Londyn chce zlikwidować lukę podatkową. Liczy na życzliwość donosicieli
Brytyjski Urząd Skarbowy i Celny (HM Revenue & Customs - HMRC) będzie nagradzać sygnalistów - osoby, które udostępnią informacje lub udzielą wskazówek mogących pomóc w zwalczaniu oszustw i unikaniu płacenia podatków. Prace nad zmianą przepisów już trwają. Nowe prawo ma wejść w życie jeszcze w tym roku. Informatorzy będą dostawać od 10 do 25 proc. od kwoty, jaką dzięki nim zarobi Państwo - informuje londyński The Times.
Jednym z priorytetów rządu Keira Starmera, lidera Partii Pracy, jest ograniczenie zjawiska unikania płacenia podatków. Ugrupowanie postawiło sobie za cel ujawnienie oszustw podatkowych na kwotę około 5 miliardów funtów. Według szacunków rządu, luka podatkowa sięga w Wielkiej Brytanii 39,8 miliardów funtów. A co roku, z powodu unikania płacenia podatków, Skarb Państwa traci 5,5 mld funtów.
Przygotowywane przez HMRC przepisy mają zachęcać ekspertów powiązanych z aktywami i firmami do ujawniania praktyk naruszających prawo. Autorzy zmian liczą, że informacji udzielać będą “pracownicy bogatych szefów i międzynarodowych korporacji”. Chodzi o pomoc w zwalczaniu oszustw czy unikaniu płacenia podatków. Celem działań ma być zwiększenie wpływów do urzędów skarbowych.
Przygotowywane środki mają na celu „zwalczanie oszustów podatkowych, których mają odciągają fundusze od podstawowych usług publicznych” - wyjaśnił cytowany przez The Times brytyjski sekretarz skarbu James Murray. „Oszustwa podatkowe są przestępstwem — okradają każdego, kto przestrzega zasad” - podkreśla Murray. Sekretarz skarbu poinformował, że zmiany mają wejść w życie pod koniec tego roku. Poprzedzą je konsultacje w sprawie treści pakietu.
Z przecieków, na jakie powołuje się The Times wynika, że Londyn zapłaci sygnalistom od 10 proc. do 25 proc. od kwoty, jaką odzyska dzięki udzielonym informacjom. “Kwestie procentowe są wciąż przedmiotem dyskusji” - cytuje rzecznika Ministerstwa Skarbu londyńska gazeta.
Brytyjski Urząd Skarbowy i Celny zamierza skrupulatnie analizować finanse „dużych korporacji i majątków”. Liczy na informacje o rajach podatkowych, do których ze swoimi pieniędzmi uciekają najbogatsi a także na poznanie systemów unikania płacenia podatków. Zanim przepisy wejdą w życie, rząd chce mieć pewność, że zmiany przyniosą społeczeństwu więcej pieniędzy, niż będzie kosztować ich wprowadzenie.
W opracowaniu przepisów eksperci HMRC mają się wzorować na prawie działającym w Stanach Zjednoczonych. W roku podatkowym 2022–2023 Waszyngton zapłacił 121 sygnalistom łącznie 89 mln dolarów (82 mln euro). Dzięki nim światowa potęga odzyskała 338 milionów dolarów (310 milionów euro). Zaś w ubiegłym roku, za udostępnienie informacji, które przyniosły amerykańskiej Służbie Skarbowej przychód w wysokości 311 milionów euro, trzy osoby miały otrzymać łącznie równowartość 68 mln euro.
Obecnie w Wielkiej Brytanii takie rekompensaty nie są możliwe. Brakuje przepisów na podstawie których byłyby wypłacane. “Zwykle płacone są bardzo małe kwoty, co nie jest żadną zachętą” - wskazują eksperci. Dodają, że większość ze 150 tys. raportów, które co roku trafiają do HMRC, dotyczy drobnych spraw i wiąże się z niewielką wiedzą na temat zgłaszanych problemów.
Przygotowywana przez Urząd Skarbowy i Celny zmiana ma doprowadzić do wzrostu liczby przypadków, w których w grę wchodzić będą większe pieniądze. Inicjatywa ma na celu zachęcenie osób mających dostęp do poufnych informacji do zgłaszania przypadków unikania płacenia podatków na dużą skalę.
Krytykujący pomysł zwracają uwagę na kwestie etyczne. Twierdzą, że bez odpowiednich zabezpieczeń system może być wykorzystywany do osiągnięcia osobistych lub finansowych korzyści. Pytają, czy można zachęcać osoby do donoszenia na członków rodziny lub współpracowników. Obawiają się też o bezpieczeństwo sygnalistów, gdy ujawnione informacje zagrażają przetrwaniu organizacji przestępczych.
