Mały procent wielkiej wagi - jak przekazać 1 proc. podatku organizacji pożytku publicznego

Pobierz: darmowy program do rozliczeń PIT 2015

W Polsce jest zarejestrowanych 17 tys. fundacji oraz 86 tys. stowarzyszeń (nie licząc Ochotniczych Straży Pożarnych).

1 proc. podatku można jednak przekazać tylko tym, które posiadają status Organizacji Pożytku Publicznego (OPP) i od co najmniej dwóch lat prowadzą działalność na rzecz "istotnego społecznie celu". Spis wszystkich organizacji ubiegających się o 1 proc. widnieje na stronie www.pozytek.gov.pl. Jest ich 8018, ale w marcu br. Departament Pożytku Publicznego (działa przy Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) zaktualizuje ich listę np. o organizacje, które status OPP uzyskały niedawno.

Widzisz działania jakiejś niewielkiej organizacji w twojej okolicy? Pomyśl o wsparciu właśnie jej - najmniejsze organizacje nie mają pieniędzy na promocję. - Powiedzmy sobie szczerze: mało kto ma dzisiaj czas wgłębiać się w sprawozdania organizacji. Zachęcam więc do wybierania tych, których działalność jest nam bliska - mówi Dorota Pieńkowska, szefowa Funduszu PAFPIO, który od 1999 roku specjalizuje się i pomaga organizacjom trzeciego sektora.

Znajomy prosi o przekazanie 1 proc. podatku na rzecz pewnej fundacji, z dopiskiem imienia jego potrzebującego dziecka. Czy to dobre rozwiązanie? Wiadomo, że każda złotówka jest bezcenna, jeśli może uratować zdrowie drugiego człowieka. Weź jednak pod uwagę, że ideą 1 proc. podatku jest przede wszystkim wsparcie ogólnych celów statutowych organizacji pozarządowych, które świadczą np. kompleksową pomoc rodzinom wychowującym niepełnosprawne dzieci. Może lepiej znajomego wesprzeć konkretną darowizną "z własnej kieszeni", a 1 proc. podatku przekazać organizacjom, które za tę kwotę pomogą większej liczbie potrzebujących?

Na jednym formularzu PIT można wskazać tylko jedną organizację. Jeśli rozliczasz się na więcej niż jednym formularzu (mając np. przychody wynikające z umowy o pracę i z obrotu papierami wartościowymi), na każdym może widnieć inna organizacja.

Dowiedz się więcej o organizacji, której pomagasz. Bierz udział w wydarzeniach, które organizuje i obserwuj jej aktywność w internecie - na stronie internetowej i Facebooku. Sprawdź też, na co organizacja przeznaczyła pieniądze z poprzednich rozliczeń. - Przyzwoitość nakazuje, by sprawozdanie finansowe i merytoryczne organizacja opublikowała na swojej stronie internetowej - mówi Pieńkowska.

Jeżeli nie możesz przeczytać sprawozdania, przynajmniej je przejrzyj. Sam zobaczysz, jak organizacja dzieli się danymi i co zrobiła za pieniądze podatników. Ogólniki, takie jak: "15 tys. zł zostało przeznaczone na cele statutowe", choć są zgodne z prawem, niewiele wnoszą. Dobrą praktyką jest wyodrębnianie wydatków w sprawozdaniach. Wyszczególnienia: "8 tys. zł - ogrodzenie i pomalowanie placu zabaw, 3 tys. zł - piknik z okazji dnia dziecka, 2,5 tys. zł - komputer dla lokalnego przedszkola, 1,5 tys. zł - koszt utrzymania biura" dają szerszy wgląd w to, jak organizacja zarządzała pieniędzmi. Sprawdź, jak dokładne są sprawozdania finansowe organizacji z poprzednich lat. Dostępne są na stronie http://sprawozdaniaopp.mpips.gov.pl.

Ostateczny termin rozliczenia podatku to 2 maja - organizację, której odpiszesz 1 proc., lepiej oczywiście wybrać wcześniej. Pamiętaj: 1 proc. to nie twoja darowizna - to część podatku należnego państwu.

W 2015 r. Polacy na Organizacje Pożytku Publicznego przekazali w formie jednoprocentowego odpisu aż 557,6 mln złotych. Na każdego podatnika przypadła przeciętnie kwota 45 zł. Najwięcej dostały organizacje udostępniające subkonta konkretnym chorym lub innym organizacjom.

- Widać, że czołówka organizacji otrzymujących najwięcej pieniędzy od lat pozostaje właściwie w niezmienionym składzie - mówi Dorota Pieńkowska, szefowa Funduszu PAFPIO, który doradza i wspiera finansowo organizacje 3. sektora.