Wybory prezydenckie 2025. Jaki dokument uprawnia do głosowania?
W niedzielę 1 czerwca odbędzie się druga tura wyborów prezydenckich. Aby jednak stanąć przy urnie, należy zadbać o odpowiedni dokument tożsamości. W tym roku Polska stawia na nowoczesność, umożliwiając, weryfikację tożsamości w lokalu wyborczym za pomocą aplikacji mObywatel. Jakie dokumenty trzeba zabrać ze sobą do lokalu wyborczego? Wyjaśniamy.
Zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego (Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy), wyborca w trakcie głosowania w lokalu wyborczym ma obowiązek potwierdzić swoją tożsamość poprzez okazanie dokumentu ze zdjęciem, który zawiera imię, nazwisko oraz inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację. Do dokumentów uznawanych za ważne w procesie głosowania należą:
- dowód osobisty - podstawowy dokument tożsamości wydawany obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej, zgodny z wymogami określonymi w Ustawie z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz.U. 2010 nr 167 poz. 1131 z późn. zm.). Dowód osobisty musi być ważny w dniu wyborów, a jego dane muszą być czytelne;
- paszport - dokument podróży wydany przez polskie władze, zgodnie z Ustawą z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz.U. 2006 nr 143 poz. 1027 z późn. zm.). Paszport jest szczególnie istotny w przypadku głosowania za granicą, gdzie stanowi podstawowy dokument potwierdzający tożsamość obywatela polskiego;
- prawo jazdy - dokument wydany na podstawie Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 1997 nr 98 poz. 602 z późn. zm.). Choć prawo jazdy nie jest dokumentem tożsamości w ścisłym rozumieniu, jest akceptowane przez komisje wyborcze w Polsce, pod warunkiem że zawiera aktualne zdjęcie oraz dane osobowe wyborcy;
- legitymacja studencka - dokument wydawany przez uczelnie wyższe, zgodny z przepisami Ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Legitymacja studencka musi być ważna, zawierać zdjęcie, imię, nazwisko oraz numer PESEL, aby mogła być uznana za dokument tożsamości w procesie głosowania;
Do głosowania uprawniają także legitymacje służbowe z fotografią. Dotyczy to jednak dokumentów wydawanych przez określone instytucje, np. policję i straż graniczną lub innych legitymacji zawodowych, które spełniają wymóg posiadania zdjęcia, imienia i nazwiska. Akceptowalność takich dokumentów może być jednak ograniczona i zależy od decyzji obwodowej komisji wyborczej.
W 2023 roku wprowadzono nowelizację (Dz.U. 2023 poz. 1272), która dopuszcza stosowanie cyfrowych dokumentów tożsamości, w tym mDowodu, jako równoważnych tradycyjnym dokumentom. W 2025 roku Polska wkroczyła w nową erę cyfryzacji procesów demokratycznych, wprowadzając możliwość okazania cyfrowego dowodu osobistego (mDowodu) za pośrednictwem aplikacji mObywatel podczas wyborów.
mDowód, dostępny w aplikacji mObywatel na smartfony z systemami Android i iOS, umożliwia szybkie i bezpieczne potwierdzenie tożsamości wyborcy. Proces weryfikacji polega na zeskanowaniu kodu QR lub okazaniu cyfrowego dokumentu członkowi komisji wyborczej. Należy jednak pamiętać, że mObywatel działa wyłącznie na terenie Polski. Głosujący w wyborach prezydenckich 2025 za granicą muszą przedstawić fizyczny dowód osobisty lub paszport.
Wyborcy głosujący poza miejscem zameldowania, oprócz dokumentu tożsamości lub mDowodu z aplikacji mObywatel, muszą przedstawić również dodatkowe dokumenty. Każdy uprawniony wyborca mógł skorzystać z dwóch procedur, aby oddać głos w dowolnym miejscu w Polsce lub za granicą.
Pierwszą opcją było dopisanie do spisu wyborców w gminie, w której wyborca planował głosować. Wniosek należało złożyć osobiście w urzędzie gminy lub elektronicznie przez platformę gov.pl z profilem zaufanym, najpóźniej do 29 maja 2025 r. W dniu wyborów konieczne jest okazanie dowodu osobistego lub mDowodu, bez których głosowanie nie będzie możliwe.
Drugą możliwością było uzyskanie zaświadczenia o prawie do głosowania, które pozwalało oddać głos w dowolnym lokalu wyborczym w kraju lub za granicą. Wniosek należało złożyć w urzędzie gminy, w której wyborca był wpisany do spisu wyborców, do 29 maja 2025 r., osobiście lub przez osobę upoważnioną. W dniu wyborów trzeba obowiązkowo okazać zaświadczenie oraz dowód osobisty lub mDowód - brak tych dokumentów uniemożliwia głosowanie. Głosowanie za granicą wymaga dopisania do spisu wyborców w konsulacie lub posiadania zaświadczenia.
Przeczytaj również:
Wybory prezydenckie 2025. Nie potrzeba dowodu osobistego, wystarczy już tylko aplikacja
Wybory prezydenckie 2025. Kto nie może wziąć udziału w głosowaniu w drugiej turze wyborów?
Druga tura wyborów prezydenckich. Czy można głosować korespondencyjnie za granicą?