Zwolnienie z podatku do 26. roku życia. Na czym polega i co warto wiedzieć?

Ulga polega na zwolnieniu z obowiązku płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) osób, które nie ukończyły dwudziestego szóstego roku życia. Dzięki temu wynagrodzenie netto (czyli "na rękę") jest wyższe niż w przypadku standardowego opodatkowania.

Ulga dotyczy osób fizycznych, które nie ukończyły 26 lat i które uzyskują przychody z określonych źródeł. Są to przede wszystkim:

• Umowa o pracę - najczęściej spotykana forma zatrudnienia w Polsce.
• Umowa zlecenie - bardzo popularna wśród studentów i młodych ludzi podejmujących pracę dorywczą.
• Praktyki absolwenckie i staże uczniowskie - pod warunkiem, że są one odpłatne i spełniają wymogi określone w przepisach.
  

Przychody uzyskane po dniu 26. urodzin nie są uwzględniane w uldze, choćby dotyczyły należności, które przysługują na podstawie umów zawartych przed tym dniem lub z tytułu pracy wykonanej przed tym dniem. Prawo do ulgi posiada się włącznie z dniem urodzin, zatem jeśli ktoś urodził się na przykład 2 sierpnia, to aby jego wynagrodzenie nie zostało opodatkowane, powinien je otrzymać najpóźniej 2 sierpnia.

Jednocześnie należy pamiętać, że jest wiele źródeł dochodów, których ulga nie obejmuje. Są to, między innymi:

• Umowa o dzieło - mimo że jest bardzo popularna, szczególnie w branżach kreatywnych, nie daje prawa do ulgi.
• Działalność gospodarcza - młodzi przedsiębiorcy nie mogą skorzystać z tego zwolnienia, niezależnie od formy opodatkowania, którą wybiorą. Nawet, jeśli wybiorą zasady ogólne, to nie będą mogli skorzystać z ulgi.
• Kontrakty menedżerskie i powołania - również nie kwalifikują się do ulgi.

Niestety czasami istnienie ulgi może prowadzić do nadużyć - na przykład tworzenia fikcyjnych umów zlecenie dla syna lub córki, by móc za ich pośrednictwem wyciągać zyski ze spółki, nie odprowadzając od nich podatku.

Ulga nie oznacza niestety całkowitej wolności od podatku dochodowego bez żadnych ograniczeń. Ustalony został limit przychodów objętych ulgą, który wynosi 85 528 złotych rocznie.

Oznacza to, że jeśli młoda osoba zarobi w ciągu roku kwotę niższą lub równą, to nie zapłaci ani grosza podatku dochodowego. Jeśli jednak jej przychód przekroczy ten limit, nadwyżka będzie opodatkowana według ogólnych zasad.

Przykład:

Pracownik ma 24 lata i zarobił 90 000 złotych w 2025 roku:

• 85 528 złotych jest zwolnione z PIT,
• 4472 złotych podlega opodatkowaniu według skali podatkowej.

W tym wypadku czeka jednak kolejne pozytywne zaskoczenie, mianowicie nic nie stoi na przeszkodzie, by ulgę PIT dla młodych łączyć z kwotą wolną od podatku, która wynosi 30 000 złotych. Tym samym kwota, od której młody pracownik nie odprowadzi żadnego podatku, wzrasta do 115 528 złotych. Dopiero po jej przekroczeniu zacznie się płacić należy zacząć płacić podatek w wysokości 12 proc. od nadwyżki.

Co ciekawe, jeśli w danym roku uzyskało się jedynie przychody objęte ulgą dla młodych, nie trzeba składać zeznania podatkowego PIT. Należy je natomiast złożyć, jeśli przekroczyło się limit zwolnienia, uzyskano przychody ze źródeł nieobjętych zwolnieniem (na przykład umowy o dzieło), chce się skorzystać z odliczeń w PIT (na przykład ulgi na dzieci), lub chce się uzyskać zwrot nadpłaconego podatku. Jeżeli składa się zeznanie, to wykazuje w nim również przychody objęte ulgą. Ma to charakter informacyjny i służy temu, aby prawidłowo wypełnić pozostałe pozycje zeznania.

Warto też pamiętać, że jeśli oboje małżonkowie spełniają warunki do skorzystania z ulgi, to limit w wysokości 85 528 złotych przysługuje odrębnie każdemu z nich. Oznacza to, że niewykorzystana przez jednego z małżonków część limitu z danego roku nie podlega rozliczeniu w ramach limitu, który przysługuje drugiemu małżonkowi, ani nie zwiększa limitu przysługującego w kolejnych latach.

Wynagrodzenie netto pracowników znacząco zmieniają się w momencie osiągnięcia przez nich 26. roku życia. Pracownicy, którzy korzystali ze zwolnienia z podatku dochodowego, po ukończeniu 26 lat zaczynają płacić podatek, co wpływa na wysokość ich wynagrodzenia netto. Na przykład pracownik z wynagrodzeniem brutto 7000 złotych przed ukończeniem 26. roku życia może otrzymać około 5500 złotych netto. Po osiągnięciu tego wieku jego wynagrodzenie netto spada do około 5100 złotych, co oznacza istotną różnicę w miesięcznym budżecie.

Zwolnienie dotyczy tylko podatku dochodowego, a nie wszystkich obciążeń, jakie potrącane są z wynagrodzenia.

Młoda osoba, o ile nie posiada statusu studenta, nadal opłaca składki ZUS i składkę zdrowotną, a więc:

• Składki emerytalne i rentowe,
• Składkę chorobową (jeśli chce korzystać z zasiłków),
• Składkę zdrowotną, która od 2022 roku nie jest już odliczana od podatku.
  

W większości przypadków nie trzeba podejmować żadnych dodatkowych działań - jeśli pracodawca wie, że pracownik nie ma skończonego 26. roku życia, automatycznie stosuje zwolnienie z podatku.

Istnieje jednak możliwość złożenia oświadczenia o rezygnacji z ulgi. W tym wypadku oświadczenie należy złożyć na piśmie płatnikowi składek (na przykład pracodawcy). Nie ma urzędowego wzoru wniosku, zatem oświadczenie podatnik powinien zredagować samodzielnie i składać je odrębnie za każdy rok podatkowy.

Złożenie wniosku może uchronić przed koniecznością dopłaty podatku w rozliczeniu rocznym, w sytuacjach, gdy w trakcie roku uzyskuje się przychody od różnych płatników, z których każdy ma prawo do zastosowania ulgi.

Zwolnienie z podatku dochodowego do 26. roku życia to realne wsparcie finansowe dla młodych osób pracujących legalnie na podstawie, między innymi, umowy o pracę lub zlecenia. Dzięki temu wynagrodzenie "na rękę" jest wyższe, co może pomóc w usamodzielnieniu się, studiowaniu czy oszczędzaniu na przyszłość. Warto jednak pamiętać o takich kwestiach jak limit przychodów, czy zakres źródeł dochodów objętych ulgą, aby uniknąć błędów i móc w pełni korzystać ze zwolnienia.

Grzegorz Hatala, adwokat, doradca podatkowy

Hatala & Storto Podatki