Marek Chmaj

Chmaj ukończył Zespół Szkół Elektronicznych i Telekomunikacyjnych w Przemyślu. W młodości należał do Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej. Jego dalsza edukacja była związana z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS), gdzie ukończył studia w dwóch kierunkach – nauki polityczne w 1993 roku i prawo w 1994 roku. 

W tym samym roku uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie pracy o transformacji politycznej w Polsce, skupiającej się na Sejmie X kadencji. W 2001 roku na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku uzyskał stopień doktora habilitowanego, prezentując rozprawę dotyczącą polskiego Sejmu w latach 1991–1997. 

 

Kariera Chmaja rozwijała się dynamicznie, a w 2009 roku, mając zaledwie 39 lat, otrzymał tytuł profesora nauk prawnych, co czyniło go jednym z najmłodszych profesorów w tej dziedzinie w Polsce. 

Marek Chmaj jest autorem ponad 40 książek oraz ponad 200 artykułów naukowych. Współtworzył również ponad 100 opinii prawnych, które były zamawiane przez kluczowe instytucje państwowe, takie jak Sejm, Senat, Kancelaria Prezydenta RP i ministerstwa. 

 

Jako nauczyciel akademicki pełnił funkcje kierownicze na wielu uczelniach. Był dziekanem Wydziału Administracji w Wyższej Szkole Gospodarowania Nieruchomościami w Warszawie oraz kierownikiem Katedry Prawa Konstytucyjnego na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. Obecnie związany jest z Uniwersytetem SWPS w Warszawie, gdzie kieruje Katedrą Prawa Publicznego i Praw Człowieka oraz pełni funkcję profesora zwyczajnego. Chmaj wykładał również na uniwersytetach zagranicznych, w tym w Hiszpanii, Łotwie i Portugalii, co potwierdza jego międzynarodowe uznanie. 

 

Pod jego nadzorem stopnie doktorskie uzyskało wielu studentów, w tym politycy, jak Arkadiusz Myrcha i Piotr Zientarski. 

Oprócz działalności akademickiej, Marek Chmaj pełnił funkcje publiczne. W 2019 roku został powołany przez Sejm IX kadencji na wiceprzewodniczącego Trybunału Stanu. Jego działalność w tej roli zakończyła się w 2023 roku. Chmaj jest również przewodniczącym Zespołu Doradców ds. kontroli konstytucyjności prawa przy marszałku Senatu X kadencji. Od 2020 roku pełnił funkcję członka Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, co podkreśla jego autorytet w dziedzinie prawa. 

 

W 2023 roku, przed wyborami parlamentarnymi, stacja TVP Info opublikowała nagranie rozmowy między Chmajem a Marianem Banasiem, prezesem Najwyższej Izby Kontroli. Rozmowa dotyczyła potencjalnej koalicji politycznej po wyborach, co wywołało kontrowersje i było szeroko komentowane w mediach. 

Jako radca prawny, Marek Chmaj prowadzi aktywną działalność prawniczą. Jest członkiem Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie oraz arbitrem przy izbie sądu polubownego. Kieruje również kancelarią prawną „Chmaj i Wspólnicy”, która świadczy usługi w zakresie prawa konstytucyjnego i administracyjnego. 

Za swoją działalność naukową i dydaktyczną Marek Chmaj został wielokrotnie wyróżniony. W 2015 roku otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski za zasługi w dziedzinie nauk prawnych oraz za wkład w kształtowanie zasad demokratycznego państwa prawa. W 2016 roku został uhonorowany medalem Labor Omnia Vincit, a rok później Medalem XXV-lecia Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów. 

Chmaj jest autorem licznych publikacji, które są cenione zarówno w środowisku akademickim, jak i w praktyce prawniczej. Do jego najważniejszych książek należą: „Państwo, ustrój, samorząd terytorialny” (1997), „Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce” (2002), „System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej” (2011), oraz liczne komentarze do Konstytucji RP.