Poznaliśmy założenia do projektu nowelizacji Kodeksu pracy, która ureguluje kwestie kontroli pracowników pod kątem obecności alkoholu lub narkotyków w organizmie. Nowe przepisy wprowadzą również pracę zdalną jako stałe rozwiązanie.
W Kodeksie pracy ma pojawić się określenie podstaw prawnych "umożliwiających pracodawcy wprowadzenie - gdy jest to niezbędne dla ochrony określonych dóbr - prewencyjnych kontroli trzeźwości pracowników lub kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu w ich organizmach, a także określeniu zasad przeprowadzania takich kontroli" przez uprawniony organ, powołany do ochrony porządku publicznego.
Na pracodawcę nałożony zostanie również obowiązek niedopuszczenia pracownika do wykonywania pracy w przypadku, gdy prewencyjna kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu (np. narkotyków) w organizmie pracownika. Kolejny obowiązek dotyczy niedopuszczenia do wykonywania pracy w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu narkotyków lub zażywał takie środki w czasie pracy. Taka regulacja obowiązuje już w przypadku podejrzenia, że pracownik stawił się do pracy pod wpływem alkoholu, lub pił alkohol w pracy.
Potencjalne kontrole trzeźwości obejmą nie tylko pracowników na etacie. Resort polityki społecznej przewiduje bowiem wprowadzeniu możliwości odpowiedniego zastosowania nowych rozwiązań wobec osób wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy oraz osób prowadzących działalność gospodarczą na własny rachunek.
Stawienie się do pracy w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu oraz spożywanie ich w pracy stanie się również przesłanką uzasadniającą nałożenie na pracownika kary upomnienia, kary nagany lub kary pieniężnej.
Zdaniem autorów projektu w efekcie proponowanych zmian "oczekuje się minimalizacji liczby przypadków, w których pracownik wykonywałby powierzone mu przez pracodawcę zadania znajdując się w stanie po użyciu substancji, czy środków negatywnie wpływających na jego sprawność psychofizyczną. Powyższe powinno zatem wpłynąć pozytywnie na bezpieczeństwo pracowników, innych osób, a także ochronę mienia".
Nowe przepisy mają przy tym rozwiązać problem wynikający z braku podstaw prawnych do przeprowadzania przez uprawniony do tego organ badań pracowników na obecność narkotyków w ich organizmach. "W chwili obecnej w polskim porządku prawnym nie ma bowiem przepisów, które określałyby procedurę takiego badania, na żądanie pracodawcy lub samego pracownika. Powyższe jest konsekwencją również braku wyraźnej podstawy prawnej do niedopuszczenia przez pracodawcę do wykonywania pracy przez pracownika, wobec którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że znajduje się w stanie po użyciu takich środków lub zażywał je w czasie pracy" - wskazano w zarysie uzasadnienia.
Projekt nowelizacji Kodeksu pracy ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów jeszcze w tym roku. Za przygotowanie projektu odpowiedzialna jest minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Dominika Pietrzyk
