Chcesz poznać stan swojej przyszłej emerytury? ZUS przeliczył już waloryzację

Po waloryzacji 1 czerwca stan kont i subkont ubezpieczonych w ZUS zwiększył się o 450 mld złotych. Składki na koncie wzrosły o 14,4 proc., a na tzw. subkoncie o 9,2 proc. 

Przykładowo - osobie, która zgromadziła na koncie w ZUS 450 tys. złotych, w wyniku waloryzacji ZUS dopisał prawie 65 tys. złotych. Aby sprawdzić aktualne kwoty, z których będą wyliczane przyszłe emerytury, trzeba się zalogować na PUE ZUS (można to zrobić np. przez profil zaufany). Następnie wejść w "Panel ubezpieczonego", wybrać zakładkę "Informacje o stanie konta". Wkrótce Zakład przygotuje każdemu coroczną, zaktualizowaną informację z wyliczoną hipotetyczną emeryturą.

Co nam mówią wartości, które widzimy na naszych indywidualnych kontach w ZUS? 

Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy HRK Payroll Consulting: - Widzimy tam kapitał, który będzie przeliczany na późniejszą emeryturę, wypłacaną z ZUS. Może się składać z jednej, dwóch lub trzech części. Kwoty na głównym koncie, na subkoncie oraz w przypadku osób, która pracowały przed 1999 rokiem widoczny będzie także tzw. kapitał początkowy.

Większość osób, oprócz konta podstawowego, ma też subkonto, bo posiada OFE i te osoby powinny pamiętać, że to konto w ZUS o nazwie OFE, które widzimy na PUE, to tylko ta część środków pochodzących z funduszu, która w ramach reformy z 2015 roku została przeniesiona do ZUS. Pozostała jest nadal w OFE, a jaka to część, zależy od wieku oraz od decyzji, jaką dana osoba kilka lat temu przy reformie OFE.

W przypadku kobiet 50 plus oraz mężczyzn 55 plus i więcej część środków z OFE jest transferowana do ZUS w związku z tzw. suwakiem, który zakłada, że na 10 lat przed ustawowym wiekiem emerytalnym co miesiąc przenosi się je z funduszu do ZUS, tak, że w momencie osiągnięcia 60 lat dla kobiet i 65 w przypadku mężczyzn nie będą oni już mieli żadnych środków w OFE, bo w całości będą już w ZUS. To z tych środków ZUS będzie wypłacał dożywotnią emeryturę. Warto pamiętać, że środki z OFE są dziedziczone i dotyczy to również tej części, która została przeniesiona do ZUS i znajduje się na subkoncie.

Czy kapitał początkowy jest ważnym składnikiem przyszłej emerytury?

Kapitał początkowy jest wyliczony na bazie składek odprowadzonych przed 1999 rokiem. Dla sporej grupy jest to istotny składnik przyszłej emerytury, choć osób które mają wyliczony kapitał w znaczącej kwocie jest proporcjonalnie coraz mniej, bo nawet w przypadku tych które go mają, zdecydowanie większa część aktywności zawodowej przypada na okres po reformie w 1999 roku.

Zgodnie z deklaracjami ZUS wkrótce na naszym koncie elektronicznym będzie wyliczona aktualna tzw. hipotetyczna emerytura. To jest miarodajne dla świadczenia, które rzeczywiście dostaniemy w przyszłości?

I tak i nie. Na pewno jest to wskazówka pokazująca sytuację danej osoby po przejściu na emeryturę. Natomiast im ktoś jest młodszy tym bardziej jest to teoretyczne i niemiarodajne, bo zmiennych, które w przyszłości mogą wpłynąć na wysokość świadczenia, jest bardzo dużo, więc sytuacja ubezpieczonego może się diametralnie zmienić, w zależności od tego ile będzie zarabiał i na jakiej umowie. Nie wiadomo też jak będzie wyglądał system emerytalny za 30 lat, bo o ile można założyć, że za 5-10 lat będzie podobny do obecnego, to w dłużej perspektywie nieodzowne będzie wydłużanie i wyrównywania wieku emerytalnego. Dlatego dla osób, która za kilka czy nawet kilkanaście lat będą przechodzić na emeryturę, to wyliczana przez ZUS hipotetyczna wysokość świadczenia jest relatywnie bardziej miarodajna, bo one też mają coraz mniejsze szanse na istotne zwiększenie kapitału emerytalnego wobec kwot założonych w prognozie Zakładu. Natomiast w przypadku osób młodszych, które np. dziś pracują i pobierają wynagrodzenie minimalne, w przyszłości mogą pracować i dostawać bliższe średniej krajowej albo powyżej, obecna prognoza w niewielkim stopniu będzie odzwierciedlać ich przyszłą emeryturę, sporządzoną w oparciu o obecny stan prawny. Z dużym prawdopodobieństwem wiek emerytalny w ich przypadku będzie wyższy niż obecnie.

Czy Centralna Informacja Emerytalna, która będzie uwzględniać nie tylko kapitał w ZUS, ale też prywatne programy pomoże w "ogarnięciu" swojej przyszłej sytuacji emerytalnej?

Nie sądzę, żeby w istotny stopniu to ułatwiała. Wolałbym, żeby PUE ZUS zostało lepiej dostosowane do odbiorców, tak aby ta platforma była łatwiejsza w nawigacji i bardziej intuicyjna, bo dziś trudno znaleźć informacje nie tylko laikom, ale nawet tym, którzy korzystają z niej relatywnie często.

Rozmawiała Monika Krześniak-Sajewicz