Jak skorzystać z ulgi na start?

BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami

Preferencja zwana potocznie ulgą na start wynika z art. 18 ust. 1 Prawa przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162). Może z niej skorzystać przedsiębiorca będący osobą fizyczną prowadzący działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG (także jako wspólnik spółki cywilnej), spełniający warunki określone w tym przepisie (patrz ramka). Ulga ta polega na tym, że przez okres 6 miesięcy kalendarzowych liczonych od dnia podjęcia działalności gospodarczej przedsiębiorca nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu). Nie ma więc obowiązku opłacania za siebie składek na te ubezpieczenia.

Mimo że w czasie trwania ulgi na start przedsiębiorca nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, to począwszy od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej po jej wpisaniu do CEIDG ma on obowiązek zgłosić się do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać za siebie składkę zdrowotną. Zgłoszenia wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego dokonuje się na formularzu ZUS ZZA. Jako kod tytułu ubezpieczenia przedsiębiorca korzystający z ulgi na start powinien podać 05 40 X X.

Korzystanie przez nowego przedsiębiorcę z ulgi na start nie jest w żaden sposób związane z faktycznie osiąganym przez niego przychodem z racji prowadzonej firmy ani jego wysokością.

Osoba, która spełnia określone warunki, może korzystać z ulgi na start maksymalnie przez 6 miesięcy kalendarzowych. Początek tego okresu stanowi dzień faktycznego rozpoczęcia wykonywania działalności. W przypadku gdy dzień ten przypada pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, miesiąc ten wlicza się do 6-miesięcznego okresu trwania ulgi.

Jeśli natomiast przedsiębiorca rozpocznie wykonywanie działalności gospodarczej w trakcie miesiąca kalendarzowego, wówczas tego miesiąca nie wlicza się do 6-miesięcznego okresu trwania omawianej preferencji (przykład 1).

Jeżeli w okresie korzystania z ulgi na start przedsiębiorca zawiesi wykonywanie działalności gospodarczej, wówczas okres zawieszenia nie przerwie biegu 6 miesięcy (przykład 2).

Przedsiębiorca korzystający z ulgi na start ma prawo z niej zrezygnować. Może np. zdecydować, że po 3 miesiącach od rozpoczęcia wykonywania działalności dokona zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Wówczas zostanie nimi objęty od dnia wskazanego w druku zgłoszeniowym ZUS ZUA, ale nie wcześniej niż od dnia jego złożenia w organie rentowym.

Jeśli jednak przedsiębiorca już po zgłoszeniu się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych uzna, że decyzja o rezygnacji z ulgi na start była błędna, nie będzie mógł ponownie z niej skorzystać.

Jednym z warunków korzystania z ulgi na start jest niewykonywanie działalności na rzecz byłego pracodawcy. Chodzi tu o czynności takiego samego rodzaju, jakie przedsiębiorca wykonywał dla niego w ramach stosunku pracy. Możliwość skorzystania z ulgi na start nie została jednak ograniczona w sytuacji, gdy czynności podejmowane w ramach prowadzonej działalności są świadczone na rzecz podmiotu, z którym przedsiębiorca był (bądź nadal jest) związany umową cywilnoprawną. Art. 18 Prawa przedsiębiorców nie uzależnia bowiem możliwości nieopłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez okres pierwszych 6 miesięcy prowadzenia firmy od tytułu ubezpieczenia, lecz od rodzaju umowy, na podstawie której praca była lub jest wykonywana.

Prawo do ulgi na start zostanie zachowane także wtedy, gdy nowy przedsiębiorca w ramach prowadzonej firmy będzie świadczył na rzecz byłego lub obecnego zleceniodawcy te same czynności, które wykonywał u niego na podstawie zawartej z nim umowy zlecenia.

Przykład 1

Przedsiębiorca spełnia warunki określone w art. 18 Prawa przedsiębiorców. Chce od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności korzystać z ulgi na start.

Wariant I - Przedsiębiorca rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej od 1 sierpnia 2021 r.

Ulga na start będzie przysługiwała przedsiębiorcy w okresie od 1 sierpnia 2021 r. do 31 stycznia 2022 r. W tym czasie nie będzie on podlegał ubezpieczeniom społecznym z racji prowadzonej działalności i nie będzie opłacał za siebie składek na te ubezpieczenia (będzie opłacał do ZUS tylko składkę zdrowotną).

Wariant II - Przedsiębiorca rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej od 2 sierpnia 2021 r.

W tym przypadku okres 6 miesięcy kalendarzowych należy liczyć od 1 września 2021 r. do 28 lutego 2022 r. (przedsiębiorca nie będzie więc opłacał za siebie obowiązkowych składek społecznych w okresie od 2 sierpnia 2021 r. do 28 lutego 2022 r.).

Przykład 2

Przedsiębiorca korzysta z ulgi na start w okresie od 1 kwietnia do 30 września 2021 r. Zawiesił jednak wykonywanie działalności gospodarczej od 1 lipca do 31 sierpnia 2021 r. Po wznowieniu prowadzenia firmy od 1 września 2021 r. będzie miał prawo do korzystania z ulgi na start jeszcze przez 1 miesiąc, tj. do 30 września 2021 r.

autor: Dorota Wyderska
Gazeta Podatkowa nr 52 (1823)