Będzie nowy fundusz ochronny dla rolników. Kto się na niego zrzuci?
Zakończono prace nad projektem ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa, który ma zabezpieczyć rolników przed niewypłacalnością pośredników. To od nich, czyli m.in. skupów i magazynów rolnych, pochodzić będą pieniądze na ewentualne odszkodowania. W tym roku, zanim zostaną zebrane, rząd wpłaci na fundusz 100 mln zł. Autorem dokumentu jest Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW).
W uzasadnieniu do projektu wskazano, że obecne przepisy - m.in. ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - nie gwarantują uzyskania zapłaty za sprzedane produkty rolne w sytuacji, gdy pośrednik stają się niewypłacalny.
"Odzyskanie należności za sprzedane produkty rolne nie zawsze jest także możliwe w wyniku postępowania upadłościowego prowadzonego w trybie przepisów Prawa upadłościowego" - czytamy w uzasadnieniu. Rolnicy nie mogą się też ubezpieczyć od upadłości pośredników, bo unijne przepisy nie przewidują dopłat do składek ubezpieczenia od ryzyka upadłości firm skupujących od nich produkty.
Przepisy projektu zakładają, że rolnik będzie mógł wystąpić o rekompensatę w przypadku "niemożności zaspokojenia należności za zbyte produkty rolne przez podmiot, który jest niewypłacalny".
Zanim zapadnie decyzja o przyznaniu rolnikowi pomocy, KOWR będzie występował do upadłej firmy o potwierdzenie braku wypłaty z tytułu należności za otrzymane produkty rolne. Pieniądze będą wypłacane "jako iloczyn określonej przez ministra właściwego do spraw rynków rolnych w drodze rozporządzenia procentowej stawki rekompensaty i sumy należności netto". Co roku, najpóźniej 31 maja, będzie publikowane rozporządzenie z obowiązującą stawką rekompensaty.
Postanowiono, że docelowo składkami na niego zostaną obciążone "podmioty prowadzące skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych". Wielkość opłat będzie wynosiła 0,25 proc. wartości netto nabywanych przez te firmy produktów rolnych. Przekazywane pieniądze trafią na wyodrębniony rachunek bankowy administrowany przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. KOWR będzie też upoważniony do dysponowania środkami znajdującymi się na tym rachunku.
Zgodnie z projektem ustawy, wniosek o rekompensatę rolnicy będą składać do właściwego dyrektora oddziału terenowego KOWR. Będą mieli na to czas "w okresie od 1 lutego do 31 marca roku następującego po roku, w którym ustalona została niewypłacalności podmiotu" lub "w okresie od 1 lutego do 31 marca w drugim roku po roku, w którym ustalona została data niewypłacalności podmiotu".
Celem powstania funduszu jest zapewnienie poszkodowanym możliwości kontynuowania działalności rolniczej. Aby ustawa weszła w życie, musi zostać zaakceptowana nie tylko przez polski parlament i prezydenta, ale również przez Komisję Europejską.
Ewa Wysocka
