Tydzień roboczy tylko w weekendy
Wiele firm w sezonie letnim odnotowuje zwiększony napływ klientów. Branża hotelarska, gastronomiczna czy turystyczna w miesiącach letnich przeżywa swoje sezonowe ożywienie. Skutkuje to wyższym niż zazwyczaj zapotrzebowaniem na pracowników, często tylko na okres weekendu. Naprzeciw tym potrzebom wychodzi weekendowy system czasu pracy.
Praca dorywcza najlepiej w weekendy
Okres letni to dla zdecydowanej większości pracowników czas wykorzystywania urlopów wypoczynkowych. W połączeniu z sezonowym natężeniem pracy w niektórych firmach może to spowodować kłopoty kadrowe w postaci zbyt małej, w porównaniu do potrzeb, ilości pracowników. Te niedobory mogą być szczególnie dotkliwe w dni weekendu. Sposobem na uzupełnienie przez pracodawcę luk kadrowych może być wówczas zatrudnienie w tzw. weekendowym systemie czasu pracy.
Charakteryzuje się on wykonywaniem pracy wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. W systemie tym dobowy wymiar czasu pracy może być przedłużony maksymalnie do 12 godzin w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym (art. 144 K.p.). Do zastosowania tego systemu konieczny jest wniosek zainteresowanego pracownika. Przepisy prawa pracy nie normują szczegółowo trybu, w jakim ma być złożony, wymagając jedynie zachowania przez zatrudnionego formy pisemnej. Należy podkreślić, że nie wszyscy pracownicy mogą mieć przedłużoną dniówkę w systemie weekendowym. Jest to wykluczone w odniesieniu do:
- pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia,
- pracownic w ciąży,
- pracowników opiekujących się dzieckiem do ukończenia przez nie 4. roku życia,
- pracowników niepełnosprawnych.
Czas pracy tych pracowników nie może bowiem przekroczyć 8 godzin na dobę (art. 148 K.p.).
Trzeba zaznaczyć, że w przypadku pracownika opiekującego się dzieckiem do lat 4 oraz niepełnosprawnego, ograniczenie to nie ma charakteru bezwzględnego. Pracownik - opiekun dziecka może wyrazić zgodę na pracę w przedłużonym wymiarze czasu pracy. Natomiast w odniesieniu do pracowników niepełnosprawnych, sztywna 8-godzinna norma dobowa nie jest stosowana wobec:
- osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz
- gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą, wyrazi zgodę na zatrudnienie w przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy (art. 16 ustawy o rehabilitacji...).
Jeżeli pracownikowi zatrudnionemu w systemie weekendowym z powodu zaliczenia go do jednej ze wskazanych grup zostanie obniżony wymiar czasu pracy do 8 godzin na dobę, wówczas za czas nieprzepracowany w związku ze zmniejszeniem jego wymiaru czasu pracy zachowa on prawo do wynagrodzenia.
Umowa tylko na weekend
Warunkiem koniecznym wdrożenia systemu weekendowego jest wpisanie postanowienia o jego stosowaniu do już obowiązującej umowy o pracę (w drodze aneksu) lub zawarcie umowy przewidującej taki system. Jest to wyjątkiem od reguły, że systemy czasu pracy wprowadza się w przepisach zakładowych lub, jeżeli pracodawca nie jest nimi objęty, w drodze obwieszczenia. W konsekwencji rezygnacja z zatrudniania pracownika w ramach systemu weekendowego wymaga zmiany umowy o pracę. Nie trzeba w niej jednak wpisywać nowego systemu, który ma zastąpić dotychczasowy, chyba że chodzi o system skróconego tygodnia pracy.
Podobnie jak w przypadku wniosku o zastosowanie weekendowego systemu czasu pracy, przepisy Kodeksu pracy nie wypowiadają się w sprawie szczegółowej treści zapisu w umowie. Wydaje się, że należałoby w niej wskazać konkretne dni weekendu, w których świadczona będzie praca oraz jej wymiar dobowy. Ponieważ cechą charakterystyczną omawianego systemu jest regularna praca w weekendy, w tym w niedzielę, pracodawca nie jest w takim przypadku zobowiązany do zapewnienia pracownikowi co najmniej co czwartej niedzieli wolnej od pracy. Nie musi także pracownikowi weekendowemu udzielać dnia wolnego za pracę w niedzielę (art. 15110 i art. 15111 K.p.).
Przykład umowy o pracę dla pracownika zatrudnionego w systemie weekendowym
|
Hotel "Klasyczny" |
Wrocław, dnia 25 maja 2011 r. |
|
zawarta w dniu 25 maja 2011 r. między: Marcinem Turoniem, właścicielem hotelu "Klasyczny" we Wrocławiu przy ul. Odkrywców 12, a Krystyną Fabicką, zamieszkałą przy ul. Diamentowej 6/22 we Wrocławiu, na: czas określony do 30 września 2011 r. § 1 Strony ustalają następujące warunki zatrudnienia: 1) rodzaj umówionej pracy: pokojowa; 2) miejsce wykonywania pracy: hotel "Klasyczny" we Wrocławiu, ul. Odkrywców 12; 3) wymiar czasu pracy: praca w piątki, soboty i niedziele, w godzinach od 1000 do 2200 w wymiarze 0,9 etatu; 4) wynagrodzenie: 1.500 zł brutto miesięcznie; 5) inne warunki zatrudnienia: przekroczenie 36 godzin pracy przeciętnie w tygodniu w przyjętym okresie rozliczeniowym będzie opłacane jak za pracę nadliczbową*. § 2 Termin rozpoczęcia pracy: 1 czerwca 2011 r. § 3 Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. |
|
Marcin Turoń właściciel |
Krystyna Fabicka pracownik |
*) dotyczy zatrudnienia w ramach niepełnego wymiaru czasu pracy |
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06. 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)
Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2010 r. nr 214, poz. 1407 ze zm.)
autor: Agata Barczewska
Gazeta Podatkowa nr 46 (774) z dnia 2011-06-09
