Co warto wiedzieć o Mieszkaniu plus

- Mieszkanie plus to program powszechny i dostępny dla wszystkich Polaków. Budujemy mieszkania w całym kraju - nie tylko w dużych miastach, ale także w mniejszych miejscowościach, po prostu tam gdzie jest potrzeba mieszkań - mówi Interii Grzegorz Muszyński, członek zarządu BGK Nieruchomości, instytucji rządowej odpowiedzialnej za realizację programu.

Celem programu jest zwiększenie liczby dostępnych cenowo mieszkań dla osób o dochodach nie pozwalających na zakup dachu nad głową za gotówkę lub na zaciągnięcie kredytu. Będą to mieszkania na wynajem bądź z dojściem do własności. Aby zakwalifikować się do najmu, trzeba spełnić określone przez lokalny samorząd kryteria społeczne, oraz posiadać zdolność czynszową.

- Mieszkanie plus uzupełnia rynek o brakujący element - mieszkania o niższej cenie najmu. Dzięki temu skorzystają z niego ludzie, którzy nie mogą sobie pozwolić na zaciągnięcie kredytu, ale też nie kwalifikują się na mieszkania z zasobu komunalnego - dodaje Grzegorz Muszyński.

Za realizację części komercyjnej programu Mieszkanie plus, czyli budowy mieszkań na wynajem o niskim czynszu, jest odpowiedzialna spółka BGK Nieruchomości. W tym celu został utworzony Fundusz Sektora Mieszkań dla Rozwoju, który inwestuje w nowe projekty mieszkaniowe. W tej chwili Fundusz prowadzi analizy licznych lokalizacji zgłoszonych przez samorządy, spółki Skarbu Państwa oraz podmioty prywatne. Tych analizowanych lokalizacji fundusz ma już ponad 300 i mogłoby na nich powstać ponad 100 tys. mieszkań o łącznej wartości ponad 20 mld zł.

Miasta, a także inwestorzy, borykają się z kilkoma problemami. W miastach coraz trudniej o atrakcyjny, dobrze skomunikowany grunt, który można kupić w przystępnej cenie. Wobec tego inwestorzy kupują częściej działki, które znajdują się na obrzeżach miast. Inwestor ponosi też często dodatkowe koszty związane z koniecznością uzbrojenia terenu, czy uzyskaniu wszystkich pozwoleń, a te procesy znacznie opóźniają budowę.

Tu z pomocą przychodzi specustawa mieszkaniowa, która nie tylko pomoże samorządom uporządkować przestrzeń, ale także da inwestorom nowe grunty, na których mogą powstać osiedla, m.in. w ramach programu Mieszkanie plus. Takie inwestycje dzięki specustawie będą budowane szybciej, bo przekształcenie grunty z rolnego, czy poprzemysłowego na użytek mieszkaniowy, będzie znacznie szybsze. Ważne jest jednak, że deweloper, aby zbudować mieszkania, będzie musiał spełnić określone ustawowo standardy. Ostateczne zdanie co do powstania inwestycji - bez zgody Rady Gminy inwestycja nie ruszy.

Metodą na dobrze zaprojektowaną i zagospodarowaną przestrzeń w miastach mogą być też konkursy organizowane przy współpracy BGK Nieruchomości na projekty architektoniczno-urbanistyczne osiedli. W myśl tych konkursów, projektowane osiedla nie tylko muszą być funkcjonalne i dobrze komponować się z otoczeniem, ale powinny być samowystarczalne i jednocześnie dostępne dla okolicznych mieszkańców. Nie chodzi w nich o wykorzystanie w jak największym stopniu powierzchni i wybudowanie na niej maksymalnej liczby mieszkań. Organizatorzy powtarzają, że ma to być przyjazna do życia okolica. Takich konkursów BGKN ogłosił już 7. Ostatnie zostały ogłoszone pod koniec sierpnia i dotyczyły budowy ok. 1,5 tys. mieszkań na trzech działkach we Wrocławiu. Natomiast w Warszawie, w Katowicach oraz w Krakowie konkursy zostały już rozstrzygnięte.

Mieszkanie plus to także nowe technologie - w tym zakresie został uruchomiony inny konkurs, w którym uczestnicy muszą zaprojektować zabudowę mieszkaniową z prefabrykatów. Celem tego konkursu jest wypracowanie takich rozwiązań, które będą mogły być wykorzystywane nie tylko w rządowym programie, ale także zainteresują prywatnych inwestorów. BGKN chce stworzyć system prefabrykacji, który przyczyni się do szybszego i tańszego budowania. Rozstrzygnięcie konkursu zaplanowano w pierwszej połowie grudnia br.

Jakie będą koszty budowy mieszkań w ramach programu? To wszystko zależy od lokalizacji inwestycji. Będą się one różnić w zależności od wielkości miasta, jednak zawsze ceny najmu będą niższe - średnio o 20 proc. Od tych, które oferuje lokalny rynek komercyjny. Ponadto rząd od stycznia 2019 roku uruchomi program dopłat do czynszów tzw. Mieszkanie na Start.

"Liczymy, że program dopłat do czynszów obejmie 30 tys. polskich gospodarstw domowych rocznie. To ma być dla nich zastrzyk finansowy, który pomoże im w początkowych latach najmu, ułatwi życiowy start" - mówi Interii wiceminister inwestycji i rozwoju Artur Soboń.

Rząd planuje, że pierwsze dopłaty miałyby być przyznawane w 2019 roku i przewidziano na ten cel 400 mln zł. W 2020 roku byłoby to 800 mln zł, w 2021 r. - 1,2 mld zł, w 2022 r. - 1,6 mld zł, a począwszy od 2023 roku do 2027 roku ma to być 2 mld zł rocznie. Dopłaty będą przysługiwały nie tylko w przypadku wynajmu ale także jeśli najemca wybierze opcję dochodzenia do własności lokalu.

W ramach programu Mieszkanie plus gotowe mieszkania stoją już w Białej Podlaskiej (186 mieszkań) i gminie Jarocin (258 mieszkań w trzech lokalizacjach). Stawka czynszu w Białej Podlaskiej wynosi 13,75 za mkw., a w Jarocinie 12 zł. za mkw.

Kryteria najmu można podzielić na dwie grupy - finansowe rozumiane jako minimalna zdolność czynszowa, którą określa spółka BGK Nieruchomości i tak zwane społeczne, które stanowi samorząd - np. w Białej Podlaskiej były preferowane rodziny z dziećmi, a także rodziny wychowujące dziecko z niepełnosprawnością.

W Polsce w ramach programu Mieszkanie plus w budowie jest ponad tysiąc mieszkań m.in. w Kępnie, przy ul. Przemysłowej powstają 2 budynki, które pomieszczą 36 mieszkań. Przewidywany termin oddania mieszkań do użytku to jesień 2018 roku. Po nowym roku zostaną także oddane mieszkania m.in. w Gdyni i Wałbrzychu. W Gdyni, w dzielnicy Wielki Kack powstaje osiedle, które pomieści ponad 170 mieszkań. Z kolei w Wałbrzychu, przy ul. Husarskiej powstają budynki, w których znajdzie się ponad 200 mieszkań. Kolejna duża inwestycja powstaje w Katowicach, przy ul. Górniczego Dorobku. Osiedle Nowy Nikiszowiec pomieści ponad 500 mieszkań, a przewidywany termin oddania mieszkań to IIIQ 2020 roku.

Rządowy program Mieszkanie plus ma też dawać impuls samorządom do powiększania swoich zasobów komunalnych. W tym celu Bank Gospodarstwa Krajowego prowadzi nabory do programów wspierających budowę takich lokali.

tw