Taniej z małżonkiem

Małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów. Mąż i żona są traktowani jako oddzielni podatnicy. Wspólne rozliczenie małżonków to wyjątek od tej zasady.

Nieograniczone obowiązki

Pierwszym warunkiem, uprawniającym do skorzystania ze wspólnego rozliczenia małżonków jest podleganie w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Co to oznacza? W uproszczeniu - posiadanie w Polsce miejsca zamieszkania i konieczność rozliczania w polskim urzędzie skarbowym wszystkich światowych dochodów.

Zgodnie z ustawą o PIT osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce uważa się osobę fizyczną, która:

posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

przebywa na terytorium RP dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Do utraty rezydencji przez małżonków, a tym samym utraty prawa do wspólnego rozliczenia w Polsce może dojść w sytuacji, gdy wyjadą oni do pracy za granicę. Gdy mąż i żona wyjadą do pracy za granicę, ośrodek interesów życiowych każdego z nich zostanie prawdopodobnie przeniesiony do państwa docelowego (w związku z faktem, że z chwilą wyjazdu przeniosą centrum interesów ekonomicznych na skutek zmiany lokalizacji głównego, jak zakładamy, źródła dochodów oraz centrum interesów osobistych, ze względu na to, że opuszczają Polskę we dwójkę).

Jeżeli ich pobyt na terytorium naszego kraju nie przekroczy w całym roku podatkowym 183 dni, polskie przepisy wydają się zezwalać na utratę rezydencji podatkowej z dniem wyjazdu z Polski. W takim przypadku małżonkowie będą mogli rozliczyć się wspólnie jedynie za tę część roku, w której obydwoje posiadali status polskich rezydentów podatkowych. Natomiast, gdy pobyt małżeństwa w Polsce przekroczy w całym roku podatkowym 183 dni, powinni być oni zgodnie z polskimi przepisami traktowani, jako polscy rezydenci podatkowi przez cały rok (również po wyjeździe z kraju).

Jednak gdy małżonkowie nie nabędą równocześnie rezydencji podatkowej w kraju docelowym, we wspólnym zeznaniu podatkowym zadeklarują dochody uzyskane w trakcie całego roku podatkowego zarówno na terytorium Polski, jak i kraju goszczącego.

Jeśli małżonkowie przeniosą swoje miejsce zamieszkania za granicę nie będą mogli rozliczyć się wspólnie z polskim fiskusem. Natomiast gdy tylko jedno z małżonków wyjedzie z Polski w celu wykonywania pracy za granicą, a jego małżonek pozostanie w Polsce, istnieje duże prawdopodobieństwo, że polskie władze skarbowe stwierdzą, że posiada on centrum interesów osobistych w Polsce, a tym samym jest polskim rezydentem podatkowym i może korzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem.

Jakie są inne warunki, których spełnienie determinuje możliwość korzystania ze wspólnego rozliczenia ? Do kiedy wniosek małżonków o uprzywilejowane opodatkowanie, polegające na wyliczeniu zobowiązania podatkowego od połowy dochodu w podwójnej wysokości może być skutecznie złożony ?

Ewa Matyszewska - Więcej: Gazeta Prawna 7.02.2008 (27) ? str.17