Co zrobić ze źle rozliczonym PIT-em?

Samo dokonanie rozliczenia nie jest tak trudne, jak by się wydawało, zwłaszcza przy użyciu dostępnych od kilku lat darmowych programów do rozliczeń podatkowych. Jakie są jednak konsekwencje naszej pomyłki i ile taka pomyłka może nas kosztować?

Uregulowania dotyczące tych kwestii znajdują się w ustawach Ordynacja podatkowa oraz Kodeks karny skarbowy. Za niezłożenie deklaracji lub za błędy w niej zawarte możemy ponieść odpowiedzialność karną - o czym wielu z nas nie wie.

Pobierz za darmo: program PIT 2010

Jeżeli sami odkryjemy błąd w deklaracji podatkowej powinniśmy złożyć korektę deklaracji. Taką korektę składa się na takim samym druku, na jakim składamy rozliczenie, zaznaczając w odpowiednim miejscu kwadracik "korekta deklaracji". Formularz uzupełniamy tak, jak zeznanie roczne, poprawiając w nim jednak wszystkie błędy.

Do korekty deklaracji należy dołączyć pisemne uzasadnienie jej przyczyn. Takie uzasadnienie pomoże nam uniknąć negatywnych konsekwencji błędów w deklaracji.

Jeżeli błędy polegały jedynie na tzw. "literówkach" lub niepełnych danych, korekta wraz z uzasadnieniem jest wystarczająca. Jeżeli jednak błędy były rachunkowe, polegały na pomyłkach w wyliczeniu kwoty podatku, to oprócz korekty i pisemnego uzasadnienia należy jeszcze wpłacić zaległy podatek wraz z odsetkami, liczonymi od dnia następującego po dniu, kiedy podatek powinien być zapłacony.

Złożone przez nas: korekta deklaracji, pisemne uzasadnienie jej przyczyn oraz wpłata zaległego podatku wraz z odsetkami pozwoli nam na uniknięcie kar przewidzianych w kodeksie karnym skarbowym. Są one bowiem oznaką "czynnego żalu" - instytucji, która ma zachęcać do samodzielnego "przyznania się" do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego.

Warto zapamiętać, że uprawnienie do zgłoszenia korekty deklaracji podatkowej ulega zawieszeniu (a złożona korekta nie odnosi skutków), gdy organ podatkowy rozpoczął kontrolę lub postępowanie podatkowe w naszej sprawie. Jeżeli jednak organ podatkowy prowadzi postępowanie lub kontrolę podatkową za np. rok 2009, a my wiemy, że w zeznaniu za 2008 rok zrobiliśmy takie same błędy w obliczeniach podatku, to możemy za ten właśnie rok (2008) złożyć skuteczną korektę.

Inaczej wygląda sytuacja, kiedy to organ podatkowy, w toku czynności sprawdzających, sam odkryje naszą pomyłkę w deklaracji. Jeżeli są to drobne pomyłki rachunkowe, inne oczywiste pomyłki lub deklaracja nie została wypełniona zgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy ma dwa wyjścia. Po pierwsze, może sam skorygować naszą deklarację poprzez dokonanie stosownych poprawek lub uzupełnień. Może to zrobić jedynie, gdy zmiana kwot ujętych w deklaracji (np. dotyczących wysokości zobowiązania podatkowego, nadpłaty) nie przekracza 1000 zł.

Po drugie organ może wezwać nas do skorygowania deklaracji oraz złożenia niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość. W takim przypadku najlepiej jest skontaktować się z właściwym urzędem skarbowym i zapytać o szczegóły. Następnie przygotować odpowiednie dokumenty i udać się do urzędu w celu wyjaśnienia wszystkich wątpliwości. Także w tym przypadku zastosowanie będzie miała instytucja "czynnego żalu", jeżeli dokonamy wszystkich czynności tj. skorygujemy deklarację, uzasadnimy tą korektę oraz wpłacimy zaległą kwotę podatku oraz zaliczki, nie będziemy ponosić odpowiedzialności na gruncie Kodeksu karnego skarbowego.

Jeżeli nie zgadzamy się z korektą deklaracji dokonaną przez urząd skarbowy, możemy w terminie 14 dni od jej otrzymania zgłosić do tego organu sprzeciw. Wniesiony sprzeciw anuluje korektę, co najprawdopodobniej zaowocuje wszczęciem przez organ podatkowy postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej.

Podsumowując, negatywnymi skutkami błędów zawartych w deklaracji są:

1. obowiązek zapłaty odsetek od powstałej zaległości podatkowej (kwoty podatku, która nie została przez nas zapłacona)
2. możliwość poniesienia kar przewidzianych w Kodeksie Karnym Skarbowym

Odsetki podatkowe są uzależnione od wysokości podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, dlatego też ich wysokość jest różna w poszczególnych latach. Dla porównania od 20 stycznia 2011r. odsetki za zaległości podatkowe wynoszą 12,5 proc., od 9 listopada 2010 r. wynosiły 12 proc., a od 25 czerwca 2009 r. wynosiły 10 proc.

Karami przewidzianymi w Kodeksie karnym skarbowym są: kara grzywny, kara ograniczenia wolności oraz pozbawienia wolności. Kary pozbawienia oraz ograniczenia wolności związane są z popełnieniem poważniejszych przestępstw lub wykroczeń skarbowych. Kara grzywny jest określana kwotowo i za wykroczenie skarbowe może wynosić od 138,60 zł do 27 720 zł, jeżeli jednak zaakceptujemy mandat karny maksymalna grzywna nie może przekraczać kwoty 2772 zł.

Na szczęście urząd skarbowy nie będzie badał wszystkich naszych deklaracji podatkowych. Co do zasady, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Przedawnienie zobowiązania podatkowego oznacza, że organ podatkowy nie będzie mógł dochodzić od nas ewentualnych zaległości podatkowych. Organ podatkowy nie będzie mógł także dochodzić od nas odsetek od przedawnionego zobowiązania podatkowego.

Warto także pamiętać, że na każdym podatniku ciąży obowiązek przechowywania wszelkich dokumentów podatkowych, obowiązek ten trwa tak długo, jak długi jest okres przedawnienia. Dokumentami podatkowymi będzie wszystko to, co wpływa na wysokość podatku, który musimy zapłacić, np. faktury, rachunki itp.

Wiesław Łatała

doradca podatkowy, partner kancelarii Łatała i Wspólnicy