Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń - podsumowanie
Już po raz piąty portal wynagrodzenia.pl podsumował największe w Polsce badanie płac - Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń. W 2008 roku uczestniczyło w nim 58 500 osób. W obliczeniach uwzględniono dane 55 111 badanych. I tym razem w badaniu dominują ludzie młodzi z wyższym wykształceniem, posiadający dostęp do Internetu. Prezentując dane liczbowe posłużono się głównie medianą, gdyż miara ta lepiej niż średnia charakteryzuje populację badaną. Mediana jest wartością dzieląca badaną populację na pół.
Dane ogólne
Mediana całkowitego wynagrodzenia miesięcznego brutto wyniosła 3 800 PLN. Połowa badanych zarabia pomiędzy 2 500 PLN a 6 400 PLN, 10 proc. zarabia poniżej 1 750 PLN, a kolejne 10 proc. powyżej 10 900 PLN. Porównując rok 2008 z 2007 warto zwrócić uwagę na znaczący spadek liczby osób zarabiających poniżej 2 500 PLN (z 40 proc. do 27 proc.). W 2008 roku wyraźnie wzrosła liczba osób lepiej zarabiających - z 7 proc. (2007 rok) do 11 proc. wzrosła liczba osób otrzymujących wynagrodzenie powyżej 10 000 PLN.
Wynagrodzenia w różnych branżach
Według GUS lata 2007 i 2008 to okres znaczących wzrostów płac w budownictwie i finansach. Prawidłowość tą odnotowaliśmy również w naszym badaniu. W 2008 roku w bankowości płace wzrosły o 28,9 proc. i wynosiły 4 900 PLN. W budownictwie wzrost ten był nieco niższy i wynosił 27,3 proc. (4 200 PLN). Nie są to jednak branże o najwyższych zarobkach. Podobnie jak w poprzednich latach, na czele znalazła się telekomunikacja i branża IT z medianą wynagrodzenia miesięcznego w wysokości 5 500 PLN i 5 100 PLN.
Wynagrodzenia w firmach z kapitałem polskim i zagranicznym
Wyniki Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń potwierdziły, że firmy zagraniczne płacą znacznie lepiej (5 300 PLN) niż polskie (3 250 PLN). Zdecydowanie lepiej traktują także kadrę menedżerską. Kierownik w firmie zagranicznej zarabia 68,2 proc. więcej (7 500 PLN) niż w firmie polskiej (4 460 PLN). Różnica ta jest jeszcze większa w przypadku dyrektorów i wynosi 105,1 proc. Dyrektorzy w firmach polskich zarabiają 7 800 PLN, podczas gdy w firmach zagranicznych 16 000 PLN.
Wynagrodzenia osób w różnym wieku i o różnym stażu pracy
Wyniki badania potwierdzają, że wraz z nabywaniem doświadczenia zawodowego rosną zarobki. Staż pracy jest wręcz jednym z najważniejszych czynników kształtujących dochody. Osoby z rocznym stażem pracy (2 500 PLN) zarabiają o połowę mniej niż osoby ze stażem od 11 do 15 lat (5 000 PLN).
Warto również zobaczyć, jak kształtują się płace w zależności od wieku respondentów. Ludzie młodzi, którzy nie mają więcej niż 20 lat, zarabiają zdecydowanie najmniej (1 917 PLN). W kolejnych grupach wiekowych mediana wynagrodzenia miesięcznego rośnie i osiąga swoje apogeum w grupie osób między 36 a 40 rokiem życia. Ich zarobki są najwyższe i wynoszą 4 920 PLN. Niestety, wraz z nabywaniem "dojrzałości" wiekowej zarobki maleją. W tzw. grupie 51+ wynagrodzenia (4 000 PLN) są o 18,7 proc. niższe niż u 40-latków (4 920 PLN).
Jak wykształcenie wpływa na wysokość wynagrodzenia
Wykształcenie jest jednym z najważniejszych czynników kształtujących wynagrodzenia. O ile mediana wynagrodzenia osób z wykształceniem podstawowym wynosi 2 200 PLN, to w przypadku osób z wykształceniem wyższym jest to 4 480 PLN. Osoby z wyższym wykształceniem zarabiają o 103,6 proc. więcej niż osoby z wykształceniem podstawowym. Ze względu na duże dysproporcje w wielkości grup, dane te nie w pełni mogą odzwierciedlać faktyczne różnice między tymi dwoma grupami badanych.
Wynagrodzenia w poszczególnych województwach
Niezależnie od badania płac, które trafi do naszych rąk, zawsze okazuje się, że w województwie mazowieckim wynagrodzenia są najwyższe. Co ciekawe, w momencie wyłączenia Warszawy w województwie tym zarobki są podobne, jak w innych regionach.
Widać wyraźną różnicę między płacami w województwie mazowieckim (5 500 PLN) a następnych w kolejności województwach: pomorskim (4 000 PLN), dolnośląskim (3 900 PLN) i małopolskim (3 620 PLN). Najniższe dochody osiągają mieszkańcy województwa podkarpackiego (2 600 PLN), lubelskiego (2 800 PLN) i podlaskiego (2 900 PLN).
Różnice w wynagrodzeniach między regionami są spowodowane znacznie wyższymi zarobkami w dużych aglomeracjach. Analizując dane dla województwa mazowieckiego bez Warszawy widać, że płace w tym województwie (3 723 PLN) są zaledwie o 23 PLN wyższe od płac w województwie pomorskim (3 700 PLN). Jeżeli natomiast porównamy płace w Warszawie z płacami w województwie to okaże się, że wynagrodzenia w Warszawie (6 000 PLN) są o 61,2 proc. wyższe niż w województwie mazowieckim z wyłączeniem stolicy. Dane te jednoznacznie wskazują, że o wysokości płac w województwie tak naprawdę decydują wynagrodzenia w dużych miastach.
Materiał jest skrótem artykułu "Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń 2008. Podsumowanie". Pełna wersja zawiera opis najważniejszych zmian w wynagradzaniu oraz rozbudowane analizy czynników, które wpływają na wysokość zarobków.
