomiast zwrotu dokonanej darowizny, obdarowany będzie zobowiązany poinformować swój urząd skarbowy o zwróconej podatnikowi darowiźnie, w terminie miesiąca od dokonania zwrotu.

Krzysztof Tomaszewski, Bogdan Świąder

poseł Barbara Marianowska, Prawo i Sprawiedliwość
Z przykrością muszę stwierdzić, że przeważa populistyczne podejście do kwestii podatkowych. Zarzut ten dotyczy zarówno wielu zgłoszonych propozycji poselskich, jak i wniosku o odrzucenie wszystkich projektów. Chcę tylko zwrócić uwagę, że np. projekty rządowe zawierają przepisy mające na celu dostosowanie naszych regulacji do dyrektyw unijnych, a także do wyroków polskiego Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Propozycje rządowe mają określone wady, które powinny być skorygowane w trakcie prac komisyjnych. Tym niemniej trzeba dostosować unormowania naszych ustaw podatkowych zarówno do wymogów unijnych, jak i do orzeczeń Trybunału. Oprócz tego musi dziwić fakt, że wiele "uzdrowicielskich" propozycji podatkowych zostało złożonych dopiero teraz, gdy jest tak mało czasu na ich uchwalenie. W przypadku skierowania projektów do dalszych prac komisyjnych, prace legislacyjne będą musiały odbywać się w dużym pośpiechu. Przeciwna jednak jestem zastosowaniu wobec propozycji podatkowych regulaminowego trybu przyspieszonego. To byłoby bowiem szkodliwe. Opowiadam się natomiast za tym, aby nie szczędziła czasu sejmowa komisja i - gdy zajdzie potrzeba - pracowała nad projektami nawet po kilkanaście godzin dziennie.

Tomasz Beger, dyrektor Działu Doradztwa Podatkowego Krzysztof Ziemski & Wspólnicy Spółka Doradztwa Podatkowego S.A.
Zmiany w CIT proponowane przez rząd są korzystne dla związków zawodowych, partii politycznych, organizacji społecznych i wspólnot mieszkaniowych (wydłużenie okresu zwolnienia z CIT). Poselska propozycja dotycząca ochotniczych straży pożarnych ułatwiłaby funkcjonowanie tych jednostek, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Propozycję Samoobrony należy uznać za chybioną. Do krajów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową zalicza się np. Niemcy oraz Holandię w zakresie chociażby świadczeń o charakterze niematerialnym. Wprowadzenie tej zmiany mogłoby sparaliżować wymianę gospodarczą z firmami posiadającymi tam siedzibę i spowodować postawienie zarzutu dyskryminowania określonych grup podmiotów.