Kontrolerzy ruchu lotniczego i pracownicy zatrudnieni na lotniskach mają podlegać sprawdzeniom przeszłości - projekt
Projekt nowelizacji Prawa lotniczego zakłada, że kontrolerzy ruchu lotniczego, a także osoby zatrudnione m.in. w strefie operacyjnej lotniska, w punktach handlowych lub usługowych zlokalizowanych w ogólnodostępnej części portu mają podlegać sprawdzeniom przeszłości przez Straż Graniczną.
W czwartek na stronach Rządowego Centrum Legislacji ukazał się projekt nowelizacji Prawa lotniczego. Ministerstwem wiodącym w jego przygotowaniu jest resort infrastruktury, a współpracującym Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
"Oczekiwanym efektem jest zapewnienie zgodności prawa krajowego z regulacjami UE w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego, a w konsekwencji poprawa przejrzystości prawa, ujednolicenie wspólnej interpretacji przepisów prawnych i zapewnienie dalszego jak najskuteczniejszego wprowadzania w życie wspólnych podstawowych norm ochrony lotnictwa cywilnego określonych na poziomie UE" - czytamy w Ocenie Skutków Regulacji projektu.
W projekcie przewiduje się określenie w zmienianej ustawie miedzy innymi: zakresu czynności podejmowanych w ramach standardowego i rozszerzonego sprawdzenia przeszłości, kategorii osób podlegających sprawdzeniu przeszłości, podmiotów odpowiedzialnych za przeprowadzenie sprawdzeń przeszłości i częstotliwości sprawdzeń przeszłości; sposobu i trybu dokonywania przez Straż Graniczną, na wniosek podmiotu odpowiedzialnego za przeprowadzenie sprawdzenia przeszłości, ustalenia istnienia negatywnych przesłanek, a także przypadków, w jakich może być stwierdzone istnienie negatywnych przesłanek; dodanie przepisów umożliwiających podmiotom sektora lotniczego składanie wniosków o udzielenie informacji w zakresie istnienia negatywnych przesłanek w formie elektronicznej; nowego katalogu negatywnych przesłanek, z uwzględnieniem nowego katalogu przestępstw.
Ponadto projekt wprowadza możliwości przedłużenia przez Straż Graniczną terminu dokonywania weryfikacji występowania negatywnych przesłanek, w uzasadnionych przypadkach (standardowy termin sprawdzeń wynosiłby jak dotychczas 30 dni), a także zapewnienia takiej możliwości również służbom i organom współpracującym ze Strażą Graniczną w zakresie weryfikacji kryminalnej; fakultatywnej kompetencji Straży Granicznej do korzystania podczas przeprowadzanej weryfikacji występowania negatywnych przesłanek z dostępnych międzynarodowych zasobów kryminalnych, które mogą okazać się niezbędne dla skutecznej weryfikacji, jeżeli obowiązujące umowy i porozumienia bilateralne lub wielostronne dają podstawę do przekazywania takich informacji; uprawnienia Straży Granicznej do stwierdzenia negatywnych przesłanek w przypadku braku możliwości przeprowadzenia ustaleń wobec osoby podlegającej sprawdzeniu.
W OSR napisano, że w 2019 r. sprawdzeniom przeszłości podlegało ok. 39 000 osób. Sprawdzenia wykonywane są co 5 lat. Po wejściu w życie nowych przepisów rocznie rozszerzonym sprawdzeniom przeszłości będzie podlegać ok. 34 000 - 40 000 osób, a przy uwzględnieniu funkcjonowania Centralnego Portu Komunikacyjnego nawet ok. 50 000 - 60 000 osób rocznie. Dodatkowo standardowym sprawdzeniom przeszłości w cyklu trzyletnim będzie podlegać ok. 7000 osób.
Jak podano, zgodnie z projektem, nowe kategorie osób podlegające sprawdzeniom przeszłości to: osoby zatrudnione w strefie operacyjnej lotniska, w punktach handlowych lub usługowych zlokalizowanych w strefie ogólnodostępnej lotniska albo wykonujące w tych strefach obowiązki związane z funkcjonowaniem lotniska; mające uprawnienia administratora lub nieograniczony dostęp bez nadzoru do krytycznych systemów technologii informacyjno-komunikacyjnych i danych wykorzystywanych do celów ochrony lotnictwa cywilnego oraz kontrolerzy ruchu lotniczego.
"Nowym rozwiązaniem jest objęcie systemem sprawdzeń przeszłości kontrolerów ruchu lotniczego. Rozwiązanie takie wynika z kluczowej roli pełnionej przez kontrolerów dla lotnictwa cywilnego oraz ich dostępu do kluczowych systemów umożliwiających ruch lotniczy. Wprawdzie kontrolerzy, którzy w związku pełnionymi obowiązkami posiadali czasowe karty identyfikacyjne portu lotniczego podlegali analogicznemu sprawdzeniu już w obowiązującym stanie prawnym, brakowało jednak całościowego rozwiązania problemu" - czytamy w uzasadnieniu projektu.
Jeśli chodzi o osoby zatrudnione w punktach handlowych lub usługowych zlokalizowanych w strefie ogólnodostępnej lotniska albo wykonujących w tej strefie obowiązki związane z funkcjonowaniem lotniska, to - jak czytamy w uzasadnieniu - objęcie tej grupy sprawdzeniem przeszłości wynika z potrzeby wzmocnienia ochrony stref ogólnodostępnych portów lotniczych. Doświadczenia ostatnich lat (np. ataki w portach lotniczych w Burgas, Stambule i Brukseli) wskazują, że właśnie te strefy są szczególnie narażone na akty bezprawnej ingerencji.
"Rozszerzone sprawdzenie przeszłości swoim zakresem obejmuje, oprócz elementów wspólnych ze standardowym sprawdzeniem przeszłości, uzyskanie informacji o istnieniu negatywnych przesłanek dla ochrony lotnictwa cywilnego. Informacja o negatywnych przesłankach, udzielana przez komendanta właściwego miejscowo oddziału Straży Granicznej, konsumuje zawarty w przepisach UE wymóg sprawdzenia danych wywiadowczych i wszelkich innych informacji istotnych dla oceny, czy dana osoba jest odpowiednia do pełnienia funkcji, która wymaga rozszerzonego sprawdzenia przeszłości" - tłumaczą autorzy projektu ustawy.
Zgodnie z dotychczasowymi przepisami negatywne przesłanki były sprawdzane w stosunku do posiadaczy czasowych kart identyfikacyjnych portów lotniczych oraz identyfikatorów członka załogi przewoźnika lotniczego.
Grupy osób objętych rozszerzonym sprawdzeniem przeszłości, w stosunku do których dotychczas nie stosowano sprawdzenia negatywnych przesłanek, stanowią: osoby prowadzące kontrolę bezpieczeństwa, kontrolę dostępu lub inne środki kontroli w zakresie ochrony, na rzecz zarejestrowanego agenta lub zarejestrowanego dostawcy zaopatrzenia pokładowego oraz osoby je nadzorujące; osoby odpowiedzialne za ochronę (kierownicy ds. ochrony): portu lotniczego, polskiego przewoźnika lotniczego, zarejestrowanego agenta, zarejestrowanego dostawcy zaopatrzenia pokładowego, znanego nadawcy, Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej, lotniska innego niż port lotniczy. Ponadto są to instruktorzy szkolenia w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego; audytorzy kontroli jakości w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego; osoby pełniące funkcję unijnego podmiotu zatwierdzającego; osoby mające uprawnienia administratora lub nieograniczony dostęp bez nadzoru do krytycznych systemów technologii informacyjno-komunikacyjnych i danych, wykorzystywanych do celów ochrony lotnictwa cywilnego oraz kontrolerzy ruchu lotniczego.
Dotychczas sprawdzenie przeszłości było powtarzane nie rzadziej niż co pięć lat. Terminy te, stosownie do przepisów zmienionego unijnym rozporządzenia ulegają skróceniu do trzech lat w przypadku sprawdzenia standardowego oraz do roku lub stałego monitoringu w przypadku rozszerzonego sprawdzenia przeszłości.
Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze
Jak czytamy w OSR, Straż Graniczna odpowiada za weryfikację negatywnych przesłanek, które realizowana jest wyłącznie w ramach rozszerzonego sprawdzenia przeszłości. Jak dodano, weryfikację występowania negatywnych przesłanek oraz współpracę z podmiotami sprawdzającymi w tym zakresie będzie prowadzić osiem oddziałów Straży Granicznej.
Ustawa ma wejść w życie 31 grudnia 2021 r., z wyjątkiem kilku artykułów.
