Weryfikacja kontrahenta dla potrzeb VAT-u: sprawdźmy, kto mu "optymalizuje" ten podatek

Obecna ustawa o VAT stała się przekleństwem każdego uczciwego podatnika, bo stawia go w pozycji przegranej w starciu z oszustem (przepraszam: "kontrahentem agresywnie optymalizującym obciążenia podatkowe"). Jak odróżnić go od uczciwego dostawcy? Czy ktoś przez poprzednie dziesięć lat nawet tylko w ograniczony sposób ostrzegł ich przed rozpasanymi i do dziś bezkarnymi oszustami? Dlatego tak wielu przedsiębiorców odwróciło się od liberałów przed ponad dwoma laty i zagłosowało na prawicę, która zapowiedziała zastąpienie tego maszkarona nową ustawą o VAT. Beneficjenci "liberalnych" przepisów okazali się jednak zbyt silni i już na początku 2016 r. storpedowali zamiary rządzącej większości i ów knot legislacyjny żyje i króluje do dziś. Więcej: wywodzący się z biznesu podatkowego oficjele mówią dziś językiem liberałów twierdząc, że nie trzeba uchwalić nowej ustawy. To jest bardzo zły sygnał dla uczciwych podatników, bo mogą po raz kolejny spodziewać się przysłowiowego noża w plecy ze strony "optymalizatorów".

Jak więc zabezpieczyć przed ich machinacjami? Nie ma centralnego rejestru faktur, nie ma wiarygodnego rejestru podatników i innych zapowiadanych w kampanii wyborczej zmian chroniących uczciwy biznes. Resort od ponad pół roku nie jest w stanie wydać urzędowych objaśnień określających "należytej staranności" i chyba już tego nie zrobi. Co robić? Odpowiedź jest mimo wszystko dość prosta. Uczciwi i bezradni podatnicy powinni ryzykownym kontrahentom zadać pytania: kto wam "optymalizuje" ten podatek? Czy aby nie ci, którzy upowszechnili w naszym kraju karuzele podatkowe a dziś równie gorliwie deklarują, że zwalczają jakąś "lukę podatkową"? Po co uczciwy podatnik, który nie chce wystawiać fikcyjnych faktur, miałby zadawać się z tego rodzaju biznesem? Przecież to wstyd oraz podważa to wiarygodność rynkową. Również organy skarbowe od pewnego czasu dobrze wiedzą, kto "optymalizował" ten podatek, skąd przyszły do nas "wynalazki" będące źródłem nieszczęść, zwykłych, uczciwych ludzi.

Jest również pomysł daleko idący, zapewniający tzw. transparentność tego rynku: podatnicy mają mieć obowiązek nie tylko raportować władzy o stosowanych "schematach optymalizacyjnych", lecz również o podmiotach, które im to doradziły. Skoro władza będzie to wiedzieć, to dlaczego kontrahent, który może być również ofiarą tych pomysłów nie powinien być o tym publicznie poinformowany? Formalnie od dnia 1 lipca br. ma być podany do publicznej wiadomości pełny i wiarygodny wykaz podatników zarejestrowanych jako VAT - czynnych. Mają tam być podane różnego rodzaju informacje, które dziś nie są wiedzą publiczną. Dlaczego nie uzupełnią tych informacji właśnie o firmy, które zajmują się "optymalizacją VAT - u"? Dla tych, którzy nie muszą się wstydzić tego co robią, byłaby to reklama i zarazem publicznym zobowiązaniem, że robią to w sposób bezpieczny dla klienta i jego kontrahentów.

Na koniec szokująca informacja: w czasach liberałów biznes zajmujący się unikaniem opodatkowania organizował ranking ... urzędów skarbowych. Było to zupełnie normalne, bo przecież wiadomo jaki urząd był najbardziej przyjazny dla tego biznesu. Zwroty VAT - u wzrosły wówczas o prawie 100 proc. - było za co chwalić. Okazuje się, że ranking ten jest w dalszym ciągu organizowany, w dodatku pod patronatem ... Ministra Finansów. Jeśli to jest prawda, to rację mają ci, którzy twierdzą, że PiS z kretesem przegrał wybory w tym resorcie, a tylko patrzy, jak kolejny "społeczny doradca" z tego biznesu będzie doradzać szefowej resortu. Czy znamy już jego nazwisko?

Witold Modzelewski

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Instytut Studiów Podatkowych