Wesprzyj lokalną szkołę i obniż podatek

Przekazując darowiznę można zmniejszyć dochód podlegający opodatkowaniu, a tym samym obniżyć płacony za 2012 rok podatek. Trzeba jednak pamiętać, że odliczeniu podlegają tylko darowizny przekazane organizacjom realizującym cele pożytku publicznego. Wspierając np. szkołę niepubliczną lub klub sportowy, do którego chodzi nasze dziecko, kwotą 1500 zł, możemy zmniejszyć zobowiązanie wobec fiskusa o ok. 480 zł.

Wraz z końcem roku wiele fundacji i innych organizacji pożytku publicznego intensyfikuje wysiłki zmierzające do pozyskania wsparcia dla swoich podopiecznych. Jest to dobry moment, by zastanowić się, jak kształtuje się uzyskany przychód i czy poza czystą satysfakcją wynikającą z udzielenia pomocy innym, przy okazji nie można zmniejszyć własnych zobowiązań podatkowych.

Jeśli planujemy przekazać wybranej organizacji np. pieniądze, zabawki, ubrania, jedzenie i chcemy jednocześnie obniżyć podatek za 2012 r., trzeba to zrobić do końca grudnia.

Przekazanie darowizny w większości przypadków nie stanowi kosztu uzyskania przychodów. Jednak brak ten jest rekompensowany przez możliwość odliczenia darowizny od podstawy opodatkowania. Wpływa to bezpośrednio na obniżenie dochodu, od którego trzeba zapłacić podatek. Z odliczenia tego mogą jednak skorzystać tylko ci przedsiębiorcy, którzy opodatkowani są skalą podatkową lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W ten sposób można zmniejszyć faktyczny ciężar przekazywanej darowizny. Osiągając np. dochód roczny 87 tys. zł i przekazując 1500 zł na rzecz szkoły, do której uczęszcza dziecko, można obniżyć podatek o 476 zł. Przy dochodzie 100 tys. zł i tej samej kwocie darowizny podatek zostanie zmniejszony o 480 zł. Oznacza to, że faktyczny ciężar darowizny wyniesie w pierwszym przypadku 1024 zł, a w drugim 1020 zł.

Trzeba jednak pamiętać, że nie każda darowizna pozwoli na zmniejszenie dochodu do opodatkowania. Nie stanie się tak, gdy wsparcie zostanie udzielone bezpośrednio potrzebującej osobie. Konieczne jest przekazanie darowizny organizacji realizującej cele pożytku publicznego. Można jednak dokonać wpłaty celowej, wskazując osobę, której ma być udzielone wsparcie. Należy więc sprawdzić, czy organizacja, do której ma trafić darowizna jest organizacją, o której mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Są tam wymienione np. fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie socjalne, kluby sportowe. Taką organizacją może być także np. szkoła niepubliczna. Wybrana organizacja musi realizować określone cele społeczne (art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego). Lista ta jest długa. Udzielane wsparcie można przeznaczyć między innymi na pomoc osobom w trudnej sytuacji życiowej, ochronę i promocję zdrowia, działalność wspomagającą rozwój gospodarczy, rozwój techniki, innowacyjność, czy też na cele nauki, szkolnictwa, kultury, sztuki.

W przypadku darowizn rzeczowych konieczne jest jeszcze ustalenie wartości przekazywanych rzeczy, czyli kwoty, którą będzie można odliczyć od dochodu. Jest nią wartość rynkowa, którą określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca przekazania. Dokonując takiej wyceny należy jednak uważać, gdyż jeżeli przyjęta wartość będzie znacznie odbiegała od wartości rynkowej, fiskus może podważyć sposób ustalenia tych wartości (najpierw wezwie do zmiany wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających przyjęcie wyceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej).

Jeśli więc darowizna trafia w odpowiednie ręce i na właściwy cel pozostaje pamiętać jeszcze o limicie 6 proc. Łączna kwota dokonanych darowizn, podlegających odliczeniu, nie może przekroczyć kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu. Oznacza, to że darczyńca, który uzyskał dochód 55 000 zł, odliczy maksymalnie 3300 zł. Jeśli jego dochód wyniósł 90 000 zł - nie może odliczyć więcej niż 5400 zł. Przy dochodzie 240 000 zł można odliczyć nawet 14 400 zł.

Oddzielną kategorię stanowią darowizny przekazane na cele kultu religijnego (np. na budowę kościoła), czy też darowizny na cele honorowego krwiodawstwa (w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew) jednak sumuje się je do ustalenia łącznego limitu 6 proc.

Żeby bezpiecznie zmniejszyć swój podatek, trzeba uzyskać właściwe dokumenty. W przypadku darowizny pieniężnej oznacza to konieczność wpłaty pieniędzy na rachunek. Dowód wpłaty należy zachować. Natomiast gdy udzielane jest wsparcie rzeczowe, trzeba pamiętać o dowodzie - np. oświadczeniu lub umowie - w którym wskazane zostaną dane identyfikujące darczyńcy, wartość przekazanej darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu.

Wymóg ten nie dotyczy honorowych dawców krwi, którzy zamierzają odliczyć wysokość potencjalnego ekwiwalentu. Zmniejszenia podstawy opodatkowania dokonają na podstawie zaświadczenia jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników przez krwiodawcę.

Po skorzystaniu z odliczenia (dokonuje się tego w rocznym zeznaniu podatkowym) konieczne jest zachowanie dokumentów potwierdzających przekazanie darowizny przez 5 lat licząc od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku. Oznacza to, że wszystkie dokumenty związane z rozliczeniem podatku za 2012 r. trzeba będzie trzymać do 31 grudnia 2018 roku. Przez taki okres urząd może zweryfikować poprawność rozliczenia podatkowego.

W niektórych przypadkach darowizna będzie jednak stanowiła koszt uzyskania przychodu i wtedy nie może podlegać odliczeniu od dochodu. Stanie się tak, gdy przedmiotem darowizny jest żywność przekazywana organizacji pożytku publicznego z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje. Wtedy koszt podatkowy stanowi koszt wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych.

Katarzyna Rola - Stężycka

kierownik zespołu analiz podatkowych Tax Care