Po raz pierwszy od lat otwiera się okienko transferowe. Będzie można zdecydować o składce w OFE i ZUS

- Po raz pierwszy od 8 lat, w 2024 roku będzie miało miejsce tzw. okienko transferowe w ramach OFE, a dokładnie w ramach części składki emerytalnej. Nie odbyło się ono w 2020 roku w związku z pandemią i planami likwidacji OFE. Okienko obejmuje przyszłe składki, czyli takie które dopiero zostaną odprowadzone do systemu. Należy pamiętać, że środki w OFE są inwestowane na giełdzie a ich wartość może rosnąć, ale również spadać. Rok 2023 był dobry pod względem wyników, w przypadku ZUS środki są waloryzowane, ale jest gwarancja, że ich wartość się nie zmniejszy. Składka w ramach OFE, która objęta jest tzw. okienkiem nie jest duża, ale nadal to część przyszłej emerytury, którą ZUS będzie wypłacał w ramach dożywotniego świadczenia - mówi Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy HRK Payroll Consulting.

Jak to wyglądać będzie w praktyce?

- Najbliższe okno transferowe będzie miało miejsce w tym roku, spodziewam się, że pomiędzy 1 kwietnia i 31 lipca, w tej chwili nie znamy jeszcze rozporządzenia minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które to potwierdza. W tym okresie ubezpieczeni będą mogli zadecydować czy chcą przekazywać część swojej składki emerytalnej do OFE, czy na subkonto w ZUS - tłumaczy Małgorzata Rusewicz, prezes IGTE. I wyjaśnia jak obecnie wygląda podział składki, z której w przyszłości mają być wyliczane emerytury.  

- Nasza składka emerytalna wynosi 19,52 proc., z czego 12,22 proc. trafia na konto w ZUS, 4,38 proc. na subkonto w ZUS, a 2,92 proc. - zależnie od naszej decyzji - do OFE lub na subkonto w ZUS. W trakcie okienka transferowego członkowie OFE, czyli osoby, które kiedykolwiek przystąpiły do OFE i mają mniej niż 10 lat do wieku emerytalnego, będą mogły podjąć decyzję i zarządzić częścią swojej składki emerytalnej, czyli wybrać, gdzie chcą tę część przekazać - do OFE, czy do ZUS. Aby przekazywać część składki do OFE trzeba będzie złożyć stosowne oświadczenie i przekazać je do ZUS. Zaznaczam, że wymóg ten nie dotyczy osób, które te 2,92 proc. aktualnie do OFE przekazują - tłumaczy prezes IGTE.

Decyzja rodzi skutek na przyszłość, dotyczy wyłącznie nowych składek. Nie możemy zadecydować o tych środkach, które już trafiły do ZUS lub OFE.

Ostatni rok był bardzo udany dla OFE. Jak podały analizyonline.pl, w całym roku 2023 aktywa OFE zwiększyły się o 33 proc., a same fundusze zarobiły średnio 36,5 proc. W grudniu aktywa otwartych funduszy emerytalnych wzrosły o 4,4 proc., wyraźnie przekraczając granicę 200 mld zł. Obecnie w OFE swoje rachunki ma ponad 14,5 mln osób (dane za KNF, na 30 listopada 2023).

- W ubiegłym roku OFE osiągnęły rekordowe stopy zwrotu, zarobiły dla swoich klientów 36,5 proc., to więcej niż w poprzednim rekordowym 2021 roku, kiedy wynik ten wyniósł 29,7 proc. (dane Analizy.pl). Wydaje się, że wysokie stopy zwrotu będą zachęcały do wyboru OFE, niemniej to, co stanowi ważny argument w tym wyborze, to możliwość dywersyfikacji zasobów emerytalnych, czyli podstawowej zasady inwestycyjnej niewkładania wszystkich jajek do tego samego koszyka. Dzięki temu rozpraszamy, czyli de facto zmniejszamy ryzyko. Ja z decyzji o pozostaniu w OFE jestem bardzo zadowolona - mówi szefowa IGTE.

Trzeba jednak pamiętać, że na 10 lat przed wiekiem emerytalnym i tak środki z OFE są w ramach tzw. suwaka zaczynają być przekazywane na subkonto w ZUS, a zasady dziedziczenia środków w OFE i na subkoncie są takie same.

Czy decyzja w sprawie niewielkiej części składki ma duże znaczenie dla naszej przyszłości emerytalnej? - W długim terminie, jak pokazują dotychczasowe analizy, ma to niewielkie znaczenie, ale nie da się przewidzieć wyników finansowych na podstawie danych historycznych. U osób, które z tego okienka skorzystają zadecyduje raczej kwestia podejścia do prywatnych funduszy i ZUS. Zapewne dużo osób nawet nie będzie wiedziało o takiej ewentualności. Ekonomia behawioralna została zastosowana czyli jeśli chcesz być w OFE musisz wiedzieć, że jest taka opcja i wiedzieć co zrobić. Jak nie zrobisz nic się nie zmienia i jesteś z tą składką dalej w ZUS - mówi Janina Petelczyc z Katedry Ubezpieczenia Społecznego Szkoły Głównej Handlowej.

Monika Krześniak-Sajewicz