Każdy ma to konto w ZUS, ale mało kto o nim wie. Składki można wypłacić na raz lub odziedziczyć

• Subkonto w ZUS ma prawie każdy ubezpieczony, a zgromadzone tam środki nie przepadają i mogą być dziedziczone;
• W przeciwieństwie do podstawowego konta w ZUS, pieniądze z subkonta można wypłacić jednorazowo po spełnieniu określonych warunków;
• Informacje o koncie można sprawdzić online przez PUE ZUS, osobiście w oddziale lub telefonicznie na infolinii.

Subkonto ZUS funkcjonuje od 2011 roku jako część reformy emerytalnej, która zmieniła sposób gromadzenia składek. Wprowadzono je w odpowiedzi na zmniejszenie roli Otwartych Funduszy Emerytalnych. Znaczna część dotychczas przekazywanych im środków zaczęła trafiać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ale na osobny rachunek. Subkonto prowadzone jest dla ubezpieczonych urodzonych po 1968 roku oraz dla osób starszych, które były członkami OFE. To właśnie na ten rachunek trafiają składki, których wielu Polaków nie kojarzy, ponieważ w przeszłości były one rozdzielane inaczej.

Mechanizm finansowania subkonta opiera się na podziale składek emerytalnych, którego wysokość zależy od decyzji ubezpieczonego. Jeżeli nie zadeklarowano przynależności do OFE, 7,3 proc. podstawy wymiaru składki jest zapisywane na subkoncie ZUS. Osoby, które zdecydowały się na przekazywanie części środków do OFE, mają na subkoncie 4,38 proc. składki, a pozostałe 2,92 proc. trafia do funduszu emerytalnego. System pozwala na zmianę decyzji co kilka lat w tzw. oknie transferowym, dzięki czemu każdy może zdecydować, czy chce pozostawić całość środków w ZUS, czy podzielić je między subkonto a OFE.

Stan środków zgromadzonych na subkoncie można sprawdzić na kilka sposobów. Najwygodniejszą metodą jest logowanie do Platformy Usług Elektronicznych ZUS, gdzie w sekcji "Informacje roczne o stanie konta" znajduje się raport o zgromadzonych składkach. Alternatywnie można odwiedzić dowolny oddział ZUS i złożyć wniosek o wydanie dokumentu z aktualnym bilansem. Istnieje również możliwość uzyskania informacji telefonicznie, jednak przez infolinię można potwierdzić jedynie podstawowe dane - szczegółowy wykaz składek dostępny jest wyłącznie w dokumentacji elektronicznej lub papierowej.

Przeczytaj też: Bez pracy i bez składek. Kto może liczyć na dożywotnią emeryturę z ZUS?

Podstawową różnicą między subkontem a zwykłym kontem w ZUS jest sposób rejestrowania i wykorzystywania zgromadzonych tam pieniędzy. Główne konto pełni wyłącznie funkcję ewidencyjną - składki są jedynie zapisane w systemie i wykorzystywane do wyliczenia wysokości przyszłej emerytury, ale nie są przechowywane jako realne środki finansowe. Subkonto działa na nieco innych zasadach: kwoty na nim zapisane również są przydzielone do konkretnego ubezpieczonego, ale istnieje zdecydowanie więcej możliwości ich użycia. W przypadku śmierci właściciela subkonta uprawnieni członkowie rodziny mogą wystąpić o ich wypłatę, co w przypadku środków na podstawowym koncie ZUS nie jest możliwe.

Istotną różnicą jest także sposób, w jaki zgromadzone środki są wykorzystywane po osiągnięciu wieku emerytalnego. Pieniądze zgromadzone na głównym koncie są jedynie podstawą do obliczenia wysokości emerytury i nie podlegają indywidualnemu rozliczeniu. Natomiast środki zapisane na subkoncie mogą zostać wypłacone w całości lub częściowo - dzieje się tak, jeśli przyszła emerytura ubezpieczonego nie przekracza tzw. minimalnej emerytury, co pozwala na jednorazowe rozliczenie zgromadzonych składek. Ponadto jednorazowa wypłata możliwa jest także w przypadku dziedziczenia - spadkobiercy otrzymują pełny dostęp do środków na tym koncie.

Środki zgromadzone na subkoncie nie są wykorzystywane do finansowania bieżących emerytur, jak ma to miejsce w przypadku podstawowego systemu repartycyjnego ZUS. Oznacza to, że w mniejszym stopniu podlegają ryzyku wynikającemu ze zmian demograficznych czy decyzji politycznych. Ich wartość zależy przede wszystkim od waloryzacji oraz indywidualnej historii składek, co daje większą przewidywalność i kontrolę nad częścią przyszłych oszczędności emerytalnych.

Przeczytaj też:

Zarabiasz najniższą krajową? Taka czeka cię emerytura

Stare dokumenty z PRL mogą zwiększyć emeryturę. ZUS czeka na wnioski

Jej emeryturę dostała sąsiadka. Milion emerytów może mieć ten problem