Wypłata wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło
Za koszty uzyskania przychodów uznaje się - zgodnie z art. 15 ust 1 ustawy o PDOP - wydatki poniesione w celu osiągnięcia, zachowania lub zabezpieczenia źródeł przychodów, z wyjątkiem wydatków określonych w enumeratywnym katalogu wydatków nie stanowiących kosztów podatkowych, określonych w art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP.
Przedmiotem zawartej umowy o dzieło jest wykonanie usługi obcej, w swym charakterze podobnej do usługi doradczej lub konsultacyjnej. Na gruncie prawa podatkowego brak jest wyłączeń w art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP, co do możliwości zaliczenia w ciężar kosztów podatkowych wydatków poniesionych na realizację usług o takim charakterze. Należy więc uznać, iż wydatki poniesione na realizację badań jakości oferowanych produktów będą stanowiły koszty uzyskania przychodu Spółki.
Wynagrodzenie za zrealizowaną usługę stanowi koszt podatkowy Podatnika. Wynagrodzenie powinno zostać zapłacone w momencie odebrania dzieła, chyba że umowa przewiduje inaczej. Wynagrodzenie wypłacane jest na podstawie wystawionego przez zleceniobiorcę rachunku, zwykle z adnotacją, iż zleceniodawca nie ma zastrzeżeń co do wykonanego dzieła.
Wypłacone wynagrodzenia z tytułu wykonania usługi obcej stanowią koszty pośrednie funkcjonowania Spółki. Koszty pośrednie obejmują te składniki kosztów, których nie można jednoznacznie przyporządkować - na podstawie dokumentów źródłowych - bezpośrednio do uzyskiwanego przez jednostkę przychodu. Odnoszą się one bowiem do całokształtu prowadzonej działalności gospodarczej. Na gruncie przepisów podatkowych do kosztów uzyskania przychodów o charakterze pośrednim zaliczane są te koszty, których nie można powiązać z konkretnym przychodem, jeżeli ich poniesienie jest niezbędne dla zabezpieczenia prawidłowego funkcjonowania Podatnika.
Zapłata za zleconą usługę stanowi koszt podatkowy pośredni. Koszty pośrednie ujmuje się w księgach podatkowych w dacie ich poniesienia, a dniem poniesienia jest dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo innego dowodu, z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 15 ust. 4d i 4e ustawy o PDOP). Obecnie ujęcie w księgach rachunkowych (zaksięgowanie) kosztu na określony dzień decyduje o dacie i sposobie rozliczenia jako kosztu podatkowego wydatku nie związanego bezpośrednio z przychodami.
Skoro zatem zgodnie z umową powiązano moment wystawienia rachunku z wykonaniem dzieła, to w momencie ujęcia przedmiotowego rachunku w księdze rachunkowej Spółki może ona wykazać memoriałowo przedmiotowy koszt jednorazowo jako koszt uzyskania przychodów (dzieło zostało bowiem już wykonane). Równocześnie należy zauważyć, iż gdy przedmiotowa usługa nie ma charakteru ciągłego, jak również nie skutkuje powstaniem nowej wartości niematerialnej i prawnej po stronie Spółki, w konsekwencji słusznym jest zakwalifikowanie poniesionego wydatku jednorazowo w ciężar kosztów podatkowych.
Patrycja Mikuła
