Podatki. To będzie kluczowa dla naszych kieszeni decyzja MF

W Polskim Ładzie znacznie podniesiono kwotę wolną od podatku do 30 tys. zł (wcześniej dla większości podatników wynosiła 3 tys. zł), a drugi próg z 85,5 tys. zł do 120 tys. zł, ale nastąpiło to po raz pierwszy od ponad dekady.

Nowa wersja reformy podatkowej zakłada obniżenie podatków, ale nie ma w niej  automatycznej waloryzacji kwoty wolnej i drugiego progu podatkowego.  To oznacza, że korzyści z obniżki będą szybko topniały. Tym bardziej, że 9-procentowa składka zdrowotna będzie pobierana od rosnących wynagrodzeń i nie będzie odliczana.

Wiceminister Artur Soboń pytany o to przez Interię powiedział, że jeśli w trakcie konsultacji zaproponowany zostanie dobry i adekwatny mechanizm automatycznej waloryzacji obu tych kwot, zostanie wzięty pod uwagę. Na uwzględnienie takiego mechanizmu liczą także eksperci Instytutu Emerytalnego, którzy w ramach konsultacji ustawy przekazali pismo z taka propozycją.

- Niezaprzeczalnie brak waloryzacji kwoty wolnej od podatku oraz kwoty, od której obowiązuje wyższy podatek, jest de facto podnoszeniem obciążenia podatkowego - podkreśla Grzegorz Chłopek, ekspert Instytutu Emerytalnego. I podaje obrazowe wyliczenia, efektów zamrożenia obu kwot w ostatniej dekadzie.

- W latach 2009-2021 mieliśmy w zasadzie do czynienia z zamrożoną skalą podatkową. O ile w 2009 roku kwota 85,5 tysiąca zł (próg, od którego liczyło się podatek 32 proc.) odpowiadała ponad 27 przeciętnym pensjom jakie rząd prognozował w ustawie budżetowej, o tyle w 2021 r. ta kwota odpowiadała już tylko 15 takim miesięcznym wypłatom. W ciągu 10 lat liczba osób płacących 32-proc. podatek zwiększyła się z 387 295 (2009 r.) do 1 234 363 (w 2019 r. - ostatnie dostępne dane na stronach MF). Myślę, że w 2021 r. było to już ponad 1,55 mln osób - cztery razy więcej niż w 2009 roku - wylicza.

Eksperci IE proponują wskaźnik, który ich zdaniem  może być wpisany do ustawy  jako mechanizm automatycznej waloryzacji. Tym bardziej, że jest już on stosowany, choć do innych celów, ale doskonale się sprawdza.  

- Jako Instytut Emerytalny postanowiliśmy zaproponować najbardziej sensowny mechanizm, który od lat z powodzeniem funkcjonuje kontach emerytalnych IKZE, IKZE, PPE (limity wpłat) oraz jako limit dla składek emerytalnych płaconych do ZUS - tłumaczy Grzegorz Chłopek.

- Zważając, że w regulacjach prawnych określających ramy systemu emerytalnego funkcjonuje pojęcie: przeciętne prognozowane wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej na dany rok określane w ustawie budżetowej lub ustawie o prowizorium budżetowym lub w ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone możliwym i zasadnym jest zastosowanie tego pojęcia do innych celów prawa podatkowego - czytamy w piśmie przesłanym MF,  podpisanym przez ekspertów Instytutu  Emerytalnego,  Antoniego Kolka i Grzegorza Chłopka.

Proponują następujące rozwiązanie automatycznej waloryzacji progu podatkowego oraz kwoty wolnej poczynając od 2023 roku:

Kwota progu podatkowego (obecnie 120 000 zł) wynosi 20-krotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok określonego w ustawie budżetowej lub ustawie o prowizorium budżetowym lub w ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone.

Limit kwoty wolnej (obecnie 30 000 zł) wynosi 5-krotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia. W przypadku gdy kwoty ustalone w ten sposób będą niższe od kwot ogłoszonych w poprzednim roku kalendarzowym, obowiązują kwoty ogłoszone w poprzednim roku. Ponieważ zmiana progów nie może być niekorzystna dla podatników (nie może spaść), ogłoszenie kwot przed końcem roku, ale po listopadzie, powinno być zdaniem ekspertów IE dopuszczalne.

Obecnie projekt zmian w podatkach jest w drugiej rundzie konsultacji, uwagi już zostały zgłoszone, a trwają już spotkania z organizacjami, które biorą udział w konsultacjach.

Monika Krześniak-Sajewicz