Zwrot kosztów podnoszenia kwalifikacji zawodowych jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych
Do przychodów pracownika zaliczyć należy wszystkie otrzymywane przez niego świadczenia, wynikające z zawartej umowy bądź mające związek z wykonywaniem przez niego pracy. Przychody te, w określonych sytuacjach mogą być jednak zwolnione od podatku dochodowego.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm., dalej "ustawa PIT"), wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami, przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę w szkołach lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych.
Podatnicy mieli wątpliwości czy podnoszenie kwalifikacji w ramach aplikacji radcowskiej stanowi "podnoszenie kwalifikacji w formach pozaszkolnych" i w rezultacie objęte jest powyższym zwolnieniem.
Rodzaj i zakres świadczeń, które pracodawca ma możliwość przyznać pracownikom, podlegających zwolnieniu z podatku dochodowego określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz. U. Nr 103, poz. 472 z późn. zm.), będące aktem wykonawczym do art. 103 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Ani powyższe rozporządzenie ani sama ustawa PIT nie wskazują jednak co należy rozumieć przez określenie "formy pozaszkolne".
Pewne doprecyzowanie zakresu pozaszkolnych form dokształcania osób dorosłych zawiera natomiast § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 03 lutego 2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełnienia przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz. U. Nr 31, poz. 216), gdzie wśród pozaszkolnych form kształcenia wymieniono: kurs, kurs zawodowy, seminarium i praktykę zawodową.
W przedmiotowej sprawie wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (interpretacja z dnia 15 marca 2010 r., sygn. IPPB4/415-846/09-4/MP), który uznał, że podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego przybiera w praktyce różne formy i odbywa się poprzez np. seminaria szkolenia, praktyki, kursokonferencje, kursy zawodowe, aplikacje, wykłady. Nie stoją temu na przeszkodzie przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 03 lutego 2006 r., nie wymieniające aplikacji radcowskiej wśród pozaszkolnych form kształcenia, gdyż dotyczy ono form kształcenia osób dorosłych wyłącznie na poziomie wynikającym z ustawy o systemie oświaty. W konsekwencji nie ma przeszkód do zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy PIT do świadczeń przyznanych przez pracodawcę, związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika także w formie aplikacji odbywanej na podstawie skierowania zakładu pracy.
Organy podatkowe nie wypowiadają się jednak jednoznacznie w przedmiotowej kwestii. Niektóre z nich do tej pory nie uznawały bowiem odbywania aplikacji radcowskiej za pozaszkolną formę kształcenia i tym samym konsekwentnie odmawiały podatnikom prawa do zwolnienia. Tak między innymi Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (interpretacje z dnia 7 stycznia 2009 r. sygn. IPPB4/415-50/08-2/JS i 5 grudnia 2008 r., sygn. IPPB4/415-54/08-2/MO) i Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (interpretacja z dnia 5 sierpnia 2008 r., sygn. ITPB1/415-351/08/PSZ).
Justyna Zając-Wysocka
radca prawny, Dyrektor Departamentu Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.
