Spadek trzeba zgłosić
Uchwalona w ubiegłym roku nowelizacja ustawy o notariacie rozszerzyła kompetencje notariuszy w zakresie postępowania spadkowego.
Przede wszystkim zostało im przyznane uprawnienie do wydawania aktów poświadczenia dziedziczenia. Nowe przepisy wejdą w życie od października. Od tego momentu postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku nie będzie już jedynym sposobem potwierdzenia uprawnień spadkowych. Wybór sposobu załatwienia sprawy spadkowej - wystąpienie do sądu o stwierdzeniu nabycia spadku bądź zwrócenie się do notariusza o wydanie aktu poświadczenia dziedziczenia - będzie zależał od spadkobierców.
W ocenie Marcina Mianowanego, radcy prawnego w Kancelarii Nowakowski i Wspólnicy, rozwiązanie to nie tylko ułatwi i przyspieszy znaczną część spraw związanych z udowodnieniem praw spadkowych, ale ma również doniosłe skutki dla spadkobierców w prawie podatkowym. Wprowadzone regulacje zaczną obowiązywać za kilka miesięcy, jednak już teraz rodzi się pytanie, czy spadkobierca, który zdecyduje się na załatwienie spraw spadkowych u notariusza, skorzysta z całkowitego zwolnienia z podatku od spadku. Odpowiedź brzmi: tak. Potwierdzają to eksperci podatkowi, a ostatnio również Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 2068). Niestety notarialne poświadczenie dziedziczenia nie zwolni spadkobiercy z obowiązku zgłoszenia nabycia spadku w urzędzie skarbowym.
Poświadczenie dziedziczenia
Halina Kwiatkowska, radca prawny, partner w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy, zwraca uwagę, że zwolnienie z podatku od spadków w przypadku nabycia rzeczy i praw w kręgu najbliższej rodziny uwarunkowane jest uzyskaniem potwierdzenia nabycia spadku oraz zgłoszeniem nabycia w urzędzie skarbowym, w którego okręgu mieszkał spadkodawca. Wynika to z art. 4a ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.). W świetle znowelizowanych przepisów prawa o notariacie potwierdzenie nabycia spadku może mieć formę orzeczenia sądu lub notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia.
- Warunkiem notarialnego poświadczenia nabycia spadku będzie zgodny wniosek wszystkich spadkobierców, przy czym nie może być wątpliwości co do osoby spadkobiercy i wysokości udziałów spadkobierców w spadku - wyjaśnia Halina Kwiatkowska.
Podkreśla, że notarialne poświadczenie dziedziczenia dotyczyć może dziedziczenia ustawowego oraz testamentowego i jest równoznaczne w skutkach z sądowym stwierdzeniem nabycia spadku.
Czym skutkuje niedopełnienie obowiązku zgłoszenia spadku do urzędu skarbowego ?
Czy miesięczny termin na zgłoszenie nabycia majątku spadkowego biegnie także od dnia zarejestrowania spadku przez notariusza ?
Magdalena Majkowska
Więcej: Gazeta Prawna 19.06.2008 (119) - str.11