Podatek należny VAT jako koszt uzyskania przychodu

Zmiana ta została wprowadzona ustawą z dnia 19 lutego 2010 o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 57 poz. 352).

Zgodnie z art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który określa wydatki niemogące być uznane za koszty uzyskania przychodów, w pkt. 43 czytamy, że co do zasady kwota podatku od towarów i usług nie jest kosztem poza wyjątkami tam wymienionymi. Do takich wyjątków należy między innymi podatek naliczony:

" jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odsprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych

" w części, w której podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia lub zwrotu różnicy podatku od towarów i usług- jeżeli naliczony podatek nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.

Kosztem uzyskania przychodów może być także podatek należny w przypadku przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy, obliczony zgodnie z odrębnymi przepisami.

Jak wynika z powyższego, w dotychczas obowiązującym stanie prawnym za koszty uzyskania przychodów, można było uznać np. podatek należny od przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub usług na potrzeby reprezentacji oraz reklamy. Mowa tutaj jest między innymi o sytuacji, gdy przekazywany towar oznaczony jest np. logo firmy, która go przekazuje. W razie braku takiego oznaczenia, mogłoby to skutkować w konkretnym przypadku uznaniem, iż dany towar nie został przekazany na potrzeby reprezentacji oraz reklamy, co powodowałoby, że jego przekazanie nie daje prawa do zaliczenia, związanego z nim, należnego podatku VAT do kosztów uzyskania przychodów.

Wspomniana nowelizacja dodaje 3 przypadek, pozwalający na zaliczenie do koszów uzyskania przychodów należnego podatku VAT od towarów i usług przekazanych nieodpłatnie, gdy wyłącznym warunkiem ich przekazania jest uprzednie nabycie przez otrzymującego od przekazującego towarów lub usług w określonej ilości lub wartości.

Jak można przeczytać w opinii Rady Ministrów z dnia 21 maja 2009 r., koszty wspomnianej zmiany dla budżetu państwa nie będę zbyt drastyczne, szacuje się zmniejszenie dochodów sektora finansów publicznych z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych wyniosą 1.8 mln zł a z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych około 8 mln zł. Z punktu widzenia podatnika powyższą nowelizację należy oceniać pozytywnie.

Przedmiotowa nowelizacja wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2011 r. Zgodnie zaś z art. 3 ustawy z dnia 19 lutego 2010 r. podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpocznie się przed dniem 1 stycznia 2011 r, będą stosować do końca przyjętego przez siebie roku przepisy obowiązujące w dotychczasowym brzmieniu. Jest to zgodnie z zasadą, że podatnikom w trakcie trwania roku podatkowego nie należy zmieniać zasad opodatkowania.

Justyna Zając-Wysocka

_{Radca prawny, Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie}