Porażka strategii wobec Rosji. Niemcy szukają nowych możliwości
Niemcy mają złą prasę, bo ich strategia oswajania Rosji poprzez pogłębianie z nią współpracy skończyła się fiaskiem. Ale Polska i tak będzie dla Niemiec coraz ważniejsza, a Niemcy - dla Polski. Oba kraje są skazane na strategiczne sojusze w wielu dziedzinach. Pytanie, na które nie znamy odpowiedzi, brzmi czy polski rząd będzie sobie zdawał z tego sprawę, i czy będzie chciał wykorzystać te szanse.
Kiedy mówimy - Niemcy - to o czym mówimy? Niemcy są najważniejszym partnerem handlowym Polski, trafia tam 28,7 proc. polskiego eksportu (dane GUS na koniec 2021 roku), a pochodzi ponad 20 proc. towarów sprowadzanych do Polski. Inwestycje zagraniczne z Niemiec w Polsce osiągnęły wartość przekraczającą 42 mld euro.
Coraz więcej polskich firm nie tylko eksportuje lub importuje z Niemiec, ale zaczyna na tamtym rynku prowadzić działalność produkcyjną lub usługową. Polska jest natomiast piątym partnerem handlowym Niemiec. Czy tak będzie dalej?
- Polska dla Niemiec jest coraz ważniejsza - powiedział podczas debaty Europejskiego Kongresu Gospodarczego Lars Gutheil, dyrektor generalny Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej.
Tymczasem gospodarka Niemiec stoi przed globalnymi wyzwaniami. Związane są z tym, co ekonomiści nazywają "rdzewieniem globalizacji". Bo 81,5 proc. niemieckiego PKB tworzy wolny handel międzynarodowy.
Tymczasem już od kilku lat przestrzeń handlowa ulega coraz większym zaburzeniom, a napaść Rosji na Ukrainę i wojna jeszcze bardziej podważają relacje handlowe. Na razie nie znamy odpowiedzi na pytanie, czy Niemcy nie będą miały kłopotów ze swoim eksportem wraz z odwrotem od globalizacji. A jeśli Niemcy będą miały kłopoty z eksportem - może w ślad za nimi mieć je także Polska.
Czytaj również: Połowa Niemców nie chce rosyjskich surowców
Polska liczy natomiast na to, że przenoszenie nadwerężonych przez pandemię i wojnę łańcuchów dostaw, czyli tzw. nearshoring, będący jednym z trendów odwrotu od globalizacji spowodują, że wiele z ogniw tych łańcuchów trafi do naszego kraju.
- Zmiany w łańcuchach dostaw to jedna z najważniejszych rzeczy, które będą się teraz dokonywać - mówiła podczas debaty Europejskiego Kongresu Gospodarczego Ewa Łabno-Falęcka, dyrektor ds. komunikacji i relacji zewnętrznych w Mercedes-Benz Polska.
Ale jest kilka warunków, które Polska musi spełnić, żeby łańcuchy dostaw - jeśli ich realokacja będzie postępować - trafiły nad Wisłę. Najważniejsze z nich to cyfryzacja gospodarki oraz jej "zielona" transformacja. Dotyczy to także energetyki.
- Jeśli nie poprawimy naszej kondycji pod względem niskoemisyjności będziemy raczej wypadać z tych łańcuchów niż do nich wchodzić - ostrzegała Justyna Bokajło, badaczka z Instytutu Studiów Międzynarodowych i Uniwersytetu Wrocławskiego.
BIZNES INTERIA na Facebooku i jesteś na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami
- Wojna, pandemia, zamkniecie Szanghaju mogą spowodować, że Polska będzie oczekiwaną lokalizacją np. dla firm wycofujących się z Rosji. Ale musi być bardziej "zielona" i bardziej cyfrowa - mówił Lars Gutheil.
"Zielona" energetyka, robotyzacja gospodarki (w Polsce na 10 tys. zatrudnionych pracują 52 roboty, a w Niemczech - 371), wykorzystanie cyfrowych technologii to słabe strony polskiej gospodarki, które w tej chwili zaczynają mieć kluczowe znaczenie na całym świecie. Niemcy mówią, że mogą w tym pomóc, ale wymagałoby to jednak działania strukturalnego, w które zaangażowałby się polski rząd. Tego typu umowę, o wspólnych przedsięwzięciach na rzecz budowy Przemysłu 4.0 Niemcy zawarły z Francją.
- Łańcuchy dostaw muszą być odpowiednie jeśli chodzi o cenę, jakość i ślad węglowy. To są sieci budowane latami (...) Jeśli chcemy do Polski części skróconych łańcuchów dostaw przyciągnąć, to polskie firmy musza przejść przez dwa procesy - digitalizacji i "zazieleniania" - powiedziała Ewa Łabno-Falęcka, przypominając, że Mercedes-Benz zbudował pierwszą zeroemisyjną fabrykę w Europie w Jaworze na Dolnym Śląsku.
- Niemieckie firmy bardzo Polsce pomagają jeśli chodzi o zielony porządek o dekarbonizację.
Wymagamy od naszych dostawców, żeby działali w sposób zrównoważony - dodała.
Czytaj więcej: Niemieckie uzależnienie. Gazowy układ z Putinem
Łukasz Chrabański, kierownik zagranicznego biura handlowego we Frankfurcie Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu mówi, iż dużą przeszkodą we wspólpracy, czy też próbom nawiązywania jej przez polskie firmy jest... rzucanie słów na wiatr. Opowiada jak pewne polskie przedsiębiorstwo staraniami PAIiH nawiązało relacje z niemieckim partnerem, zaprosiło go do Polski obiecując pokazanie swojego nowego produktu. Niemcy przyjechali i pytają gdzie ten produkt. I okazało się, że była to ściema, a Niemcy nie znoszą ściemy i opowiadania bajek.
Johannes von Thadden, prezes Airbus Poland zwraca uwagę, że najważniejsze pytanie, jakie zadają sobie niemieccy kontrahenci jest to, czy w Polsce będzie stabilność gospodarcza, czy partnerzy będą mogli stabilnie prowadzić biznes, i czy polski rząd będzie chciał współpracy na poziomie europejskim.
- To w jakim stopniu zrobotyzujemy biznes jest kwestią nakładów i technologii. Jeśli rząd chce przyspieszyć ten proces, to musi wybrać dobrze (...) Jeśli rząd chciałby wykorzystywać kompetencje na wysokim poziomie, Polska mogłaby dołączyć się do projektu przyszłego myśliwca. Nie wiemy, czy Polska chciałaby, czy nie - powiedział.
Nawet jednak jeśli Polska nie będzie chciała bliższej współpracy z Niemcami i z Europą w wielu strategicznych sprawach, Johannes von Thadden uważa, że i tak Polska i Niemcy będą skazane na współpracę i konieczne będzie porozumienie.
- Mam nadzieję, że Ukraina zwycięży, co oznacza bardzo mocną współpracę między Polską a Niemcami w odbudowie Ukrainy. Jeśli - nie daj Boże - Ukraina przegra, też będzie współpraca. Wtedy będzie to współpraca w obronie Europy - powiedział.
Jacek Ramotowski
