Korekta VAT przy powrocie

Wynika to z art. 113 ust. 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku VAT (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.).

Oprócz tego podatnik musi także spełniać inne warunki przewidziane w przepisach ustawy o VAT, aby skorzystać z prawa do zwolnienia od VAT. A mianowicie, nie może przekroczyć określonej w przepisach ustawy o VAT granicy obrotów oraz nie może wykonywać czynności wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy, np. sprzedawać wyrobów akcyzowych wymienionych w tym przepisie.

O chęci powrotu do korzystania ze zwolnienia podmiotowego podatnicy zobowiązani są poinformować naczelnika urzędu skarbowego. W tym celu składa się druk VAT-R jako aktualizację danych.

Pamiętać także warto, że w tym przypadku podatnik nie ma obowiązku sporządzania remanentu i nie będą tu miały zastosowania przepisy art. 14 ustawy o VAT, bowiem nie następuje zaprzestanie wykonywania czynności.

Korekta VAT naliczonego

Należy jednak zwrócić uwagę, iż w sytuacji powrotu do zwolnienia podmiotowego od VAT wystąpi obowiązek korekty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 91 ust. 7 ustawy o VAT. Jak wynika z tego przepisu, zasady dotyczące korekt podatku naliczonego stosuje się odpowiednio, w przypadku, gdy:

podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia albo

nie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi, a następnie zmieniło się to prawo.

Z pierwszą sytuacją mamy właśnie do czynienia w przypadku powrotu do zwolnienia podmiotowego od VAT.

Podatnik prowadząc działalność gospodarczą jako czynny podatnik VAT, miał prawo do odliczenia VAT od dokonywanych zakupów. Jeżeli na dzień, w którym rezygnuje on ze statusu czynnego podatnika VAT posiada towary, przy zakupie których odliczył VAT, korekty takiej powinien dokonać.

Terminy korekt

Pamiętać należy, że ustawodawca odrębnie uregulował terminy i zasady dokonywania korekty w przypadku nabycia nieruchomości oraz w przypadku nabycia pozostałych środków trwałych i środków obrotowych. Przy czym korektę tę stosuje się wyłącznie do tych towarów, które zostały nabyte od 1 maja 2004 r. i od których odliczono podatek VAT.

W przypadku posiadanych nieruchomości korekta jest konieczna, jeśli zmiana jej przeznaczenia nastąpi w ciągu 10 lat począwszy od roku, w którym ta nieruchomość została przez podatnika oddana do użytkowania. Natomiast w przypadku pozostałych środków trwałych - okres korekty wynosi 5 lat. Jeżeli zmiana przeznaczenia nastąpi po upływie tych okresów, podatnik nie będzie obowiązany do dokonania korekty.

Przy czym 10-letni, jak i 5-letni okres korekty dotyczy tylko środków trwałych, których wartość początkowa przekracza 15.000 zł. Kwota ta dotyczy środków trwałych nabytych od 1 czerwca 2005 r. Dla środków trwałych nabytych przed tą datą kwota ta wynosiła 3.500 zł. W przypadku środków trwałych o wartości niższej niż wcześniej wymieniona, okres korekty wynosi jeden rok.

Należy pamiętać, że podatnik nie musi zwrócić całego VAT naliczonego, ale tylko tę jego część, która przypisana będzie do pozostałego okresu korekty.

Przykładowo, jeżeli nieruchomość została oddana do użytkowania w sierpniu 2005 r., natomiast zmiana jej przeznaczenia nastąpiła w 2007 r., korekcie podlegać będzie tylko 8/10 podatku naliczonego.

Natomiast w przypadku towarów niebędących środkami trwałymi, łącznie ze środkami trwałymi, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł (nabyte od 1 czerwca 2005 r.), korekta może być dokonywana wyłącznie w okresie jednego roku. Oznacza to, że w sytuacji gdy podatnik zmieni przeznaczenie tych towarów (środków obrotowych) w tym samym roku, w którym dokonał ich zakupu - korekta naliczonego VAT będzie obowiązkowa. Na przykład, jeżeli podatnik zdecydował się na korzystanie ze zwolnienia od VAT począwszy od 1 grudnia 2007 r. - korektą objęte będą te środki obrotowe, które zakupione zostały od stycznia do listopada 2007 r. i niesprzedane do końca listopada.

Podobne stanowisko zajmują także organy podatkowe. Na przykład, w postanowieniu z dnia 13 kwietnia 2007 r.,

nr USIII/443-3/2007, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Łęczycy stwierdził, że powrót do zwolnienia od VAT oznacza, że nabyte przez podatnika towary służyć będą wyłącznie czynnościom zwolnionym od VAT i w związku z tym znajdzie tu zastosowanie przepis art. 91 ust. 7 ustawy o VAT. Na skutek powrotu do zwolnienia zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru. Konieczne jest, zdaniem organu, dokonanie korekty, o której mowa w art. 91 ustawy o VAT.

Jak podkreślił Naczelnik Urzędu Skarbowego w Ostrołęce w wydanym postanowieniu z dnia 12 marca 2007 r.,

nr 1415/POIII/443-3/07/AR, korekta w tym przypadku dotyczyć powinna: środków obrotowych nabytych w roku, w którym zmienia się ich przeznaczenie, środków trwałych innych niż nieruchomości, których przeznaczenie zmieniło się w okresie 5 lat od roku, w którym oddano je do użytkowania nieruchomości, których przeznaczenie zmienia się w okresie 10 lat od roku oddania ich do użytkowania.

autor: Aleksandra Węgielska