Rewolucja w zawodzie doradców podatkowych? "Nie wszystkie zmiany przyjmuję z entuzjazmem"

Ministerstwo Finansów opublikowało założenia zmian w ustawie o doradztwie podatkowym w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. 

Resort planuje zmiany w sposobie przeprowadzania egzaminu na doradcę podatkowego. Chodzi m.in. o rozszerzenie zakresu spraw, w których doradcy podatkowi będą mogli wydawać opinie i wyjaśnienia, zmiany w sposobie egzaminowania, usprawnienie prowadzenia postępowań dyscyplinarnych, uzupełnienie zakresu dziedzin objętych egzaminem i sporą zmianę w sposobie przeprowadzania egzaminu polegającą na zastąpieniu publikacji wykazu pytań i zadań publikacją wykazu tytułów aktów prawnych, które będą podstawą do opracowania pytań i zadań egzaminacyjnych (z równoczesnym umożliwieniem korzystania przez kandydatów podczas egzaminów z tekstów aktów prawnych).

Będzie też wprowadzony obowiązek używania przez doradców podatkowych uczestniczących w rozprawach sądowych strojów urzędowych, czyli togi.

Doradcy podatkowi, których zapytała Interia, oceniają niektóre zmiany na plus, a inne wzbudzają pewne kontrowersje, ale wciąż są jeszcze pod znakiem zapytania, bo na razie znamy założenia, a nie projekt.

- Nie wszystkie zmiany przyjmuję z równym entuzjazmem, a z rzetelną oceną należy się wstrzymać do czasu opublikowania przynajmniej projektu ustawy. Z zadowoleniem przyjmuję propozycję rozszerzenie zakresu spraw, w których doradcy podatkowi będą mogli wydawać opinie i wyjaśnienia, chociaż bez projektu ustawy trudno ocenić tę propozycję - mówi Interii Małgorzata Samborska.  

Jak tłumaczy, od wielu lat doradcy podatkowi domagają się rozszerzenia uprawnień przede wszystkim o sprawy ZUS, które są bardzo mocno powiązane z PIT i rozliczeniami płacowymi, więc w sposób naturalny i nieodzowny są powiązane z obszarem zainteresowań doradcy podatkowego. - To byłoby rozwiązanie, które sankcjonowałoby aktualną praktykę, ale nie mamy pewności, czy znajdzie się w projekcie. A to byłaby duża zmiana, bo spory w zakresie ZUS rozstrzygają sądy powszechne, a nie administracyjne, jak w przypadku innych spraw, w których doradcy mogą reprezentować klientów w sądach - uzasadnia Samborka.

Spora zmiana dotyczy też egzaminu, choć już teraz stopień trudności jest wysoki.

- Obecnie egzamin składa się z dwóch części, pisemnej i ustnej. Na każdą część kandydat zna dokładne pytania. Pomimo tego, egzamin nie jest łatwy, zwłaszcza ustny, a przygotowanie wymaga nie tylko sporego nakładu czasu i nauki, ale też i zrozumienia prawa podatkowego. Po zmianie, nie będą znane konkretne pytania, a zakres ustaw. To może powodować niepokój, ale w mojej ocenie niepotrzebnie, bo dziś mimo tego, że znamy wykaz pytań, to ich spektrum i tak powoduje, że kandydat musi znać całe ustawy. Po drugie przy nowym egzaminie będzie można posiadać akty prawne. A więc kandydat będzie musiał się wykazać znajomością posługiwania się aktami prawnymi, co przy dzisiejszych zmianach przepisów może być szczególnie istotne - komentuje w rozmowie z Interią Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy inFakt. 

Jednak wygląda na to, że egzamin będzie jeszcze trudniejszy.

- Dla kandydatów do zawodu najważniejsza propozycja polega na likwidacji pytań egzaminacyjnych i zastąpienie ich wyłącznie listą ustaw i rozporządzeń. To spowoduje, że egzamin może stać się jeszcze trudniejszy niż dzisiaj, a obecnie jego zdawalność i tak kształtuje się na poziomie ok 30 proc. Cieszy natomiast proponowana możliwość korzystania przez kandydatów podczas egzaminów z tekstów aktów prawnych. To krok w dobrym kierunku. Żeby być dobrym doradcą, trzeba wiedzieć, gdzie szukać, a nie uczyć się tekstu ustaw na pamięć - tłumaczy Samborska. 

Wskazuje też, że część zmian dotyczy kwestii technicznych, np. wykorzystania narzędzi informatycznych w komunikacji pomiędzy doradcami podatkowymi a organami samorządu zawodowego, czy wprowadzenia możliwości przeprowadzania egzaminów z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego. - To rozwiązania, które oczywiście idą z duchem czasu, są potrzebne. Natomiast jako bardziej kontrowersyjne propozycje wskazuje utratę uprawnień dla doradców za uporczywe nieopłacania składek członkowskich, czy wprowadzenie kary pieniężnej, jako kary dyscyplinarnej. Ale tu musimy poczekać z oceną tych propozycji na konkretne zapisy w projekcie ustawy - zastrzega ekspertka Grant Thornton.

Założenia do projektu przewidują też wprowadzenie togi, czyli stroju urzędowego. - Część środowiska oczekuje na taką zmianę, jako element symboliczny i pożądany, żeby wyrównać prestiż tego zawodu z pozostałymi zawodami prawniczymi - mówi Samborska.

Podobnie tę zmianę ocenia nasz drugi rozmówca. - Obecnie doradcy podatkowi w sądach nie występują w togach tak jak radcy prawni i adwokaci. Zmiana może spowodować, że zostanie zwiększona powaga zawodu - mówi ekspert inFakt.

Jego zdaniem generalnie zasygnalizowane zmiany mogą podnieść prestiż zawodu doradcy podatkowego, który jest stosunkowo młody. Jednocześnie dodaje, że przez ostatnie lata doradcy podatkowi zbudowali ogromne zaufanie nie tylko wśród przedsiębiorców, ale również samego fiskusa. - Przedsiębiorcy zrozumieli, że w biznesie doradca podatkowy jest potrzebny i jest po "dobrej stronie mocy". Staliśmy się partnerami dla księgowych i biur rachunkowych. A pamiętam, że jeszcze niedawno przedsiębiorcy mylili nas np. z doradcą finansowym czy też w ogóle nie rozumiano istoty naszego zawodu. Ministerstwo Finansów dostrzega powagę naszego zawodu i w mojej ocenie w tym kierunku idą też zapowiedziane zmiany - komentuje Piotr Juszczyk.

Monika Krześniak-Sajewicz