Rozliczenie VAT naliczonego, gdy nie ma sprzedaży

Niezależnie od tego, czy w danym miesiącu wykonano czynności opodatkowane podatkiem VAT, czy też nie, na podatniku spoczywa obowiązek złożenia deklaracji VAT. Wynika to z art. 99 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu podatnik jest zobowiązany do składania deklaracji za okresy miesięczne (kwartalne) w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu (kwartale). Istotne jest przy tym, że obowiązek składania deklaracji nie zależy od tego, czy wykonywał on w okresie rozliczeniowym czynności opodatkowane, lecz od samego statusu, jakim się legitymuje. Zatem jeśli jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, to ma obowiązek składania deklaracji za okresy miesięczne (kwartalne). Mogą to być nawet deklaracje "zerowe", w sytuacji gdy nie dokonano ani sprzedaży, ani zakupów uprawniających do odliczenia podatku VAT.

Okres oczekiwania na zwrot

Nie ma żadnych przeszkód, aby podatnik, u którego w danym okresie rozliczeniowym nie wystąpiły czynności opodatkowane (podatek należny wynosi "0"), złożył deklarację, w której wykaże jedynie zakupy towarów i usług oraz podatek naliczony od tych zakupów. Nic nie stoi również na przeszkodzie, aby w takim przypadku zażądał on zwrotu tego podatku na rachunek bankowy.

W przypadku braku jakiejkolwiek sprzedaży w danym miesiącu, podatnik ma prawo do żądania zwrotu bezpośredniego wykazanego w deklaracji podatku naliczonego, lecz zwrot ten może otrzymać w terminie 180 dni, licząc od dnia złożenia deklaracji. Wynika to z art. 87 ust. 5a ustawy o VAT.

Przyspieszenie zwrotu

Jeżeli podatnik mimo braku czynności opodatkowanych zdecyduje się na wykazanie podatku naliczonego jako kwoty do zwrotu na rachunek bankowy, może wystąpić do urzędu skarbowego z wnioskiem o zwrot tego podatku w terminie skróconym do 60 dni od dnia złożenia deklaracji. W takim jednak przypadku musi złożyć zabezpieczenie majątkowe w kwocie odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu podatku. Jeżeli wniosek wraz z zabezpieczeniem zostanie złożony na 13 dni przed upływem terminu zwrotu, lub później - zwrotu dokonuje się w terminie 14 dni od dnia złożenia tego zabezpieczenia.

Przykład

W październiku 2009 r. podatnik nie wykonał czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W deklaracji wykazał jednak podatek naliczony w wysokości 5.000 zł do zwrotu na rachunek bankowy. Wraz z deklaracją - w dniu 3 listopada 2009 r. złożył wniosek o zwrot w ciągu 60 dni. W tym samym dniu złożył zabezpieczenie majątkowe. W takim przypadku podatnik otrzyma zwrot w terminie 60 dni od dnia złożenia deklaracji.

Jeżeli jednak podatnik złożyłby zabezpieczenie majątkowe np. w dniu 22 grudnia 2009 r. (mniej niż 13 dni przed upływem terminu zwrotu), wówczas zwrot mógłby otrzymać w ciągu 14 dni od dnia złożenia zabezpieczenia, czyli do dnia 5 stycznia 2010 r.

Przy tej okazji warto wskazać na inną możliwość "skrócenia" czasu oczekiwania na zwrot. Podatnik może bowiem złożyć do urzędu wniosek o zarachowanie nadwyżki VAT na inne zobowiązania podatkowe. Pozwalają na to przepisy ustawy Ordynacja podatkowa dotyczące dysponowania nadpłatą (art. 76, 76a, 77b i 80).

Wówczas do deklaracji VAT, w której podatnik wykazuje kwotę zwrotu, należy dołączyć pismo z prośbą o odpowiednie przeksięgowanie kwoty zwrotu.

Przeniesienie na następny miesiąc

Jeżeli podatnik w okresie rozliczeniowym nie wykonywał czynności opodatkowanych, kwotę podatku naliczonego może wykazać do zwrotu na rachunek bankowy. Jeżeli jednak nie zamierza skorzystać ze zwrotu, to kwotę tę może przenieść do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy. Pozwala na to bowiem art. 87 ust. 19 ustawy o VAT. Oznacza to, że podatnik sam wybiera, czy wystąpić o zwrot VAT, czy też przenieść ten podatek do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy.

Podstawa prawna:

- ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.),

- ustawa z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.).

Małgorzata Smolnik
Gazeta Podatkowa Nr 613 z dnia 2009-11-23

GOFIN podpowiada