Zmiany w uldze na dziecko dla samotnej matki. Jak ją rozliczyć w PIT?
Polski Ład sporo namieszał w przepisach podatkowych. Ulga na dziecko dla samotnej matki miała zastąpić wspólnie rozliczanie z dzieckiem możliwe do końca 2021 roku. Rząd wycofał się ze zmian i w lipcu 2022 roku zlikwidował ulgę dla samotnego rodzica powracając do wcześniejszych zapisów prawnych. Jak zatem skorzystać z preferencyjnych zasad rozliczania PIT z dzieckiem?
Ulga podatkowa na dziecko umożliwia płacenie mniejszego podatku. To rodzaj ulgi, o którą można pomniejszyć kwotę należnego podatku dochodowego za dany rok. Prawo do podobnej ulgi przysługuje rodzicom, opiekunom prawnym, a także osobom pełniącym funkcję rodziny zastępczej, którzy uzyskali dochody opodatkowane według skali podatkowej. Ulgę rozliczamy po zakończeniu danego roku podatkowego.
Kiedy nie można odliczyć ulgi na dziecko? Gdy ktoś rozlicza się według zasad podatku liniowego, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej. Jeżeli oprócz tych przychodów w danym roku podatkowym uzyskało się także dochody opodatkowane według skali podatkowej (na przykład z tytułu wynagrodzenia za pracę czy zasiłku chorobowego), w swoim zeznaniu rocznym rozliczającym te dochody można wykazać kwotę przysługującej do odliczenia ulgi.
Ulga na dziecko przysługuje na potomstwo małoletnie lub takie, które jeszcze nie przekroczyło 25. roku życia i cały czas się uczy, jak również takie, które otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną (wówczas wiek nie ma znaczenia).
Co z ulgą dla samotnego rodzica, przysługującą matce czy ojcu dziecka, którzy sami je wychowują? Z uwagi na swoją trudną sytuację życiową przysługuje im prawo do obniżenia zobowiązania podatkowego. Trzeba jednak spełnić określone warunki.
Odliczenia ulgi na dziecko w roku 2023 można dokonać, jeśli jest się osobą samotnie wychowującą dziecko. Zgodnie z wytycznymi, trzeba w tym celu samodzielnie (bez pomocy innych osób) w danym roku podatkowym wychowywać dziecko. Trzeba też być:
- panną lub kawalerem
- wdową lub wdowcem
- rozwódką lub rozwodnikiem
- osobą, w stosunku do której orzeczono separację
- osobą, której małżonek został pozbawiony praw do wychowania dzieci, czyli władzy rodzicielskiej
- osobą, której małżonek odbywa karę pozbawienia wolności.
Czytaj również | Ulgi podatkowe w 2023 roku. Co będzie można odliczyć w PIT?
Możliwość rozliczania wspólnie z dzieckiem została w roku 2022 zastąpiona ulgą 1500 złotych dla samotnego rodzica/opiekuna. Jeszcze w trakcie 2022 roku została ona jednak usunięta i umożliwiono ponownie wspólne rozliczenie z dzieckiem.
Był to skutek wejścia w życie nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, znanej jako Polski Ład 2.0.
Nowelizacja weszła w życie z dniem 1 lipca 2022 roku. Ostatecznie więc mechanizm wspólnego rozliczania się z dzieckiem, obowiązujący do końca 2021 roku, został przywrócony, choć w nieco zmodyfikowanej wersji.
Jak odliczyć ulgę na dziecko? W roku 2023 kwotę wolną od podatku można wykazać dwukrotnie. Kwota wolna od podatku, która od 2022 roku wynosi 30 tysięcy złotych, może być zrealizowana dwukrotnie (czyli w sumie 60 tysięcy zł), tak, jak przy wspólnym opodatkowaniu małżonków.
Samotni rodzice mogą rozliczać się więc na preferencyjnych warunkach. Wymogiem jest jednak wcześniejsze złożenie u pracodawcy oświadczenia o opodatkowaniu jako osoba samotnie wychowująca dziecko, co pozwala na uwzględnianie w każdym miesiącu kwoty wolnej od podatku. Ulga na dziecko ma więc być jeszcze korzystniejsza niż wcześniej.
Podstawą opodatkowania jest suma dochodów, po pomniejszeniu o przysługujące odliczenia i ulgi, takie jak na przykład składki na ubezpieczenia społeczne, ulgę rehabilitacyjną, ulgę termomodernizacyjną czy darowizny. Do rocznej sumy dochodów nie dolicza się tych, które podlegają opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym.
Ulga dla samotnej matki czy ojca to szansa na poczynienie pewnych oszczędności. Ile można oszczędzić? Nawet do dwukrotności kwoty zmniejszającej podatek, czyli 2x3600 zł. Dokładna kwota uzależniona jest od tego, jaką kwotę dochodu uzyskuje konkretna osoba.
Zgodnie z przepisami można rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko i jednocześnie skorzystać z ulgi prorodzinnej. Tym samym można odliczyć od podatku kwotę 1112,04 zł na jedno dziecko lub do 2224,08 zł na dwoje dzieci.
Jest to możliwe, jeśli dochody podatnika nie przekraczają w roku podatkowym 112 tysięcy złotych.
Jak obliczyć preferencyjny podatek w rocznym zeznaniu podatkowym? Należy:
- Wykazane przez siebie dochody podzielić na pół.
- Obliczyć od nich podatek według skali podatkowej.
- Pomnożyć obliczony podatek przez 2.
Przykład: Osoba samotnie wychowująca dzieci osiągnęła przychód roczny w wysokości 80 tysięcy zł. Jeśli podzielimy tę sumę przez 2, otrzymamy 40 tysięcy złotych. Należy pomnożyć tę sumę razy 12% i odjąć 3600 zł.
Wykonujemy zatem równanie: 40 000 x 12% - 3600 zł = 1200 zł.
Następnie 1200 zł mnożymy przez 2. Wysokość podatku w złotówkach wynosi więc 2400 zł.
Dla osób osiągających najniższe dochody, przywrócenie preferencji wspólnego opodatkowania pozostaje neutralne. Jest to jednak rozwiązanie korzystne z punktu widzenia osób zarabiających więcej.
Zobacz również:
