Tarcza: Skarga na organ podatkowy w czasie epidemii COVID-19

Terminy procesowe w postępowaniach sądowoadministracyjnych miały być zawieszone na czas trwania epidemii COVID-19. Takie rozwiązanie przewidywał art. 15zzs ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (...).

Przepis ten uchyliła jednak tarcza 3.0. Terminy procesowe w sprawach sądowoadministracyjnych, których bieg z powodu epidemii koronawirusa nie rozpoczął się lub został zawieszony, zaczęły biec lub biegną dalej od 24 maja 2020 r. Podatnicy - mimo trwania stanu epidemii - muszą więc pilnować terminów do wniesienia skargi na działania organów podatkowych: decyzje, postanowienia kończące postępowanie czy indywidualne interpretacje przepisów podatkowych.

Skargę należy wnieść za pośrednictwem organu, którego działanie (lub bezczynność) jest skarżone. Można ją złożyć w formie papierowej lub przesłać przez internet. W tym drugim przypadku należy ją przekazać na elektroniczną skrzynkę podawczą organu podatkowego na platformie ePUAP. Skarga musi zawierać: oznaczenie sądu, dane stron (także ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników), określenie przedmiotu sporu, wskazanie kwestionowanego aktu, sprecyzowanie naruszenia prawa lub interesu prawnego, wykaz załączników.

Wymagane jest podanie odpowiedniego identyfikatora wnoszącej ją strony. Chodzi o numer PESEL - w przypadku osób fizycznych albo numer KRS, REGON lub NIP - w odniesieniu do osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. W skardze składanej przez internet należy ponadto zawrzeć adres elektroniczny (na platformie ePUAP). Jeżeli nie zostanie on podany, sąd przyjmie, że właściwy jest adres elektroniczny, z którego pismo zostało przesłane. Skarga wnoszona przez internet, także załączniki do niej, muszą być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. W przypadku skargi i załączników składanych w formie elektronicznej nie dołącza się ich odpisów.

Bez konieczności wizyty w sądzie - bo on-line - można również przeglądać akta sprawy sądowoadministracyjnej. Są one udostępniane za pośrednictwem portalu PASSA.

W internecie można przeglądać akta prowadzone w formie elektronicznej. Sądy administracyjne, wychodząc naprzeciw powszechnym oczekiwaniom, umożliwiają również dostęp do odwzorowań cyfrowych akt prowadzonych w postaci tradycyjnej (papierowej). Wymaga to jednak uprzedniego przekształcenia dokumentów do formy elektronicznej. Przekształcenia dokonuje się poprzez sporządzenie uwierzytelnionej kopii. Jeżeli pełne przekształcenie do postaci elektronicznej jest niemożliwe z powodów technicznych albo niezasadne ze względu na koszty związane w szczególności z objętością lub stanem zachowania dokumentu, w postaci elektronicznej przechowuje się podstawowe dane pozwalające na identyfikację dokumentu, informacje istotne dla sprawy oraz możliwe do przekształcenia fragmenty dokumentu.

Warunkiem przeglądania akt w internecie jest wystąpienie do sądu administracyjnego prowadzącego daną sprawę z wnioskiem o ich udostępnienie. Wniosek ma prawo złożyć strona, uczestnik postępowania lub pełnomocnik. NSA udostępnia na swojej stronie internetowej (www.nsa.gov.pl) jego wzory: WN-1 (dla strony/uczestnika/przedstawiciela) oraz WN-2 (dla pełnomocnika). Wniosek można przesłać pocztą lub przekazać przez internet na elektroniczną skrzynkę podawczą właściwego sądu administracyjnego na ePUAP. Akta sprawy powinny być udostępnione - na automatycznie utworzonym koncie na portalu PASSA - w terminie do 5 dni roboczych od złożenia wniosku. Kolejne dokumenty związane ze sprawą można przeglądać na podstawie raz przyznanego dostępu bez składania dodatkowych podań. Do portalu PASSA trzeba zalogować się przy pomocy podpisu zaufanego (co wymaga posiadania profilu zaufanego) lub kwalifikowanego podpisu elektronicznego.

Odmrożenie terminów procesowych nie oznacza powrotu do zwykłego trybu pracy sądów administracyjnych. W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich rozprawy odbywają się zdalnie, tj. przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku, a osoby w niej uczestniczące nie muszą przebywać w budynku sądu.

Stanowi tak art. 15zzs⁴ § 2 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (...). Rozprawa może odbyć się formie tradycyjnej (bez użycia wspomnianych urządzeń), jeżeli nie spowodowuje to nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w niej uczestniczących, np. musi być zachowany między nimi wymagany przepisami dystans.

Sprawy wymagające przeprowadzenia rozprawy mogą być rozpoznane na posiedzeniu niejawnym (w składzie trzech sędziów). Przewodniczący może zarządzić takie posiedzenie, jeżeli uzna rozpoznanie sprawy za konieczne, a przeprowadzenie rozprawy mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w niej uczestniczących i nie można przeprowadzić jej zdalnie. Ponadto posiedzenia niejawne odbywają się w przypadku spraw rozpoznawanych w trybie uproszczonym. Taki tryb może być zastosowany na wniosek strony i za zgodą pozostałych stron. Wniosek można przesłać pocztą lub przekazać przez internet na elektroniczną skrzynkę podawczą sądu administracyjnego na ePUAP.

1) decyzja lub postanowienie są dotknięte wadą nieważności wskazaną w art. 156 § 1 K.p.a. (Dz. U. z 2020 r. poz. 256 ze zm.), art. 247 § 1 Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.) lub w innych przepisach albo zostały wydane z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania,

2) strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie 14 dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy,

3) przedmiotem skargi jest postanowienie wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także postanowienie rozstrzygające sprawę co do istoty oraz postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie,

4) przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania,

5) decyzja została wydana w postępowaniu uproszczonym, o którym mowa w dziale II w rozdziale 14 K.p.a.,

6) organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny (sąd może na żądanie skarżącego rozpoznać sprawę na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości).

Podstawa prawna:  Ustawa z dnia 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 ze zm.)

Małgorzata Żujewska
"Gazeta Podatkowa" nr 46 (1712) z dnia 2020-06-08

Biznes INTERIA.PL na Twitterze. Dołącz do nas i czytaj informacje gospodarcze