IKE - indywidualne konta emerytalne

Oferta dodatkowego III filaru byłaby skierowana do

osób pragnących zgromadzić kapitał w celu uzyskania dodatkowego

źródła dochodów po osiągnięciu wieku emerytalnego. Wprowadzenie

zachęt do większego oszczędzania na okres po ustaniu aktywności

zawodowej wydaje się o tyle konieczne, że już nawet w przypadku osób o

przeciętnych dochodach świadczenia wypłacane z I i II filaru nie zapewnią

stopy zastąpienia (relacja emerytury do wynagrodzenia) znacząco

przekraczającej 50%. Dodatkowe środki pozwolą uniknąć gwałtownego

obniżenia stopy życiowej, szczególnie w przypadku osób o wysokich

dochodach lub prowadzących działalność gospodarczą - opłacających

minimalną składkę.

W ramach III filara istnieje już system Pracowniczych Programów

Emerytalnych (PPE) - w końcu listopada br. funkcjonowały 182 programy.

IKE miałyby tworzyć oszczędności indywidualne gromadzone:

- w funduszach inwestycyjnych,

- na prowadzonych przez domy maklerskie indywidualnych

rachunkach papierów wartościowych dopuszczonych do

publicznego obrotu (w tym obligacje Skarbu Państwa) oraz do

określonego odsetka środków na rynkach krajów OECD,

- jako ubezpieczenia na życie z zastrzeżeniem, że produkt

ubezpieczeniowy będzie w 90% inwestowany.

Wybór sposobu oszczędzania nie będzie ostateczny. Również osoby

uczestniczące w PPE będą mogły przenieść swoje środki na IKE, gdy

przestaną być uczestnikami tych programów. Nie będzie też ograniczeń w

przepływie środków z IKE do przystąpieniu do PPE.

Projekt ustawy przewiduje, że składka opłacana przez uczestnika

programu emerytalnego ma być zwolniona z podatku od dochodów

kapitałowych do ustawowo określonej kwoty (np. równowartości 150%

przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej

rocznie).

Warunkiem zwolnienia ma być gromadzenie oszczędności do 60

roku życia. Wcześniejsze wycofanie oszczędności będzie możliwe

dopiero po 5 latach od rozpoczęcia oszczędzania (niezależnie od wieku

uczestnika), ale spowoduje konieczność odprowadzania podatku.

Przewiduje się, że zgromadzone pieniądze będzie można wypłacić

jednorazowo albo w formie comiesięcznych świadczeń.

Z symulacji przeprowadzonych przez Ministerstwa Pracy w 4

wariantach wynika, że najbardziej prawdopodobny jest scenariusz, wg

którego do IKE przystąpi 1,7 lub 3,5 mln osób. Do obliczeń resort przyjął:

3,5 mln uczestników (ze względu na wyższe potencjalne obciążenie

budżetu), wpłatę rocznej składki w zależności od grupy podatkowej w

wysokości odpowiednio 619 zł, 1237 zł oraz 2062 zł, przeciętną

nominalną stopę zwrotu 7%. Przy tych założeniach rzeczywista strata dla

budżetu państwa wynikająca ze zmniejszenia dochodów z podatku

dochodowego do przychodów kapitałowych w pierwszym roku wyniesie

8,3 mln zł. Jednak część oszczędności zostanie ulokowana w papiery

dłużne Skarbu Państwa, co zwiększy popyt i może obniżyć faktyczny

koszt obsługi długu publicznego.

Zachęty podatkowe wprowadzone najprawdopodobniej od 2004 r.,

spowodują bieżące zmniejszenie dochodów budżetu, jednak pozwolą w

przyszłości ograniczyć wydatki na pomoc społeczną oraz wpłyną na

zwiększenie ogólnego poziomu oszczędności w gospodarce (które ulokowane

zostaną poza systemem bankowym) i rozwój rynków finansowych.