Urlop tacierzyński może trwać nawet 23 tygodnie. Ale decyzja leży po stronie matki
Urlop tacierzyński często jest mylony z urlopem ojcowskim. Choć nie powinno to dziwić, ponieważ obydwa dotyczą de facto tej samej osoby w tej samej sytuacji, to ze względu na okoliczności są to dwie całkiem inne instytucje. Podczas gdy urlop ojcowski może potrwać maksymalnie 2 tygodnie, urlop tacierzyński może wydłużyć się nawet do 23 tygodni. Na czym polega więc urlop tacierzyński i skąd się bierze jego wymiar? Wyjaśniamy.
Urlop tacierzyński przede wszystkim nie ma jednego standardowego wymiaru. Dni wolne przyznane ojcu do sprawowania opieki nad dzieckiem lub dziećmi zależą od liczby potomstwa, które wymaga doglądnięcia, oraz decyzji matki. Urlop tacierzyński, w przeciwieństwie bowiem do urlopu ojcowskiego, bierze się wprost z urlopu macierzyńskiego.
Urlop tacierzyński to nic innego jak urlop macierzyński przeniesiony z matki na małżonka. Kodeks pracy przewiduje taką możliwość w art. 180 pod paragrafem czwartym: "Pracownica, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu i powrócić do pracy". Może się to jednak stać wyłącznie w dwóch wypadkach:
- gdy pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta ojciec (w formie urlopu tacierzyńskiego),
- gdy przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony ojciec dziecka, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.
Jak widać więc to, czy dojdzie do urlopu tacierzyńskiego, zależy do decyzji matki, która musi zrzec się swojego prawa do urlopu macierzyńskiego. Następnie, gdy już dojdzie do zrzeczenia się przez matkę dzieci prawa do urlopu wychowawczego, prawo to przejmuje ojciec, który rozpoczyna urlop tacierzyński. Jego wymiar ściśle powiązany jest z liczbą urodzonych dzieci.
W związku z liczbą dzieci ojciec może otrzymać różną liczbę tygodni do spędzenia na urlopie tacierzyńskim:
- w przypadku urodzenia się jednego dziecka ojciec otrzyma 6 tygodni urlopu tacierzyńskiego,
- w przypadku urodzenia się dwójki dzieci ojciec otrzyma 17 tygodni urlopu tacierzyńskiego,
- w przypadku urodzenia się trójki dzieci ojciec otrzyma 19 tygodni urlopu tacierzyńskiego,
- w przypadku urodzenia się czwórki dzieci ojciec otrzyma 21 tygodni urlopu tacierzyńskiego,
- w przypadku urodzenia się piątki lub większej liczby dzieci ojciec otrzyma 23 tygodni urlopu tacierzyńskiego.
Urlop tacierzyński nie podlega podziałowi. Urlop tacierzyński możemy wykorzystać wyłącznie w całości w momencie, gdy nastąpi rezygnacja z niego ze strony matki. Ubezpieczony ojciec, który stara się o urlop tacierzyński, powinien złożyć wniosek u pracodawcy, który nie może otrzymać go później niż na 7 dni przed rozpoczęciem urlopu tacierzyńskiego. W samym zakładzie pracy pracownik musi zgłosić przejęcie urlopu macierzyńskiego od matki i przejście na urlop tacierzyński na 14 dni przed rozpoczęciem urlopu tacierzyńskiego.
Urlop tacierzyński jest płatny i ojciec pozostający w czynnej opiece nad dziećmi w zastępstwie matki może liczyć na zasiłek. Jednak to, jaką ten osiągnie kwotę w złotówkach, nie jest precyzowane przepisami. Zgodnie bowiem z prawem ojciec ma prawo do uzyskania zasiłku macierzyńskiego za przebywanie na urlopie tacierzyńskim, a wysokość świadczenia to 100 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego przez ostatni rok. Oznacza to więc w praktyce, że miesięczny przychód nie powinien się zmienić.
W szczególnym wypadku ojciec może otrzymać 80 proc. zasiłku, jeśli matka dziecka złoży wniosek o udzielenie jej urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Działanie matki nie może jednak nastąpić później niż 21 dni po porodzie.
Przemysław Terlecki
