Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS)

Czwartek, 2 stycznia 2025 (16:33)

Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS), powszechnie znana jako Sanepid, to wyspecjalizowana instytucja w Polsce, której głównym zadaniem jest ochrona zdrowia publicznego. Realizuje to poprzez kontrolę i nadzór nad warunkami higieny w różnych dziedzinach życia, gromadzenie danych epidemiologicznych oraz wydawanie decyzji w zakresie chorób zawodowych. Inspekcja ta działa na podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985 r. i podlega Ministrowi Zdrowia. Jej centralnym organem jest Główny Inspektor Sanitarny.

Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) - najważniejsze informacje

Kraj:

Polska
Adres:

ul. Targowa 65, 03-728 Warszawa

Zadania Sanepidu

PIS jest odpowiedzialna za szeroki zakres zadań związanych z ochroną zdrowia publicznego. Nadzoruje m.in.:

Higienę środowiska: zapobieganie negatywnym wpływom środowiska na zdrowie ludzi.

Higienę pracy: kontrola warunków higienicznych w miejscach pracy, w tym monitorowanie chorób zawodowych.

Higienę radiacyjną: nadzór nad bezpieczeństwem w kontekście promieniowania jonizującego.

Higienę procesów nauczania i wychowania: kontrola warunków higienicznych w placówkach edukacyjnych.

Higienę wypoczynku i rekreacji: nadzór nad miejscami wypoczynku, takimi jak obozy czy kąpieliska.

Zdrowotnymi żywności i żywienia: zapewnienie bezpieczeństwa żywności oraz przedmiotów użytku codziennego.

Higieniczno-sanitarnymi w placówkach medycznych: kontrola standardów higienicznych w miejscach udzielania świadczeń zdrowotnych.

Celem działalności PIS jest ochrona zdrowia ludzkiego przed szkodliwymi wpływami środowiska oraz zapobieganie chorobom, w tym zakaźnym i zawodowym.

Historia Sanepidu

Dwudziestolecie międzywojenne i II wojna światowa

Pierwsze struktury odpowiedzialne za bezpieczeństwo sanitarne w Polsce zaczęły powstawać jeszcze przed odzyskaniem niepodległości. W 1917 roku utworzono Referat Zdrowia Publicznego, który z czasem przekształcił się w Dyrekcję Służby Zdrowia Publicznego.

W 1918 roku, po odzyskaniu niepodległości, rozpoczęto tworzenie struktur zajmujących się zwalczaniem epidemii i poprawą warunków sanitarnych. W 1919 roku powołano Ministerstwo Zdrowia Publicznego, które zajmowało się m.in. zwalczaniem chorób zakaźnych.

W 1923 roku Państwowy Centralny Zakład Epidemiologiczny przekształcono w Państwowy Zakład Higieny (PZH), który do 1939 roku utworzył 13 filii terenowych. PZH zajmował się nie tylko profilaktyką chorób zakaźnych, ale także higieną pracy, kontrolą leków i jakością żywności.

II wojna światowa przyniosła znaczne pogorszenie sytuacji sanitarno-epidemiologicznej w Polsce, w tym spadek bezpieczeństwa zdrowotnego i degradację istniejących instytucji.

Polska Ludowa

Po zakończeniu wojny, w 1945 roku powstało Ministerstwo Zdrowia, które prowadziło akcje przeciwepidemiczne. W 1952 roku utworzono wojewódzkie stacje sanitarno-epidemiologiczne odpowiedzialne za nadzór sanitarny. W 1954 roku powołano Państwową Inspekcję Sanitarną (PIS), która miała kompetencje w zakresie nadzoru nad higieną, profilaktyką i zwalczaniem chorób.

W 1975 roku, w wyniku reformy administracyjnej, PIS dostosowała swoją strukturę do nowego podziału administracyjnego kraju, tworząc inspektorów terenowych zamiast powiatowych i miejskich inspektorów sanitarnych. W kolejnych latach zmodyfikowano zakres działania inspektorów terenowych.

Współczesność

W wyniku reformy administracyjnej w 1999 roku struktura PIS została dostosowana do nowego podziału na powiaty i 16 województw. Powołano inspektorów wojewódzkich, powiatowych, portowych i kolejowych. W 2001 roku zlikwidowano stacje kolejowe, a w 2002 roku wyłączono PIS z wojewódzkiej administracji zespolonej, zastępując stacje portowe stacjami granicznymi.

Od 2009 roku PIS funkcjonuje w województwach i powiatach jako część zespolonej administracji. W 2020 roku w związku z pandemią COVID-19 podjęto działania mające na celu informatyzację Inspekcji, m.in. dostarczając sprzęt komputerowy i smartfony.

Struktura organizacyjna

Państwowa Inspekcja Sanitarna ma struktury centralne i terenowe.

Struktury centralne

Główny Inspektor Sanitarny: centralny organ administracji rządowej, który kieruje PIS. Działa przy pomocy Głównego Inspektoratu Sanitarnego.

Struktury terenowe

Wojewódzcy Inspektorzy Sanitarni: działają na poziomie województw i kierują wojewódzkimi stacjami sanitarno-epidemiologicznymi. Są częścią zespolonej administracji rządowej w województwie.

Powiatowi Inspektorzy Sanitarni: działają na poziomie powiatów i kierują powiatowymi stacjami sanitarno-epidemiologicznymi. Są częścią zespolonej administracji rządowej w powiecie.

Graniczni Inspektorzy Sanitarni: odpowiadają za inspekcję w obszarach przejść granicznych, portów lotniczych i morskich oraz na jednostkach pływających na wodach terytorialnych. Podlegają Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu, ale są nadzorowani merytorycznie przez Państwowych Wojewódzkich Inspektorów Sanitarnych.

Obecnym Głównym Inspektorem Sanitarnym (od 17 czerwca 2024) jest Paweł Grzesiowski. Zastępcą Głównego Inspektora Sanitarnego jest Izabela Kucharska (od 25 września 2015). Funkcję dyrektora generalnego pełni Adam Tokarczyk.

Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) - Wiadomości

GIS: Przybywa niebezpiecznych suplementów diety

Sobota, 16 czerwca 2018 (06:00)

Ponad 6 proc. suplementów diety skontrolowanych w ubiegłym roku przez Państwową Inspekcję Sanitarną zostało zdyskwalifikowanych ze względu na jakość zdrowotną - wynika z danych...
UOKiK ostrzega przed suplementami diety

Piątek, 23 października 2015 (12:58)

UOKiK i Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) wystosowały list do 315 producentów i dystrybutorów suplementów diety, przypominając im, że ich reklamy nie mogą sugerować że są remedium na...
Uwaga: PIS ostrzega przed makrelą!

Piątek, 24 kwietnia 2015 (18:00)

Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) wydała ostrzeżenie dotyczące makreli wędzonej sprzedawanej w sklepach sieci Carrefour, Żabka i Czerwona Torebka. W produkcie wykryto obecność bakterii...

Reklama

Od dzisiaj założenie firmy łatwiejsze. Eksperci: potrzebne kolejne ułatwienia

Czwartek, 17 stycznia 2013 (06:17)

Od dziś obowiązują przepisy, które m.in. uchylają obowiązki przedsiębiorców rozpoczynających działalność wobec Państwowej Inspekcji Pracy i Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Eksperci...
GIS: Dotychczas ponad 15 tys. kontroli ws. soli technicznej

Poniedziałek, 26 marca 2012 (13:36)

Główny inspektor sanitarny Przemysław Biliński poinformował w poniedziałek, że państwowa inspekcja sanitarna przeprowadziła dotychczas ponad 15 tys. kontroli ws. wprowadzenia do obrotu...
Ogórkowy kryzys dopadł również Polskę

Piątek, 3 czerwca 2011 (05:55)

Od wybuchu epidemii w Niemczech polscy klienci omijają ogórki szerokim łukiem, chociaż minister rolnictwa Marek Sawicki zapewnia, że nasze warzywa i owoce są bezpieczne - informuje...