Co odliczyć w podatkach za 2008 rok?

Przepisy Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PDOF) regulują różnego rodzaju ulgi podatkowe, które mogą polegać na odliczeniu pewnych wydatków od podstawy opodatkowania albo odliczeniu poniesionych wydatków od należnego podatku. Do najważniejszych odliczeń, z których podatnik może skorzystać, zalicza się m.in. kwoty:

* wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne (art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy PDOF).

Do wydatków należą m. in. wydatki na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb, odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym.

Należy jednak pamiętać, iż ustawodawca ustanowił pewne limity, co do niektórych poniesionych wydatków. W przypadku kosztów na opłacenie przewodników osób niewidomych I i II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, kwota ta wynosi 2280 zł. Taki sam limit dotyczy wydatków poniesionych na utrzymanie przez osoby niewidome psa przewodnika oraz na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16. roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

Limit dotyczy również leków. Odliczenie może w takim przypadku wynosić jedynie równowartość kwoty w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, o ile lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo).

Z ulgi mogą skorzystać również podatnicy, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe. Wymienione osoby mogą skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób nie przekraczają kwoty limitu 9 120 zł.

* wydatków ponoszonych przez podatnika z tytułu używania sieci internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł (art. 26 ust. 1 pkt 6a ustawy o PDOF). Ulga internetowa pozwala zatem na pomniejszenie dochodu o wydatki na internet. Dla dokonania odliczeń niezbędne jest jednakże posiadanie dowodu zapłaty (faktury VAT), który powinien być wystawiony na nazwisko podatnika, który dokonuje zapłaty.

* darowizn przekazanych na cele (art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy o PDOF):

a) określone w ustawie o działalności pożytku publicznego, są to m. in. pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób, działalności charytatywnej, działania na rzecz osób niepełnosprawnych, działania na rzecz osób niepełnosprawnych, kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji), organizacjom lub równoważnym organizacjom w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, o ile realizują podobne cele,

b) kultu religijnego,

c) krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi. Odliczeniu podlega faktycznie oddana ilość krwi przemnożona przez kwotę ekwiwalentu pieniężnego za

pobraną krew. Odliczanie darowizn jest limitowane przez ustawodawcę i nie może być wyższe od kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu.

Istnieje możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania darowizny na rzecz Kościoła Katolickiego (kościelnych osób prawnych) w pełnej wysokości - bez uwzględnienia limitów, z zastrzeżeniem przekazania darowizny na kościelne cele charytatywno-opiekuńcze za pokwitowaniem oraz uzyskania od kościelnej osoby prawnej sprawozdania z zużycia środków w terminie 2 lat od dnia przekazania darowizny.

* wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowych technologii (art. 26c ustawy PDOF). Za nowe technologie uważa się wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych,w szczególności wyniki badań i prac rozwojowych, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów lub usług i która nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ostatnich pięć lat. Odliczenia związane z nabyciem nowej technologii nie mogą przekroczyć 50 proc. kwoty wydatków poniesionych przez podatnika. Odliczenie przysługuje podatnikowi, który uzyskuje przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Podatnik, oprócz wyżej wymienionych ulg, które obniżają podstawę do opodatkowania, mogą odliczyć wydatki od należnego podatku. Ustawa o podatku dochodowym umożliwia skorzystanie z:

* ulgi prorodzinnej - ulgi na dzieci (art. 27f ust. 1 ustawy o PDOF) - podatnik ma prawo odliczyć rocznie kwotę w wysokości 1173,70 zł na każde wychowywane lub przysposobione dziecko. Odliczenie kwoty dotyczy łącznie obojga rodziców. Kwotę tę odlicza się od podatku jednego z rodziców lub od podatku obojga. Wyjątek od tej zasady dotyczy rodziców, w stosunku do których orzeczone zostały rozwód albo separacja. W takiej sytuacji odliczenie od podatku przysługuje tylko temu z rodziców, u którego faktycznie dzieci zamieszkują.

Jeżeli przez część roku podatkowego dzieci faktycznie zamieszkują u każdego z rodziców, w stosunku do których orzeczone zostały rozwód albo separacja, odliczenie przysługuje każdemu z nich. Wówczas kwota odliczenia u każdego z rodziców stanowi iloczyn liczby miesięcy pobytu dzieci u rodzica i 1/12 kwoty podlegającej odliczeniu w danym roku podatkowym.

Odliczenie dotyczy wyłącznie: dzieci małoletnich, dzieci, które bez względu na ich wiek otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny, dzieci do ukończenia 25 lat, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach Prawo o szkolnictwie wyższym, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku.

Z możliwości skorzystania z tzw. ulgi na dzieci mogą skorzystać jedynie podatnicy, którzy rozliczają się według zasad ogólnych (skala podatkowa).

* wpłat na rzecz organizacji pożytku publicznego do wysokości 1 proc. podatku należnego.

Na podatniku ciąży obowiązek udokumentowania prawa do możliwości skorzystania z powyższych odliczeń. Podatnik powinien zatem posiadać przez co najmniej pięć lat odpowiednie dokumenty: dowody wpłaty (przelewy), faktury, umowy darowizny.

Od 1 grudnia 2008 r. od dochodu osiągniętego z działalności (m.in. z pracy) wykonywanej poza granicami Polski można odliczyć wartość zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, w sytuacji, gdy składki te nie zostały odliczone od dochodu w państwie członkowskim Unii Europejskiej, na terenie którego działalność ta była wykonywana.

Od 1 grudnia 2008 r. istnieje również możliwość odliczenia od podatku należnego z tytułu działalności (m.in. pracy) wykonywanej poza granicami Polski składek na ubezpieczenie zdrowotne, w sytuacji, gdy składki te nie zostały odliczone w państwie członkowskim Unii Europejskiej, na terenie którego działalność ta była wykonywana.