Czas pracy 2024. Jakie limity czasu pracy w przyszłym roku?
Choć już od dłuższego czasu toczą się dyskusję na temat 35-godzinnego tygodnia pracy i czterodniowego tygodnia pracy, to do tej pory nie doczekaliśmy się żadnych zmian. Jaki limit czasu pracy będzie obowiązywać w przyszłym roku i kiedy możemy spodziewać się skrócenia wymiaru czasu pracy?
Zgodnie z Kodeksem pracy w Polsce czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę oraz 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Jeżeli pracownik jest zatrudniony na pełny etat, to wówczas tygodniowo może on przepracować 40 godzin (8 godzin dziennie), co daje średnio 160 godzin miesięcznie zależnie od miesiąca. Dla pracownika na ½ etatu średni czas pracy miesięcznie wynosi 80 godzin, dla osób zatrudnionych na ¾ etatu 120 godzin, zaś dla osób na ⅓ etatu ok. 40 godzin miesięcznie.
Konkretny wymiar czasu pracy oblicza się natomiast poprzez pomnożenie 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie do otrzymanej liczby godzin dodaje się iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, od poniedziałku do piątku.
Co więcej, każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. W 2024 roku wymiar czasu pracy wyniesie więc 251 dni, co daje 2008 godzin pracy.
Już we wrześniu 2022 r. został złożony projekt ustawy o skróceniu czasu pracy z 40 godzin do 35 godzin tygodniowo. Wówczas tygodniowo pracowalibyśmy o 5 godzin krócej, oczywiście przy zachowaniu tego samego wynagrodzenia. Dobowa norma wynosiłaby wtedy maksymalnie 7 godzin pracy. Niestety, projekt ustawy nie doczekał się wprowadzenia i obecnie nie wiadomo, czy istnieje jakakolwiek szansa na to, aby skrócony tydzień pracy stał się w Polsce normą.
Czterodniowy tydzień pracy, o którym już w zeszłym roku mówił Donald Tusk, niestety również nie doczekał się wprowadzenia w Polsce. Niemniej jednak 4-dniowy tydzień pracy zyskuje coraz większą popularność, głównie dlatego, że po wdrożeniu krótszego tygodnia pracy pracownicy okazują się być bardziej produktywni.
W Polsce nie istnieją natomiast obecnie żadne regulacje prawne, które umożliwiałyby i definiowałyby czterodniowy tydzień pracy. Okazuje się, że wprowadzenie 4-dniowego tygodnia pracy jest jednak możliwe, ale pozostaje to w gestii pracodawców.
Pracodawca może zdecydować się na skrócenie czasu pracy i zezwala na to Kodeks pracy, który mówi, że w skróconym systemie pracy możliwe jest dopuszczenie wykonywania przez pracownika pracy przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia, "(...) przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru pracy, nie więcej niż do 12 godzin (...)".
W praktyce pracodawcy mają tutaj dowolność i mogą zarówno ustalić z pracownikiem, że czterodniowy tydzień pracy opierać będzie się na 4 dniach pracy po 10 godzin dziennie, jak i pozostać przy obecnym 8-godzinnym trybie pracy. Warto jednak pamiętać, że przejście na 4-dniowy tydzień pracy nie może skutkować obniżeniem wynagrodzenia pracownika. Pracownik ma bowiem prawo otrzymywać takie samo wynagrodzenie, jak w przypadku 5-dniowego tygodnia pracy.
Wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy jest więc w Polsce jak najbardziej możliwe, natomiast nie można oczekiwać, że w przyszłym roku krótszy tydzień pracy będzie obowiązywać wszystkie firmy i przedsiębiorstwa. Wszelkie zmiany dotyczące skrócenia tygodnia pracy leżą bowiem po stronie pracodawców i ich chęci oraz możliwości wprowadzenia zmian.
WG
