Podatek naliczany od rat

Zgodnie z przepisami obowiązującymi do 25 marca br., przyjęcie do używania środków trwałych, np. na podstawie umowy leasingu, traktowane było na równi z ich zakupem - jeżeli na podstawie przepisów o podatku dochodowym środki te były zaliczane do składników majątku użytkownika. Organy podatkowe powszechnie traktowały leasing finansowy na równi ze sprzedażą dla potrzeb VAT. Oznaczało to, że VAT należny od całości transakcji płacony był przez leasingodawcę w momencie wydania towaru będącego przedmiotem leasingu.

Z nowego rozporządzenia, które weszło w życie 26 marca br. wynika, że dla potrzeb VAT leasing finansowy ma być traktowany tak samo, jak operacyjny. Oznacza to, że podatek powinien być naliczany od poszczególnych rat leasingowych, a nie od ich sumy.

W rozporządzeniu zawarty jest przepis przejściowy, zgodnie z którym "zwalnia się od podatku usługi leasingu wykonywane na podstawie umów zawartych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, w stosunku do których podatek został rozliczony, jak od sprzedaży". Oznacza to, że zwolnione z podatku mają być raty leasingowe fakturowane po 26 marca br. na tych podatników, którzy zapłacili VAT od całej wartości usługi w momencie zawarcia umowy leasingu.

Eksperci z firmy Andersen przypuszczają, że wprowadzenie tego przepisu miało zapewne na celu uniknięcie podwójnego opodatkowania leasingu finansowego. W praktyce jednak może spowodować konieczność rozliczania VAT naliczonego według struktury sprzedaży. Naraziłoby to podatników na utratę części VAT naliczonego w rozliczeniu za miesiące, w których płacone są raty leasingowe.

Z punktu widzenia leasingodawcy istotny może być też problem powstania nadwyżki podatku naliczonego nad należnym obliczanym przy kolejnych ratach (przy założeniu braku innej sprzedaży, niż świadczenie usług leasingu finansowego).

Jak podkreślają specjaliści z Andersena, co do zasady podatek naliczony przy nabyciu środków trwałych może być zwracany bezpośrednio na rachunek podatnika. Jednakże podatnikom przysługuje zwrot różnicy podatku w kwocie nie wyższej od podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, które zaliczane są do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Ponieważ środki trwałe oddane w leasing finansowy nie są u leasingodawcy zaliczane do środków trwałych podlegających amortyzacji, może u niego powstać nadwyżka podatku naliczonego (przy zakupie przedmiotu leasingu), która będzie się zmniejszać stopniowo wraz z naliczaniem podatku należnego przy każdej kolejnej racie leasingowej. Jak zauważają eksperci z Andersena, koszty finansowania "zamrożonego" w ten sposób podatku VAT mogą w znacznym stopniu zmniejszyć opłacalność transakcji dla leasingodawcy.

Komentuje dla PG Andrzej Płochocki, Konferencja Przedsiębiorstw Leasingowych

W przeszłości mieliśmy do czynienia z niejasnymi przepisami. W efekcie stosowano dwa rozwiązania. Po pierwsze - VAT płacono od całej wartości transakcji w momencie przekazania środka trwałego leasingobiorcy. Po drugie - podatek wnoszono od każdej raty. Obowiązujące już nowe rozporządzenie jednoznacznie rozstrzyga, że należy stosować to drugie rozwiązanie. Oznacza to obniżenie kosztów leasingu. W przeszłości zdarzało się, że firma, która musiała zapłacić podatek od wartości całej transakcji, zmuszona była zaciągać na ten cel krótkoterminowy kredyt.