OECD znowu straszy podatników

Wizja uszczelnienia systemu fiskalnego, zminimalizowania negatywnych zjawisk unikania opodatkowania oraz przeciwdziałania ukrywaniu dochodów w przyjaznych podatkowo jurysdykcjach została już roztoczona. Można mieć jednak uzasadnione wątpliwości, czy zmiany faktycznie się dokonały. Państwa członkowskie nie są gotowe na wdrożenie rekomendowanych przez Radę wytycznych. Optymalizacji i międzynarodowego planowania podatkowego nie da się tak po prostu zabronić. Każdy ma bowiem prawo do ochrony własnego majątku i powinien z tego prawa aktywnie korzystać.

Działania OECD straszą podatników kolejnymi regulacjami na skalę międzynarodową.

W Polsce rząd planuje wprowadzenie 40% podatku dochodowego dla najbogatszych oraz likwidację podatku liniowego.

Nasilają się kontrole podatkowe i skarbowe. Inicjatorzy zmian już zacierają ręce szacując przyszłe korzyści. Z pewnością znajdą się tacy, którzy karnie przyjmą nowe pomysły i już dziś będą odkładać zaskórniaki na poczet wyższych podatków. Będą również bardziej gorliwi, których przekona obecna retoryka, że zarówno przepisy, jak i konieczne do ich realizacji regulacje już działają. Tymczasem nic jeszcze nie jest ostatecznie przesądzone, a Polska nie jest gotowa na wprowadzenie i realizację rekomendacji OECD.

Będą też tacy, którzy zechcą korzystać z dobrodziejstw terytoriów o bardziej przyjaznych systemach podatkowych. Przy czym nie wystarczy już zakup gotowej spółki zagranicznej przez internet. Teraz trzeba będzie nadążyć za zmieniającymi się regulacjami i stale optymalizować struktury, nadążając za nową legislacją.

Jeśli "nie kijem go, to pałką" - CRS jako remedium na niepowodzenie poprzednich pomysłów?

CRS powinien obowiązywać do 2018 roku we wszystkich krajach członkowskich UE, a także w państwach stowarzyszonych z OECD. Prezentując nowy standard, Sekretarz Generalny OECD Angel Gurría powiedział: "To jest prawdziwa zmiana taktyki gry. Globalizacja systemu finansowego na świecie spowodowała, iż stało się coraz prostsze dla ludzi, by utrzymywać i zarządzać inwestycjami poza krajem zamieszkania. Ten nowy standard automatycznej wymiany informacji zwiększy wysiłki międzynarodowej współpracy podatkowej i postawi rządy z powrotem na równe nogi, tak by starały się chronić integralność swoich systemów podatkowych i walczyły z uchylaniem się od opodatkowania".

Zgodnie ze standardem CRS, instytucje finansowe będą zobligowane do raportowania organom podatkowym informacji o dochodach inwestycyjnych podatników i saldach ich rachunków bankowych. Raportowaniu będą podlegać informacje o rachunkach bankowych nierezydentów będących posiadaczami rachunków finansowych w krajach stosujących standard wymiany informacji.

W przypadku osób prawnych, które - co do zasady - identyfikowane są jako podmioty kontrolowane, raportowaniu będą podlegać dane osoby kontrolującej dany podmiot -beneficjenta. Receptą na CRS mogą być dyskrecjonalne struktury zarządzania majątkiem takie jak: fundacja prywatna, trusty lub też zmiana rezydencji podatkowej na taką, która nie opodatkowuje zagranicznych dochodów.

W rzeczywistości piętrzą się liczne trudności związane z organizacją procesu wymiany informacji. Przywołać tu należy choćby obowiązek gromadzenia i przesyłania dużych ilości danych - systemy informatyczne nie są na to gotowe. Problemem może być też sprawne określenie rezydencji podatkowej podatnika. W ślad za rekomendacją OECD muszą pójść także przepisy krajowe, wprowadzające nowe regulacje, a te w Polsce są dopiero na etapie konsultacji. Należy jeszcze dodać szkolenia pracowników, wdrożenia procedur, weryfikacje danych i szereg pozostałych czynności, które trzeba wykonać, aby uruchomić proces.

Nie wszystkie jurysdykcje są przychylne CRS-owi.

Terminy przewidziane na wprowadzenie CRS mogą okazać się więc nierealne. Urzędnicy OECD nie wzięli pod uwagę faktu, że ktoś gdzieś może pracować i myśleć inaczej niż im się wydaje.

Zanim projektowane zmiany zostaną wdrożone i zaczną funkcjonować, upłynie trochę czasu. Nie należy się jednak naśmiewać z głosów, które twierdzą, że wcześniej rozpadnie się cała UE, niż np. Malta, Cypr czy Gibraltar wyzbędą się korzyści wynikających z faktu bycia jurysdykcją przyjazną podatkowo, zwłaszcza że ten ostatni wraz z Wielką Brytanią już wkrótce wyjdzie UE, a "rajem podatkowym" był na długo przed powstaniem wspólnoty i jeszcze pewnie długo będzie - nawet po Brexicie. A jeśli nawet, to pozostają inne rozwiązania.

Dziś więc nic nie stoi na przeszkodzie aby każdy mógł korzystać z gwarantowanych swobód. Szczególnie prawa do maksymalizacji zysków i optymalizacji wydatków dla przedsiębiorców oraz unikania nadmiernych obciążeń podatkowych nakładanych na osoby fizyczne w kraju ich rezydencji. Emigracja do "europejskich rajów podatkowych" jest bowiem od lat dobrym sposobem na złagodzenie skutków nadmiernych obciążeń podatkowych.

Oczywiście, z uwagi na kolejne pomysły OECD, łatwiej jest uwikłać się w niejasną i źle zarządzaną strukturę. Zwłaszcza jeśli są to przypadkowe rozwiązania typu "założenie spółki przez internet" albo związki z przypadkowymi firmami. Emigrację podatkową należy zlecić kancelarii prawnej, ponieważ tylko prawnicy mogą zapewnić taki poziom usług, jakiego próżno szukać w "firmach rejestrujących spółki".

Autorem jest: Prawnik Anna Karczewska, Mec. Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu i w kontrolach podatkowych