Ulga rehabilitacyjna. Ile zwrotu i co można odliczyć?
Osobom niepełnosprawnym oraz bliskiej rodzinie sprawującej opiekę nad osobami z niepełnosprawnością przysługuje tzw. ulga rehabilitacyjna, czyli jedna z ulg podatkowych. Pozwala ona na odliczenie niektórych wydatków od dochodu lub przychodu w rocznym zeznaniu PIT. Jakie są warunki skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej i co można odliczyć w jej ramach?
Ulga rehabilitacyjna to jedna z ulg podatkowych pozwalających obniżyć podatek dochodowy, którą można odliczyć w zeznaniu rocznym za 2023 rok. Ulga ta odliczana jest od dochodu opodatkowanego według skali podatkowej lub od przychodu opodatkowanego ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Ulga rehabilitacyjna przysługuje na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania codziennych czynności osobom niepełnosprawnym. Mogą ją otrzymać osoby niepełnosprawne, które:
● posiadają orzeczenie o niepełnosprawności zakwalifikowanej do jednej z trzech stopni niepełnosprawności,
● otrzymują rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową lub socjalną,
● posiadają orzeczenie o niepełnosprawności dla osób, które nie ukończyły 16. roku życia,
● posiadają orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów, które obowiązywały do 31 sierpnia 1997 r.
Prawo do ulgi przysługuje również osobom utrzymującym osoby niepełnosprawne, tj. współmałżonkowi, dzieciom własnym i przysposobionym, dzieciom przyjętym na wychowanie, teściom, pasierbom, rodzicom, rodzeństwu, dziadkom, wnukom, ojczymowi, macosze, zięciom oraz synowym.
Warunkiem skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej jest nieprzekroczenie limitu dochodów osoby niepełnosprawnej. W rozliczeniu za 2023 r. osoba niepełnosprawna nie może otrzymywać dochodu wyższego niż 19 061,28 zł brutto. Przy czym do dochodu nie wlicza się m.in. świadczenia uzupełniającego, zasiłku pielęgnacyjnego, alimentów na rzecz dzieci oraz tzw. trzynastki, czyli 13. emerytury.
W ramach ulgi rehabilitacyjnej wyróżnione są dwie grupy wydatków. Wydatki nielimitowane, które pozwalają na odliczenie od dochodu lub przychodu całej kwoty oraz wydatki limitowane, które umożliwiają odliczenie wyłącznie części poniesionych wydatków.
Do wydatków nielimitowanych zalicza się m.in. wydatki na:
● adaptację i wyposażenie mieszkań w celu ułatwienia wykonywania czynności życiowych,
● przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
● zakup, naprawę i najem sprzętu rehabilitacyjnego, wyrobów medycznych itd.,
● pobyt na turnusie rehabilitacyjnym, w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego- rehabilitacji leczniczej, w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym,
● zabiegi rehabilitacyjne lub leczniczo-rehabilitacyjne,
● opiekę pielęgniarską w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się,
● tłumacza języka migowego,
● kolonie i obozy dla dzieci oraz młodzieży niepełnosprawnej, oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 lat,
● odpłatne przejazdy opiekunów osób niepełnosprawnych w związku z pobytem na turnusach.
Z kolei w ramach wydatków limitowanych maksymalna kwota odliczenia wynosi 2 280 zł dla każdego z rodzaju wydatków, do których zalicza się:
● zakup artykułów higienicznych, takich jak m.in. pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, podkłady, wkładki itp.,
● opłacenie przewodników dla osób niewidomych należących do I lub II grupy inwalidzkiej oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidzkiej,
● utrzymanie psa asystującego, który ułatwia osobie niepełnosprawnej uczestnictwo w życiu społecznym,
● korzystanie z samochodu osobowego, które jest własnością lub współwłasnością osoby niepełnosprawnej, albo osoby mającej na utrzymanie osobę niepełnosprawną.
Leki dla osób niepełnosprawnych zaliczane są do tzw. wydatków limitowanych w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Odliczeniu podlegają wówczas wydatki w wysokości różnicy między wydatkami poniesionymi faktycznie a kwotą 100 zł.
Przykład: W kwietniu na leki wydałeś 250 zł, w maju 200 zł, w czerwcu 120 zł, a w lipcu 300 zł. Poniżej obliczamy różnicę między wydatkami a kwotą 100 zł.
250 zł - 100 zł = 150 zł
200 zł - 100 zł = 100 zł
120 zł - 100 zł = 20 zł
300 zł - 100 zł = 200 zł
150 zł + 100 zł + 20 zł + 200 zł = 470 zł
Oznacza to, że ulga na leki wyniesie 470 zł i taką kwotę można odliczyć w deklaracji PIT.
Ulga rehabilitacyjna nie daje możliwości odliczenia wydatków, które zostały sfinansowane z innych źródeł, np. z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, ze środków NFZ lub zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Ponadto w ramach ulgi rehabilitacyjnej nie można odliczyć żadnych wydatków, które zostały już zwrócone osobie niepełnosprawnej lub osobie sprawującej nad nią opiekę.
Jeżeli uzyskujesz dochody z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia lub działalności gospodarczej opodatkowanej skalą podatkową, to ulgę rehabilitacyjną odliczasz od dochodu. Wówczas do zeznania PIT-37 lub PIT-36 musisz dołączyć załącznik PIT/O. Podatnicy, którzy uzyskują dochody opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, mogą natomiast odliczyć ulgę od przychodu i wtedy PIT/O składają jako załącznik do zeznania PIT-28.
Ponadto osoba, która chce skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, musi wykazać odpowiednie dokumenty potwierdzające wysokość wydatków, tj. faktury, rachunki, dowody wpłat itd.
Podatnik nie musi natomiast dokumentować wydatków limitowanych na opłacenie przewodników osób niewidomych i osób z niepełnosprawnością narządu ruchu, na utrzymanie psa asystującego ani używanie samochodu osobowego. Niemniej jednak na żądanie organów podatkowych osoba, która skorzystała z ulgi rehabilitacyjnej, będzie musiała m.in. wskazać z imienia i nazwiska przewodnika i/lub okazać certyfikat potwierdzający status psa asystującego osobie niepełnosprawnej.
WG
