Podatek dochodowy w firmie rodzinnej

W firmach osób fizycznych częstą praktyką jest korzystanie w wielu różnych aspektach z pomocy członków rodziny. Wydatki związane z opłaceniem takiej pomocy nie zawsze podlegają ujęciu w firmowym rachunku kosztowym. Ich rozliczenie uzależnione jest od stopnia pokrewieństwa pomiędzy przedsiębiorcą a członkami rodziny, z pomocy których korzysta.


Od dwóch lat prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Żona w październiku ukończyła studia i teraz chciałbym ją zatrudnić w swojej firmie. Czy możliwość zaliczania do kosztów firmowych jej wynagrodzenia uzależniona jest od rodzaju zawartej z nią umowy (tj. umowa o pracę lub umowa zlecenia)?

NIE. Rodzaj umowy, w oparciu o którą małżonek przedsiębiorcy świadczy w jego firmie pracę, nie stanowi czynnika decydującego o możliwości zaliczenia do firmowych kosztów podatkowych wynikającego z niej wynagrodzenia.

Reklama

Dla przedsiębiorcy wartość wynagrodzenia pracownika i zleceniobiorcy będącego małżonkiem - zgodnie z uregulowaniami obowiązującymi obecnie w tym zakresie - nie stanowi kosztu uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o pdof). W odniesieniu do spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej zasada ta dotyczy zarówno wspólnika, którego małżonkowi jest ono wypłacane, jak i pozostałych wspólników. To samo ograniczenie kosztowe odnosi się do wynagrodzenia małoletnich dzieci osoby prowadzącej działalność gospodarczą. W efekcie obecnie przedsiębiorca nie może obciążyć kosztów podatkowych również składkami na ubezpieczenia społeczne za zatrudnioną żonę, w części przez nią finansowaną. Stanowią one bowiem element wynagrodzenia (przy umowie o pracę i zleceniu), a co za tym idzie, składnik wartości pracy własnej, niezaliczanej do kosztów podatkowych. Kosztem są natomiast te składki na ubezpieczenia społeczne małżonki, które przedsiębiorca, zgodnie z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, opłaca z własnych środków, jako ich płatnik.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że dzięki ustawie o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (na dzień oddania Gazety do druku czeka ona na podpis Prezydenta) art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o pdof z dniem 1 stycznia 2019 r. zostanie zmodyfikowany. Zgodnie z nowym brzmieniem tego przepisu kosztem podatkowym będzie wynagrodzenie małżonka podatnika i małoletnich dzieci, a także małżonków i małoletnich dzieci wspólników, należne z tytułów określonych w art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, 8 i 9, czyli m.in. ze stosunku pracy lub stosunków pokrewnych oraz umów zlecenia o dzieło i kontraktów menedżerskich lub z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie o praktykach absolwenckich.


Ujednolicone teksty ustawy o podatku dochodowym dostępne są w serwisie www.przepisy.gofin.pl.


Zamierzam zarchiwizować dokumentację firmową za lata 2008-2012. W tym celu postanowiłem zawrzeć umowę zlecenia ze swoim kuzynem. Czy od wypłaconego mu wynagrodzenia będę zobowiązany pobrać zaliczkę na podatek dochodowy?

Zasady opodatkowania wynagrodzenia z umowy zlecenia, którą przedsiębiorca podpisuje z członkiem rodziny, nie różnią się od zasad obowiązujących go jako płatnika pdof w stosunku do pozostałych zleceniobiorców niebędących pracownikami przedsiębiorcy. Są one uzależnione od tego, w jakiej wysokości została określona wynikająca z niej należność. W sytuacji gdy nie przekracza ona 200 zł, wówczas opodatkowana jest ona w formie ryczałtu w wysokości 18% przychodu, co wynika z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o pdof. W pozostałych przypadkach przedsiębiorca będący zleceniodawcą jako płatnik zobowiązany jest do pobrania zaliczki na podatek na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 i 1a ustawy pdof.


Od niedawna prowadzę własną firmę, w ramach której robię tłumaczenia z języka angielskiego i udzielam indywidualnych lekcji tego języka. Na potrzeby tej działalności rodzice użyczyli mi dwóch pomieszczeń w swoim prywatnym domu. Czy z tytułu korzystania z nich powstaje u mnie przychód z nieodpłatnych świadczeń?

TAK. Bezpłatna pomoc członka rodziny jako nieodpłatne świadczenie jest dla przedsiębiorcy przychodem z działalności gospodarczej (art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o pdof). Jednak wartość tego przychodu jest wolna od podatku, jeżeli zostało ono otrzymane od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn (art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o pdof). Zwolnienie to nie ma jednak zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub na podstawie umów będących podstawą uzyskiwania przychodów kwalifikowanych do przychodów z działalności wykonywanej osobiście (np. umowy zlecenia).

Wobec powyższego świadczenie w postaci użyczenia pomieszczeń na potrzeby firmowe, otrzymane przez Czytelnika od rodziców zaliczanych do I grupy podatkowej, w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, jest dla niego przychodem zwolnionym od podatku.


Jestem mechanikiem samochodowym prowadzącym własną firmę. Mój syn zamierza rozpocząć działalność gospodarczą w tym samym zakresie. W związku z tym na początek zamierzam mu użyczyć urządzenia, które w mojej firmie stanowi podlegający amortyzacji środek trwały. W jaki sposób powinienem takie użyczenie rozliczyć w podatku dochodowym po swojej stronie? Czy syn będzie mógł rozliczać w kosztach wydatki związane z jego użytkowaniem?

Czytelnik w okresie, w jakim będzie synowi użyczał urządzenia będącego jego środkiem trwałym, będzie zobowiązany do zaprzestania obciążania kosztów podatkowych amortyzacją naliczaną od jego wartości początkowej. Takie ograniczenie kosztowe wynika z uregulowań zawartych w art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. c) ustawy o pdof. Niezależnie od tego ograniczenia syn będący osobą biorącą na podstawie umowy użyczenia rzecz do używania będzie mógł koszty podatkowe w swojej firmie obciążać wydatkami związanymi z utrzymaniem i eksploatacją tego składnika.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.)


autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa nr 96 (1553) z dnia 2018-11-29

GOFIN podpowiada

Dowiedz się więcej na temat: firma rodzinna | podatek dochodowy
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy
Finanse / Giełda / Podatki
Bądź na bieżąco!
Odblokuj reklamy i zyskaj nieograniczony dostęp do wszystkich treści w naszym serwisie.
Dzięki wyświetlanym reklamom korzystasz z naszego serwisu całkowicie bezpłatnie, a my możemy spełniać Twoje oczekiwania rozwijając się i poprawiając jakość naszych usług.
Odblokuj biznes.interia.pl lub zobacz instrukcję »
Nie, dziękuję. Wchodzę na Interię »