Excelsa sposobem na kryzys kawy. Odporna na choroby i klimat
Na rynku kawy na całym świecie trwa kryzys. Kończą się zapasy, magazyny są puste a ceny robusty i arabiki najwyższe od 50 lat. Przyczyną są zmiany klimatyczne. Eksperci twierdzą, że ratunkiem może być excelsa - ignorowany dotąd gatunek kawy, którego krzewy są odporne na choroby i zmiany klimatu.
Za kryzys odpowiadają przede wszystkim mniejsze zbiory największych producentów ziaren - w Brazylii i Wietnamie. W magazynach topnieją zapasy kawy i rosną koszty transportu oraz produkcji. W ciągu niespełna roku ceny arabiki i robusty wzrosły o 70 proc., do poziomu sprzed pół wieku. Sytuacji nie zaradzą też ubiegłoroczne zbiory, które przez susze i intensywne opady deszczu są o 12 proc. mniejsze.
Nie można liczyć na obniżenie cen wypuszczając na rynek zapasy i podnosząc podaż. Okazuje się bowiem, że rolnicy sprzedali już większość zbiorów. - Nigdy nie mieliśmy tak niskich zapasów w lutym, okresie wciąż odległym od nowych zbiorów. Nie dotyczy to tylko nas, tak jest wszędzie - mówi Willian Cesar Freiria z Cocapec, trzeciej największej spółdzielni kawowej w Brazylii.
Trudna sytuacja na rynku może okazać się szansą dla mniej popularnej odmiany kawy - excelsy. Gatunek został odkryty ponad 100 lat temu w Sudanie Południowym w zachodniej Afryce i po latach zyskuje na popularności. Plantacje excelsy na świecie są jednak niewielkie. Ta odmiana stanowi obecnie około 1,5 proc. światowej produkcji i kupić ją można głównie przez internet.
Kawa ta jest też uprawiana w Azji Południowo-Wschodniej, szczególnie w Wietnamie, Indonezji i na Filipinach. “Excelsa to troszkę połączenie arabiki i robusty” - cytuje założyciela rodzinnej palarni kawy Coffee & Sons Daniela Ćwikłę portalspozywczy.pl. Gatunek ma duże ziarna i średnią zawartość kofeiny.
Na kryzysową sytuację główny wpływ mają zmiany klimatyczne. Dla Brazylii zeszłoroczna susza była jedną z najgorszych w historii kraju. Tymczasem drzewa excelsy są bardziej odporne na szkodniki i choroby - mają głębokie korzenie i gruby pień, który może osiągnąć nawet 15 m wysokości. Mogą rozwijać się w ekstremalnych warunkach, takich jak upał. Zdaniem ekspertów, gatunek daje nadzieję na dobre zbiory nawet w trudnej sytuacji pogodowej, w której inne gatunki kawy nie mają szans na obfite plony.
Od kilku lat trwają testy mające na celu zbadać skład i charakterystykę gatunku. “Wstępne wyniki są obiecujące” - zapewnia portal time.com. Okazuje się, że drzewa są w stanie wytrzymać ciepło znacznie lepiej niż inne gatunki, co jest ważne w ekstremalnych warunkach pogodowych. Aby zwiększyć produkcję excelsy, firmy szkolą rolników i dają im sadzonki, a jeśli trzeba - pomagają w uprawie.
